Ky fshat i vogël në Spanjë është mallkuar nga një magji aq e fuqishme sa vetëm Papa mund t’ua heqë mallkimin.

Nga Inka Piegsa-Quischotte, BBC

Për të zbuluar akoma më shumë rreth historive të çuditshme të magjisë, supersticionit, hakmarrjes, zilisë dhe pushtetit, hedhim vështrimin nga fshati Trasmoz, i vendosur në zonën malore Moncay në Aragon të Spanjës.

Trasmoz është përndjekur nga historitë e magjisë prej shekujsh. Prandaj jemi takuar me Lola Ruiz Diaz, një magjistare të zonës të kohëve moderne, për të mësuar të vërtetën. Dridhesha në pritje në brendësi të sallës së një Kalaje të shkatërruar të shekullit 12.

Lola, kujdestarja e kështjellës, më përshëndeti me një buzëqeshje të ftohë. Ajo kishte flokë gri, sy jeshilë, rroba elegante dhe një laptop në krahun e saj – ndryshe nga letrat Tarot apo ndonjë top kristali siç unë e kisha imagjinuar. E vetmja gjë që i shkonin asaj si magjistare ishin dy vathët e saj, dy bufë të vegjël ngjyrë ari.

“E gjithë saga e magjisë në Trasmoz nis këtu, në këtë kështjellë,” shpjegon ajo. “Gjatë shekullit të 12, banorët e kështjellës ia kushtuan kohën e tyre bërjes së monedhave false. Dhe për të mbajtur njerëzit e Trasmoz larg investigimit të këtij procesi, ata shpërndanë zëra se magjistarë dhe shtriga qarkullonin në fshat. Funksionoi dhe Trasmoz u lidh përgjithmonë me magjinë”.

Ruiz shpjegon se në atë kohë Trasmoz ishte një komunitet i lulëzuar dhe plot begati, plot me hekur, miniera argjendi dhe plot burime uji dhe druri. Gjithashtu ishte një territor që nuk i përkiste sundimit të Kishës Katolike, dhe banorët nuk paguanin taksa apo detyrime në manastirin e afërt të Verulas – një fakt ky që e zemëronte Kishën.

Kështu që kur zërat për Trasmoz si një parajsë për shtrigat filloi të përhapej përtej kufijve të fshatit, Verula shfrytëzoi mundësinë për të ndëshkuar popullin, duke i kërkuar kryepeshkopit të Tarazonas, qytezës më të madhe aty afër, që të mallkonte të gjithë fshatin. Kjo do të thoshte që ata të mos lejoheshin të rrëfeheshin apo të merrnin sakramentet e shenjta në kishën katolike.

Komuniteti i pasur i Trasmoz, një përzierje hebrenjsh, kristianësh dhe arabësh, nuk u pendua. Mosmarrëveshjet me Veruelan vazhduan për shumë vite, derisa ata vendosën të devijonin rrjedhjen e ujit në fshat në mënyrë që për të, të paguhej tashmë.

Kisha nuk e fali kurrë këtë humbje, dhe me lejen e Papa Julius II në vitin 1511 ai këndoi Psalmin 108 të librit të Psalmeve duke i mallkuar. Mallkimi më i rëndë i fesë katolike.

Ata pretendonin se njerëzit e Trasmoz ishin të verbuar nga mallkimi, dhe që kur mallkimi u vu sanksionua nga Papa dhe vetëm një Papë ka fuqinë ta heqë atë. Por asnjë nuk e ka bërë këtë deri më sot.

Vitet që pasuan nuk ishin të lehtë për Trasmoz. Kështjella u dogj në vitin 1520 dhe mbeti e rrënuar për shekuj me radhë. Pasi hebrejtë u dëbuan nga Spanja në shekullin e 15-të, Trasmoz pësoi rënie, nga një popullsi prej 10 mijë banorësh në një popullsi deri në 62 vetë, dhe vetëm gjysma e tyre jetuan aty gjithmonë. Fshati sot nuk ka dyqane apo shkolla. Ka vetëm një lokal. Shumica e shtëpive janë në gjendje të keqe dhe rrugët janë kryesisht bosh.

Kthehemi në kështjellë, dhe Ruiz më çon në një kat të mëposhtëm ku ndodhet një shtëpi si muze i vogël koleksion objektesh magjike, si ndonjë fshese, kryqe të zeza apo kazanë. Aty dalim përpara një sculpture hekuri të një gruaje. “Kjo është Tia Casca, shtriga e fundit që është vrarë në Trasmoz në vitin 1860”, shpjegon Ruiz. “Një epidemi vdekjeprurëse ra në fshat dhe nuk u mor vesh se si erdhi, apo të gjendej ndonjë kurë për të. Kështu që ja ngjitën fajin Tia Casca-s, pasi për atë mendonin se ishte e çuditshme. Atë e hodhën në një pus të thellë”.

Tia Caca mund të jetë magjistarja e fundit që është vrarë në Trasmoz, por tradita e magjisë duket se është ende gjallë në këtë fshat të Spanjës. Çdo qershor, gjatë festivalit Feria de Brujeria, një dyqan shet kremra të bëra nga bimë haluçinogjene që rriten në malin e Moncayo-s.

Gjithashtu një person zgjidhet si Shtriga e Vitit. Ruiz, që ka jetuar përgjithmonë në Trasmoz, është magjistarja e vitit këtë herë.

“Çfarë duhet të bësh që të kualifikohesh si Shtriga e Vitit” – pyeta unë. “Natyrisht duhet të jesh në dijeni të bimëve mjekësore,” tha ajo, “por ajo që është më e rëndësishme duhet të jesh e lidhur me historinë e gjërave të lidhura me Tramsoz”.

E ndërsa po errësohej dhe dielli po zhdukej pas kodrave, unë vendosa të largohesha rrënojat e kështjellës me një shishe të vogël erëzash bimore në dorë  dhe me pamjen e maleve të duket sikur në këtë fshat ka vërtet magji.

E sipas traditës, sapo kalova fshatin hodha pas shpatullave të mia kripë dhe oriz që i kisha marrë me vete në një qese…