Alizot Emiri, njeriu, librári e gázet fisnike (5)

Mbresa dhe kujtime për Alizot Emirin

EVANTIA ZIKU: ALIZOTI NE BUDAPEST

 

U befasova kur vajza jonë, Almira, mbesa e Alizot Emirit, më tregoi në telefon e entuziasmuar, se, rastësisht, në Budapest ishte njohur me një greke, në familjen e se cilës në Greqi, kishte mbetur i paharruar kujtimi i gjyshit, Alizot Emirit!

Ç’ne?!!

Alizoti nuk ka asnjë lidhje, nuk ka qenë asnjëherë në Greqi!

Plus, që ne, që fëmijë, kemi dëgjuar për masakrat e tmerret që kanë shkaktuar grekët në jug të Shqipërisë. Në Gjirokastër është trashëguar kujtimi i hidhur i atyre mizorive.

Ne shikonim gjithmonë brimën e hapur tek këmba e monumentit të Çerçiz Topullit nga një plumb i breshërisë së qëlluar prej bandave të armatosura greke në Gjirokastër.

– Mundohu ta sqarosh arsyen pse ruajnë respekt për gjyshin. – porosita vajzën. -Mund të jetë diçka interesante edhe për ta vendosur në librin me kujtime për Alizotin.

Vajza e z. Jorgji Ziko (Zikos Georgios), zonja Evantia, është spikere dhe redaktore e emisioneve të muzikes në Radio Tilos (Tilos= e ndaluar) në Hungari, Budapest.

Kjo Radio prezantoi një program me muzikë në një shtëpi kulture në Budapest. Për çudi, muzika ishte ballkanase. Almira, si drejtuese e aktivitetit artistik në këtë shtëpi kulture, u kënaq veçanërisht dhe shkoi t’i përgëzojë për këtë program organizatorët, duke ju treguar se ajo është shqiptare dhe ky pro gram ju duk si i përgatitur për të… I thanë se formuluesja e programit është gjithashtu nga ato anë.

Shkoi ta takonte tek Radio Tilos, duke menduar se do të “zbulonte” një shqiptare. Takoi një zonjë. Quhej Evantia, ishte greke.

– Oh sa mirë, jemi gjitone! – u mjaftua dhe me kaq Almira.

-Unë jam shqiptare, nga Gjirokastra, quhem Almira Emiri!

– Nga Gjirokastra?! Në Gjirokastër, familja jonë në Greqi, ka një kujtim të paharruar! – ju përgjigj e entuziazmuar znj. Evantia. – Emri i një njeriu të mirë, të quajtur Alizot Emiri, është i gdhendur në kujtesën tonë familjare!

– Gjyshi im! – shpërtheu Almira.

– Si është e mundur …?!

Zonja Evantia pranoi me kënaqësi të shkruajë imazhin e këtij kujtimi, që ngjall respekt e mirësi. Zonja Evanti, e lindur e rritur në Budapest, e shkruajti hungarisht.

 

Familja Emiri, pjesë e legjendës

Édesapám Zikos Georgios a görög polgárháború alatt Gjirokaster mellett egy menekült táborba került, körülbelül 10 éves volt, Alizot nélkül elfelejtett volna görögül. Alizot nem tudjuk hogyan, beszerezte a tankönyveket, elöszõr abc-s könyvet aztán amikor kiderült hogy édesapám már idõsebb, megszerezte a másodikosok és harmadikos könyveket is. Az akkori görögalbán viszonyban ez szinte lehetetlen feladat lehetett a számára. Édesapám nem mesélte el hogy tudott kiszökni a táborból, de valahogy minden héten megfordult a boltban, Alizot segitségével albánul is megtanult. A Zikos családban családi legendánkban tartózik Alizot és az egész Emiri család mert Alizot felesége (talán vagy valamilyen nõrokon) gyakran süteményel várta, ami akkor elképzelhetetlen lukszus volt a helyieknek is, hát még a menekülteknek. Isten áldja az ilyen tiszta és jó emberek emlékét.

