Jeffrey Frankel: Mashtrimet fiskale të Trump

Ai ndryshon pozitën e tij me frekuenca, duke përsëritur deklarata dhe duke i rënë pishman porsa t’i thotë ato.

Kandidatit republikan i duhet të ballafaqohet me më shumë presion për t’u bërë më specifik, derisa zgjedhjet po afrojnë.

Fushata e këtij viti e zgjedhjeve presidenciale në Shtetet e Bashkuara të Amerikës duket qartë se është unike. Donald Trump ka dridhur rrugën në fushatën e tij, në mënyrën se si i dominuari komunikon me votuesit dhe platforma e Partisë Republikane, me shumë nga pozitat e tij që devijojnë nga tradita e Partisë Republikane. Por në politikën e taksave, Trump ka shkelur në rregullat e partisë – dhe kjo nuk aspak punë e mirë. Natyrisht, secili vlerësim i pozitave të Trump-it dhe rrezikun për të qenë i pakuptimtë me orë të tëra. Ai ndryshon pozitën e tij me frekuenca, duke përsëritur deklarata dhe duke i rënë pishman porsa t’i thotë ato. Pas dy ditëve insistimi, në mënyrë absurde, që presidenti Barack Obama ka “themeluar” Shtetin Islamik, ai përfundimisht ka tentuar të aktrojë gjithë ngjarjen si një sarkazëm. Madje për kandidatin tipik, premtimet gjatë një fushate rrallëherë se përputhen me ato të thëna gjatë fushatës. Gjatë fushatës presidenciale të vitit 2000, George W. Bush ka premtuar të heq dorë nga aventurat e ndërtimit jashtë vendit, të mbajë një disiplinë fiskale dhe të trajtojë gazrat e ndotjes nën” Clean Air Act”. Njëherë në zyrë, ai kishte bërë krejt të kundërtën. Për më shumë, nuk mund të kandidojmë kandidatët e politikave premtuese. Përndryshe, diskutimi nacional do të përqendrohet krejt në rezultatet e sondazheve të javës së fundit, i cili në fund do t’ju ndihmojë vullnetit të votuesve.

Shkurtimi i taksave për të pasurit Kjo është me rëndësi që ta ekzaminojmë propozimin e fundit të Trump-it mbi taksat, që ka katër specifika të spikatura – secila prej tyre ka të bëjë me shkurtimin e taksave për të pasurit. Së pari, Trump propozon të shfuqizojë taksën për palujtshmëritë – një qëllim ky i kamotshëm i Republikanëve. Trump, sikurse edhe paraardhësit e tij, po tenton ta fshehë faktin se vetëm të pasurit do të përfitojnë nga një ndryshim si ky, sepse kjo taksë nuk aplikohet te pasuritë e pabujshme që kanë më pak vlerë se 5.45 milionë dollarë për një individ dhe 10.9 milion për një çift të martuar. E dyta, Trump dëshiron të shkurtojë normën e taksave të korporatës amerikane, deri në 15 për qind. Në teori, ka disa merita në reduktimin e normës, e cila, me 35 për qind, është një nga taksat më të larta në botë. Por, sikurse shumica e ekspertëve të taksave që do t’ju thonë, një reduktim i përgjithshëm në këtë normë duhet të përcillet me lëvizjet jashtë bazës. Së treti, Trump do ta reduktojë normën më të lartë për të ardhurat personale nga shifrat 39.6 për qind në shifrat 33 për qind. Kjo është me rëndësi, por as për së afërmi sa propozimi i bërë që normën ta shkurtojë në 25 për qind – që, sipas analistëve të pavarur, do të dërgonte në rreth 10 trilion dollarë më shumë në burimet e të ardhurave të një dekade. Krejt në fund, Trump ka propozuar zbritje për kujdesin e fëmijëve dhe shpenzimeve. Kjo mund të shihet si përfituese, por vetëm se do t’u ndihmojë atyre me taksa të larta. Pyetja rreth asaj se si politikat mbi taksat e Trump-it do të përfitojë drejtpërdrejtë mbetet ende pa asnjë përgjigje, sepse, sikurse edhe kandidatët e tjerë për president të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që nga koha e Richard Nixon, edhe ai ka refuzuar që ta realizojë të dhënat rreth të ardhurave dhe taksave. Ajo që është e sigurt është se normat e politikave që kanë të bëjnë me taksat në mënyrë fiskale janë pa përgjigje.

Nuk u përshtaten shifrat Në fakt nuk ka ndonjë indikacion se si ndonjëra prej politikave të tij fiskale do të financohen dhe secili indikacion që do ta përhapnin do ta zgjeronte borxhin dhe deficitin e buxhetit. Është një ekuacion shumë i thjeshtë, por askush nga kandidatët e Partisë Republikane, e madje as Trump, nuk kanë pasur mundësi ta kuptojnë që nga viti 1980. Ata propozojnë shkurtime specifike në taksa ndërsa që me tutje theksojnë se do ta reduktojnë deficitin. Në vend të kësaj, ata si pasojë e kësaj kanë arritur të shënojnë rritje rekorde në deficitin e buxhetit, sidomos gjatë periudhës së Ronald Reagan dhe George W. Bush. Të jeni të sigurt, planet buxhetore të Trump-it nuk do të janë aq të ekuilibruara. Por atij i duhet të ballafaqohet me më shumë presion për t’u bërë më specifik derisa zgjedhjet po afrojnë. Një nga tre ekonomistët që ka nënshkruar për fushatën e Trump-it ka sugjeruar se, me Trump-in në Shtëpinë e Bardhë, rritja e normës së GDP-së disi do të dyfishohet. Propozimi “Laffer Proposition” i Reagan-it, Bush-it, dhe të tjerëve kanë deklaruar se shkurtimi i tyre në taksa do të nxitë aktivitet ekonomik që të ardhurat në fakt do të rriten. Ky propozim disa herë ka dëshmuar të kundërtën. Përsëri, çelësi është se presidenti kurrë në fakt nuk merr propozimin rreth shkurtimit që Kongresi duhet t’i aprovojë. Ndoshta është e pashmangshme për kandidatët ta injorojnë politikën vendore apo rrethanat ndërkombëtare derisa këtë ua thonë votuesve. Por ata nuk do të duhej të ishin në gjendje që të injorojnë kufizimet aritmetike, sidomos jo atëherë kur i njëjti marifet ishte tentuar apo ishte provuar edhe më parë – me pasoja thellësisht negative.