Aftësia për të krijuar mundësi
Opinion nga Majlinda BUSHJA/
Aftësia e njeriut është vlerë, veçandërisht kur di ta shpërfaq në kushte të pa barabarta, duke krijuar vet mundësi. Të kesh mundësi do të thotë të zotërosh mjete për të arritur synimet. Por, mjete krijon edhe ai që di se si dilet nga gjendja ku ndodhet, për të kaluar në gjendjen tjetër në mënyrë të pranueshme. Mënyra e pranueshme është çelësi që pranon ndryshimin e pritshëm për tjetërsimin e gjendjes. Shumë nga ne rreken për t’i krijuar vetes mundësi, por ndonjëherë mënyra e zgjedhur është e pa pranueshme dhe refuzohet nga një pjesë e konsiderueshme e shoqërisë. Ndaj t’i krijosh vetes mundësi duhet të fillosh së pari nga përzgjedhja e mjeteve të pranueshme të shoqërisë. Nëse nuk je në gjendje të bësh këtë gjë do t’i pakësosh vetes mundësitë e përparimit. Mjeti kryesor i mundësisë është aftësia për të ndryshuar. Por jo kushdo i aftë del në krye, sepse nëse aftësia për të ndryshuar është e para, ajo nuk është e vetmja, është thjeshtë fillimi i një rruge drejtë synimeve. Aftësia të jep mundësinë e hapjes së shumë dyerve, por aftësia për t’i rezistuar presioneve të lë në fushën e synimeve.
Në çdo kohë presioni i shoqërisë është i lartë, për vet kushtet në të cilën zhvillohen ngjarjet dhe dinamikat e tyre. Çdo individ është në qendër me synimet e tij, i rrethuar nga shoqëria me synimet e saj të përbashkëta që e kufizon lirinë e individit dhe veprimet e tij. Pasi egoja e tij është përmbi logjikën dhe si e tillë nuk e njeh këtë të fundit. Prandaj shoqëria i tregon individit mjetet e pranueshme të cilat duhet të vendos në funksion të synimeve. Pasi për të përparuar je mes dy alternativave të kundërta, ke mundësi, ose nuk ke mundësi në arritjen e synimeve të vet përcaktuara.
Në të shumtën e rasteve hasemi në pamundësi për të arritur synimet, veçandërisht kur synimet tona janë shumë të larta. Aftësia për të krijur mundësi që ndryshon gjendjen është mjeti kryesor, por ajo pasohet nga aftësia për ta ruajtur dhe zhvilluar më tej. Problemi nuk është vetëm tek ndryshimi i gjendjes pozitivisht, por të bëhesh dhe i pranueshëm nga të tjerë, pasi të qenit i pranueshëm në këtë formë, nënkupton arritje. Çka jep shanse për t’u zhvilluar më tej në të tjera përmasa, të shfaqesh vetveten por të jesh dhe i vlefshëm njëkohësisht.
Të jesh i vlefshëm vetëm për vete nuk është arrittje, sepse njeriu nuk i përket vetëm vetes së vet. Mendoj se çdokush prej nesh në shoqëri lufton çdo ditë për të qenë i vlefshëm, pavarsisht se disa mënyra janë të pa pranueshme dhe refuzohen si mundësi ndryshimi. Pra, të jesh i vlefshëm brenda mundësive të pranueshme kjo konsiderohet arritje. Në të kundërt çdo arritje do të konsiderohej e padenjë e do të vihej në shënjestër të vazhdueshme nga ata që na rrethojnë. Si e tillë do të eklipsohej dhe do të ngushtonte zgjerimin e mundësive të tjera drejt synimeve që janë të vazhdueshme për gjatë gjithë kohës. Hyrja në një terren të tillë nuk është aspak i dëshiruar, ndaj përpjekjet tona duhet të jenë në krijimin e mundësive të pranueshme.
Por të krijosh mundësi përmes aftësisë për të ndryshuar, është më e vlefshme se të kesh mundësi për të shfaqur aftësitë. (Është si të marrësh diçka të gatshme dhe ta përdorësh mirë, dhe si të përgatitësh vet atë dhe ta përdorësh me të njëjtin nivel). Nisja në pikën zero është sfida e vërtetë, por diversiteti i mundësive është i pashmangshëm dhe i gjithkohshëm. Pra, diversiteti mbizotëron në shoqëri, ashtu sikundër mundësitë diverse që secilit prej nesh i përgjigjen në mënyra të ndryshme. Të krijosh mundësi për disa prej nesh është primare, por jo të gjithë gëzojnë atësinë për të përshkuar rrugën drejt synimeve. Disa stepen dhe pajtohen me çka ju ofrohet duke bërë përpjekje të vogla, ndërsa të tjerët udhëhiqen nga vendosmëria duke marrë në konsideratë vështirësitë që të çojnë drejt synimeve. Njohin potencialet që zotërojnë duke i përdorur me mjeshtëri dhe zgjuarsi drejt synimeve të veta. Në të gjithë këtë luftë kryesorja është përpjekja për të krijuar mundësi të pranueshme, të cilat shërbejnë si pikë kthese për të ndryshuar gjendjen e për të shpërfaqur vlerat që të çojnë në finalen e dëshiruar. Potenciali kërkon hapsirën e duhur për t’u vënë në dukje, për këtë duhet të dish t’ia nisësh, të zotërosh aftësinë për të ndryshuar. Shumëkush nga ne ka humbur vlerat e veta pasi nuk ka pasur aftësi për të krijuar mundësi. Nuk ka qenë në gjendje të shkojë në pikën e nisjes dhe nuk është përballur me sfidat. Ka qenë i vetëdijshëm për peripecitë që kërkon arritja e synimeve dhe është ndalur aty, duke përqafuar synime të kapshme lehtësisht. Ka shmangur përballjen me pengesa të forta që kërkojnë elasticitet në të vepruar. Ka pranuar një përballje të lehtë të shmangur nga barra e tyre që qendrojnë në krye. Ka zgjedhur të mos vendoset në radhët e para për nga rëndësia, për shkak të paaftësisë për të krijuar mundësi të pranueshme, që nuk e zotëron çdokush, dhe si e tillë kthehet në privilegjin e atyre që sfidojnë vështirësitë.
Kështu, aftësia për të krijuar mundësi të pranueshme, është vlera që i bashkëngjitet vlerës intelektuale duke i krijuar hapsirë kësaj të fundit, të shfaq dimensionet e saj me përmasa reale. Është sfida e zhvillimit që noton gjithmonë në “ujëra të turbullta” për të kaluar në anën tjetër. Është prova e mendjes që hyn thellë në analizën e vështirësive, për të gjetur rrugëzgjidhje më të thjeshta. Është ecja drejt synimeve, por përmes formës së drejt të gjithpranuar nga shoqëria.