 

Evantia Ziku, Budapest 7 mars 2011

Tim at, Zikos Georgios, gjatë luftës civile greke, e kishin dërguar në kamp refugjatësh në një fshat pranë Gjirokastrës. Ishte vetëm 10 vjeç dhe pa Alizotin do kishte harruar greqishten. Alizoti, nuk e dimë se si, i gjente libra greqisht, në fillim me abetare dhe më vonë, kur e kuptoi se ishte më i madh, i gjente libra të klasës së dytë ose të tretë. Në marrëdhëniet shqiptarogreke atëherë, kjo gjë ishte krejtesisht e pamundur për të (Alizotin).

Babai im nuk na ka treguar se si ka mundur të arratisej gjithmonë nga kampi i refugjatëve, por çdo javë, ai ishte tek dyqani i Alizotit. Me ndihmën e Tij ka mësuar edhe shqip.

Në familjen Zikos, Alizoti dhe familja Emiri, janë pjesë e legjendës tonë familjare, sepse gruaja e Alizotit (ndoshta, ose një grua e familjes) i gatuante shpesh edhe ëmbëlsira. Është e pakonceptueshme kjo sjellje kaq njerëzore, sepse dhe për vendasit, këto ishin gjëra lluksoze e aq më tepër për refugjatët.

Zoti bekoftë kujtimin e njerëzve të tillë, të pastër dhe të mirë.

Evantia Ziku, Budapest, 7 mars 2011.

 

AFINITETI ME KULTURËN

Disa grimca të dëgjuara nga Zotia, tinëz!

 

NË MILANO

Ishte i përfshirë në një rreth shoqëror me njerëz të artit e të kulturës të asaj kohe.

Njihej me shqiptarët që studionin e punonin në Itali.

Njihte personalisht Tefta Tashko Koçon, kish pare interpretime të saj.

Kishte frekuentuar Operan “LA SCALA” të Milanos.

Kishte parë në skenë interpretimin e tenorit të madh, me famë botërore, Beniamino Gili.

Ishte klient dhe mik në shtëpinë e famshme diskografike “ODEON”, ku blente pllaka gramafoni.

Tregonte me kënaqësi një histori, që i kish ndodhur në Milano rreth viteve ‘40. Kishte fituar në lojë tavoline me një grup shokësh shqiptarë e italianë. Me liretat e fituara organizoi një koktej për shokët, që kishin humbur në lojë. Kishte marrë pije dhe një torte të madhe. Ua bëri surprizë. I thirri si zakonisht dhe u shërbeu.

Ishte në këtë darkë dhe artistja e madhe shqiptare, Tefta Tashko Koço, që ndodhej në Milano, se po regjstronte në studio këngët popullore shqiptare. Ajo u entusiazmua nga gjesti i bashkëatdhetarit dhe i kish thënë: Të lumteë,Alizot, gjesti yt fisnik na nderon të gjithëve!

Në shtëpinë e famshme diskografike “ODEON”, në Milano, ishte njohur me këngëtarin e dëgjuar milanez, Luciano Tajoli. Ndër dhuratat që çonte zakonisht në këtë shtëpi diskografike, Zotia tregonte, se Luçianos i kishin pëlqyer shumë fiqtë e thatë të Nepravishtës, që Zotia i kish çuar me një shportë. Ai e porosity Zoten që, kur të vinte përsëri, t’i sillte një shportë me fiq… Për të mos harruar i kish bërë një dhuratë simbolike. Kishte realizuar

një pllakë gramafoni të veçantë me këngët e tij, ku në pauzën e këngës, Luçiano thoshte: ”Alizot, mos harro shportën me fiq”! dhe pastaj vazhdonte kënga. Ajo pllakë ishte dëgjuar shumë here në gramafonin që kish sjellë Zotia në shtëpinë tonë, në Palorto, deri sa u konfiskua së bashku me mallin e shtëpisë, pas arrestimit të tij. Këtë histori të jetuar Zotia e tregoi shumë herë aty nga vitet 60, kur në Shqiperi u shfaq një film italian me këngët e Luçiano Tajolit. Shkuam të gjithë si familje për ta parë filmin e realizuar për mikun e babait, morëm dhe nënën!

