Trumpi dhe Evropa – ç’duhet të presin BE-ja dhe Gjermania?
Për disa ditë Donald Trumpi do të jetë presidenti i 45-të i SHBA. Si mendon Trumpi për BE, Gjermaninë dhe marrëdhëniet transatlantike?
Bashkimi Evropian është për Gjermaninë një mjet për qëllimet e saj; NATO-ja “e vjetëruar”: intervista e Donald Trumpit dhënë gazetës gjermane “Bild”, ka shkaktuar habi dhe indinjatë.
Edhe pse Donald Trumpi nuk është ende president shumë nga deklaratat e tij rreth Evropës, Gjermanisë dhe NATO-s janë kontradiktore. Megjithatë që në fjalimet e tij të para të fushatës elektorale u bë e qartë se lajtmotivi që do të përcaktojë politikën e jashtme dhe ekonomike të Trumpit është: “America First” – “Interesat e Amerikës kanë përparësi”. Në dallim me politikën shumëvjeçare amerikane Trumpi e sheh BE-në si një krijim artificial pa shpirt, që madje dëmton ekonominë amerikane. Trumpi ndan mendimin e mikut të tij britanik dhe kritikut ndaj BE-së Nigel Farage: BE-ja u shërben kryesisht interesave të ekonomisë gjermane, kështu tha Trumpi në një intervistë me gazetata “Bild” dhe “Times”: “BE-ja është në thelb një instrument për Gjermaninë. Kjo është arsyeja pse e konsideroj si shumë të zgjuar vendimin e Britanisë për të dalë nga BE-ja.” – tha Trumpi.
Skeptik jo vetëm ndaj BE-së
Trumpi mendon në kategorinë e shteteve kombëtare dhe është skeptik jo vetëm ndaj BE-së por edhe ndaj OKB-së apo organizatave të tjera multinacionale. Trumpi mendon se mes shteteve mund të ketë marrëveshje dypalëshe, por jo një situatë win-win për të gjithë. Ndërsa paraardhësi i tij Barack Obama e vlerësonte Bashkimin Evropian si një nga arritjet më të mëdha në historinë e Evropës, Trump është i bindur se pas Britanisë nga BE-ja do të largohen edhe vende të tjera.
Heather Conley, eksperte për Evropën pranë “Qendrës për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare”, një think-tank i politikës së jashtme në Uashington, mendon se nën drejtimin e Trumpit do të ketë një “ringjallje të marrëdhënieve dypalëshe” midis SHBA dhe Britanisë së Madhe. “Tashmë është njoftuar se kryeministrja Theresa May së shpejti do të vijë në Uashington.”- thotë Heather Conley.
Ndërsa Barack Obama i kishte paralajmëruar britanikët ndaj Brexit-it, Donald Trumpi synon një marrëveshje të shpejtë dypalëshe tregtare me Mbretërinë e Bashkuar. Pjesë e strategjisë negociuese të Trumpit është që t’i vërë disa partnerë kundër njëri-tjetrit në mënyrë që të nxjerrë në fund për veten dhe vendin e tij më të mirën. Kjo shpjegon gjithashtu deklaratat kontradiktore të Trumpit për NATO-n.