 

NË TORINO

Kishte një vlerësim të veçantë për poetin e madh shqiptar Migjeni. Një ditë kam dëgjuar t’i tregonte në librari një shoku, intelektual, se si kish shkuar dhe kish vendosur një buqetë të madhe me lule tek varri i Migjenit në Itali. E tregonte me detaje. Ishte në taksi bashkë me një pasanik nga Gjirokastra, të cilin po e ndihmonte me përkthim në takimet për tregëti. Atij nuk i kish treguar se ku po e çonte, ndërsa shoferin e kish porositur, që ta çonte tek varrezat.

Ua imponova!

Tjetri, pasaniku, u mërzit, kur pa se ndaluan në varrezë, po çuditej, pastaj u bë kurioz.

Ç’kishte Zotia në varrezat e Italisë?

E lashe jashte varrezave “aganë”. Ishte e kotë që t’i shpjegohesha. Nuk e njihte librin. Ky pasanik ishte shumë i varfër për të kuptuar lidhjen e madhe shpirtërore të lexuesit me poetin e madh të dhimbjes së kombit. Mora një tufë të madhe me lule të fresketa në hyrjen e varrezës dhe kërkova adresën tek administratori.

Shkova vetëm mes përmes varreve.

E gjeta vetëm!

Vendosa buqetën me lule të freskëta. U përlota kur mendoja se vendi ynë nuk qe në gjendje të nderonte bijtë e vet më të mirë, që u dergjën për së gjalli për Shqipërinë, por që, pas vdekjes, nuk po preheshin dot në dheun e tyre. U ktheva në makinë i tronditur. Nuk doja të flisja, as të më flisnin. Siç duket, gjëndjen time arriti ta lexojë i pasuri, që ndonëse ishte nevrikosur nga vonesa ime, nuk u ndje. Vetëm më vonë, kur u ulëm për kafe, unë fillova t’i flas. U çudit! Mendonte se unë, djalë i ri, kisha të dashurën time në atë varrezë. Nuk më kish parë në atë gjendje të dëshpëruar dhe u prek.

– Alizot, pse nuk më the dhe mua t’i shkonim bashkë, unë vërtet që nuk e njoh, po dhe unë jam shqiptar! – më tha gjirokastriti.

Kishte shumë të drejtë. U ndjeva egoist dhe fajtor për të dy!

M’u mblodh në grykë! Më dukej sikur Migjenit i shtova dëshpërimin: Pse vetëm, Alizot?!

 

PËRKUJDESJA

 

A KA ARDHUR GJË PËR MUA?

 

Ishte bërë një shprehje e zakonshme në librari. E dëgjoja shpesh. Unë isha mjaft i vogël për të kuptuar, e ca më pak për të vlerësuar, domëthënien e saj. Njerëz që nxitonin, hynin në library vetëm për të bërë këtë pyetje:

– A ka ardhur gjë për mua?

Qëllonte që Zotia ndihej keq. Përgjigjej si ai borxhliu që po vonon ta kthejë borxhin në afat.

– Jo, jo, nuk më ka ardhur gjë akoma, po mos u bëj merak, e kam në mende vetë.

Kishte raste që të interesuarit thrrisnin që përjashtë librarisë:

– Alizot …!!

– Akoma, akoma! – i përgjigjej shkurtimisht me kodin, që e dinin librashitësi dhe lexuesi. Përshëndeteshin me dorë me njeri – tjetrin dhe lexuesi vazhdonte rrugën pa humbur kohë.

Zotia ishte mjaft i vëmendshëm, që të ruante librat e lexuesve të rregullt të Gjirokastrës. I rezervonte ato, ndonëse nuk ishte e lejuar në një librari shtetërore. Ai i njihte mirë lexuesit e letërsise artistike. Dinte se çfarë i pëlqente secilit. I analizonte dhe i diferenconte në diskutimet që bënin në librari midis tyre, ku dhe vetë ishte aktiv. Kur librat e shumëpritur kishin ardhur, Zotia lumturohej. Bënte menjëherë furnizimin në librari, hapte amballazhet, i ekspozonte në rafte, i vendoste në vitrinë. Me një frymë!

Libri nuk do lënë kurrë të ftohet, është si buka! – thoshte. Dhe ndihej më i pasuri në Gjirokastër! Kishte se me çfarë të priste miqtë. Do të nderohej! Sapo i shikonte ata, u bënte shënje, ose u thërriste atyre me mënyrën e tij gjithë humor:

– Kthehu një çikë, mos na rri kaqe rëndë, se s’ta kemi borxh.

Ktheheshin nga rruga. Diçka të mirë do kish sjelle Zotia, sigurisht. Kot nuk të kthen nga rruga ai! Futeshin në librari dhe Zotia i priste me librin e shumëpritur në dorë. Por jo gjithmonë.

Kur kishte përfunduar shitja e atij libri në librari, Zotia ua jepte fshehtas lexuesve të njohur prej tij. I nxirrte të mbeshtjella me gazetë që poshtë banakut, ua jepte dhe ata largoheshin pa paguar, sikur kishin marrë diçka personale.

– S’mund ta lë unë lexuesin pa këtë libër! – thoshte me seriozitet Zotia. – Ai është i uritur. Ai do ta përpijë librin. Ai e shijon, i merr të gjitha vlerat, e shtrydh atë si portokalle, i ha dhe celfat. Përkundrazi, e shpie dëm librin kur ja jep njerit, që nuk ka uri për të. Këta e kafshojnë librin, nuk e përtypin, nuk e shijojnë, nuk e sosin atë, e hedhin poshtë, si një copë bukë të pambaruar, e lënë t’u myket. Ndaj është gjyna nga Zoti të shpërdorosh librin. Të më thotë kush të dojë, unë lexuesit do t’ia ruaj librin se s’bën, zaten kjo është puna kryesore e librarit. Libri nuk shitet si zerzevatet.

E thirri në raport drejtori i ndërmarrjes së librit [K.N.] në Gjirokastër.

– Kemi marrë vesh se ti librat i ruan për miqtë e tu!

– Është shumë e vërtetë, që unë i ruaj librat, – ju përgjigj Alizoti,- por jo për miqt e mij, po për miqtë e librit! – dhe insistoi t’i shpjegojë se veprimi nuk ishte i gabuar.

U mbyll me aq kjo përplasje. Ndoshta nga që drejtori nuk u nxit nga eprorët e vet, por dhe nga mungesa e predispozicionit personal të këtij njeriu të mirë për t’i bërë keq Zotes.

E vendosur në atë kohë, kjo ka qenë e çuditshme! Me veprimet e tij Zotia bënte diferencime, si dhe privilegjonte një grup të caktuar njerëzish, e bile, jo militantët partiakë, por duke u bazuar vetëm nga vlerat intelektuale e njerëzore që mbartnin individët.

Kjo ishte e palejueshme dhe e dënueshme për normat dhe moralin e atij sistemi. Sigurisht, që kjo nuk përfaqësonte ndonjë lloj heroizmi të bërë nga Zotia. Ka qenë njohja e vlerave të letërsisë nga Alizoti dhe pasioni i tij i veçante, argumenti bindës, që është toleruar të ushtrojë një lloj miniautoriteti personal, brenda atij autoriteti absolut e të vetëm të atij sistemi. Tolerimi ishte i përkohshëm. U ndërrua drejtori dhe duhet të jepte përsëri llogari për këto veprime “të shëmtuara”. Dhe “miu” – miqt e librit -, nuk mund të kalonte në mustaqet e çdo drejtori. R.L. e ndoqi problemin me partishmëri dhe bëri të mundur në finale, që ta largojë Alizotin nga puna gjashtë muaj para mbushjes së moshës për pension.

A ka ardhur gjë për mua…? Ndonjë gjë për mua…? Alizot, kemi ndonjë gjë…?

Më kanë shoqëruar vazhdimisht këto thirrje. Sa herë marr librin në dorë. Duke u rritur në moshë, këto thirrje, dikur krejt të zakonshme për veshin tim, sot marrin tjetër vlerë! Sa domethënëse janë ato, sa intime, sa të thella, sa mirëbesuese, sa mirënjohëse! Po me sa dashamirësi e besim i drejtoheshin librarit

Alizot Emiri ato thirrje!

A ke gjë për mua?! Duket si një thirrje fëminore, plot naivitet!

E çuditshme, si është e mundur?! Ata që thërrisnin ishin intelektualët, njerëzit më të ditur të qytetit.

A ke gjë për mua?! Si thirrjet e fëmijëve që kërkojnë ushqim. Pra lexuesi i kish besuar Alizotit shijen artistike, përzgjedhjen e veprave letrare, ushqimin e tyre shpirtëror!

 

NUK ËSHTË PËR TY!

 

Ishte mjaft i vëmendshëm kur në librari, një i panjohur qëndronte gjatë dhe tregonte interesim për librat letrare.

Njeriut, që e do librin, duhet t’i japësh atë që i takon. I duhet zgjedhur libri, që të mos e mërzisë, por t’i pëlqejë, ta asimilojë, ta tresë plotësisht. – përseriste shpesh Alizoti.

Zotia tregonte dhe raste se si “konfliktohej” në kontaktin e parë me lexuesin, kur arrinte deri aty, sa të mos iu jepte librin që kërkonin! Do të rikujtoj një rast, kur unë, i vogël, isha në librari.

– Usta, e keni “filan„ libër? – pyeti lexuesi i panjohur, që nga dialekti dallonte se ishte nga fshati.

– Si urdhëron, e kam! – dhe e mori kopjen nga rafti e ja vuri klientit përpara. Ndërkohë i hapi muhabet të shtruar: Nga të kemi, çfarë arsimi ke, ku punon, ç’ke lexuar para këtij libri, ç’të ka pëlqyer më tepër …? Kështu Zotia arrinte të ndërtonte një “portret” të përafërt të lexuesit të panjohur, që i kish hyrë për herë të parë në librari, por që duhej ta bënte të vinte përsëri.

Nuk ishte hera e parë që vepronte kështu. Unë rrija si mbi gjëmba në këto raste. Më dukej sikur Zotia po i bezdiste njerëzit kot.

Leri, – thoshja me vete, – ç’i rrokanis kokën kot, sikur je me ne të shtëpisë, që duam s’duam, do të të dëgjojmë! Të kërkoi librin, jepja!

Pun’e tij, o vlla! Opo ky ore!!

E ndërsa lexuesi po bëhej gati për të paguar, Zotia vazhdoi ta gërvëliste akoma: Kush ta ka rekomanduar këtë libër, se është dhe ki libri tjetër. Është pëlqyer shumë nga lexuesit. Janë kopjet e fundit. Mbaroi thuaj! Dhe Zotia përpiqej t’i mbushte mëndjen të hiqte dorë nga libri i rekomanduar, por lexuesi i ri qe i vendosur.

O librin e rekomanduar, o s’ka!

– Jo, – i tha Alizoti me një zë të butë dhe ju afrua, sikur donte t’i tregonte një sekret -, nuk do të ta jap atë libër, nuk është për ti!

Mos i nxirr fare lekët! Ti do të marrësh librin, që po të rekomandoj unë, pa lekë! Merre lexoje! Po të pëlqeu, bjemë lekët, po s’të pëlqeu kthema prapë, vetëm mos m’i palos fletët.

I panjohuri, i çuditur, kishte mbetur si i hipnotizuar nga librashitësi pas asaj revolte, që i kish ngjallur me kundërshtimin e vendosur e njëherësh dashamirës, për mos dhënien e librit të kërkuar. Pra i panjohuri u keqkuptua kot me të. Ai nuk e kish hallin të shiste një libër, që i kish mbetur! Jo!

– Epo mirë, o xhaxha, do marr librin që do të më japësh ti, po do më thuash, pse ma bëre harram atë tjetrin?

– Ti ke maruar [ mbaruar ] shtatëvjeçaren, më the, – e mori shtruar Alizoti -, kurse mësuesi i fshatit, që ta ka rekomanduar, ka mbaruar institutin e lartë pedagogjik. S’jeni njëlloj! Nro [ndro] kokën tëne [tënde] me të mësuesit, që të të pëlqejë ai libër aq sa i ka pëlqyer atij. E nron dot? – e pyeti Zotia, duke i folur në dialektin e lexuesit.

-Po të bëja gabim e të të jepja atë libër, ti s’do shkelje më në librari!

– Mami, mami [mbami] lekët për librin tën [tënd], mos më turpëro kot nashti [tani], se u bëmë dhe miq bashkë! – i tha i vendosur miku i ri i Alizotit.

 

LIBRAT JASHTË KLASE

Ndodhte më tepër me nxënësit e shkollave shtatëvjeçare.

Ata vinin në librari dhe kërkonin libra për moshën e tyre, të caktuara nga mësuesit që jepnin lëndën e leximit.

-Xha Alizot, dua filan libër, e keni?

– Në ç’klasë je ti, mo djalë? – fillonte komunikimin e këndshëm me nxënësin Alizoti, që menjëherë lidhte moshën e nxënësit me përmbajtjen e librit të kërkuar. Dhe kur mendonte se nuk ishin të përshtatura mirë, megjithëse ndodhte rallë, ndërhynte.

– Në ç’shkollë je, kush ja u bën leximin, sa nxënës jeni në klasë…? – dhe në përfundim e sqaronte nxënësin : -E kemi patur këtë libër, por ka mbaruar. I thuaj mësuesit të vijë të më takojë mua, se dje ka ardhur furnizim i ri me libra të reja edhe më të bukura. Se mos haroç, se mbarojnë shpejt!

-Jo mo xha Alizot, ç’thua. Nesër që në mëngjes do t’ja thom mësuesit.

Dhe vinin me kënaqësi mësuesit të takonin Alizotin, për të cilin ruanin respekt te veçantë. Diskutonin së bashku me të pikërisht atë problemin delikat të përshtatjes së librit me moshën e nxënësit. Mësuesit e kuptonin se në librari nuk mungonte libri, që kishin rekomanduar ata. Ata nuk ofendoheshin aspak nga Alizoti. E falënderonin për ndërhyrjen, që kish bërë me shumë takt. Zotia i azhornonte dhe me gjithë botimet e letërsisë për atë moshë, të cilat ai i kish lexuar, por i ndihmonte dhe me krahasimin me shkollat e tjera, ku mësues më me experience kishin bërë zgjedhje tjetër, më të përshtatshme.

Nuk harronte asnjëherë t’i jepte librin tjetër mësuesit për vete: Ç’libër të kam dhënë herën e fundit, mo? Dhe pasi e merrte vesh i thoshte : Tani do marrësh këtë! – dhe i jepte librin. Nuk ju imponohej! E njihte shumë mirë gjendjen ekonomike të bashkëqytetarëve. Merre librin, lekët kur t’i kesh, mos e ki merak.

– Alizot, të falënderoj, më ke ndihmuar për zgjedhjen e librit të leximit jashtë klase, ta di për nder, më bëre borxhli! – dëgjoje t’i thoshnin Zotes.

-As mos e shpjer në mënde! – iu përgjigjej Zotia, që e kënaqte pa masë fakti, që ndihej i dobishëm në shoqëri. Pra kontributi i tij modest shkonte për dijen, për të marrë sa më shumë dije, për t’i marrë sa më drejt e me sa më shumë cilësi ato. Ishte pjesëtar i atij brezi, që trashëgonin vlerat e asaj tradite përpjekjesh të panumerta për dijen, që ishte e gdhendur në çdo gur në Gjirokastër.

Alizoti nuk pretendonte asgjë, ndaj përsëriste shpesh: -Unë shes mënden e botës!

 

KËPUCËT ME TAKA

Këte histori edhe Zotia nuk e kishte të fiksuar, por ia kujtoi vajza e Dervish Lelës në Fier. E kishin ftuar për vizitë në familjen e Dervishit. Kjo familje kishte jetuar për një kohë të gjatë në Gjirokastër. Vetë Dervishi kishte qenë oficer në ushtri, por kishte shoqëri me Zoten.

E pritën me kënaqësi e respekt të veçantë Zoten me Feten (bashkëshorten). Bile kishte shkuar për t’i pritur edhe vajza e Dervishit, e cila qe e martuar e jetonte në lagje tjetër. Asaj i kishte mbetur në kujtesë një episod interesant në librari me xha Alizotin në Gjirokastër dhe kishte dëshirë t’ia kujtonte atij.

Erdha në librari dhe ju kërkova një libër. Ia përmendi dhe titullin e librit Zotes. – I kisha lekët në dorë. Libri ishte edhe në vitrinë dhe tek rafti, por Ju nuk ma dhatë atë. Unë po insistoja, isha e vogël dhe nuk po bindesha. Çfarë duhej? Më dukej se po më bënit një padrejtësi. Libri ndodhej dhe unë lekët për ta blerë i kisha. Ju përsëri nuk ma dhatë librin, por më qetësuat më në fund, duke më thënë:

– Unë librin do të ta jap, por me një kusht. Shko në shtëpi të veshësh këpucët me taka të mamit dhe eja të të jap librin. Unë po e ruaj një liber për ty, që të mos kesh frikë se po mbaron.

Megjithëse nuk po e merrja vesh se pse më duheshin këpucët me taka për të blerë një libër, nuk e zgjata, por ika nxitimthi në shtëpi. Hoqa këpucët e mia dhe i kërkova mamit këpucët me taka për t’i veshur. Mami e çuditur më pyeti … -Do t’i vesh vetëm sa të shkoj deri tek libraria, se ma vuri kusht xha Alizoti, -e sqarova mamin. E ndërsa prisja që mami të mos më pengonte, meqenëse xha Alizoti ishte miku i babit, ndodhi e kundërta. Unë u zëmërova shumë me mamin, që po më pengonte të bleja një libër. Nga njera anë na porositnin të lexonim sa më shumë, nga ana tjetër… Ata ku ta gjenin që vajza e tyre donte libër. Çudi!

Vetëm vite më vone unë e kuptova se pse xha Alizoti nuk ma dha librin që kërkoja. Atëhere arrita të vlerësoj se ju s’keni qenë thjesht një shitës librash. Dhe rikujtoja vazhdimisht shprehjen tuaj: – Nuk është për moshën tënde, moj vajzë!

Sapo dëgjova se do vijë për vizitë Alizot Emiri në shtëpinë e babit, u nisa për t’u takuar dhe për t’u treguar këtë episod, që mbeti i ngulitur në kujtesën time.

Zotes ju bë shumë qejfi. Nuk e priste një surprizë të tillë. Si rast as që i kujtohej fare. U ndje edhe më i vlerësuar. U respektua jo thjesht si librar, por si prind për lexuesen e vogël.