Shqipëri: Si të mos i humbësh zgjedhjet? Refuzo të marrësh pjesë…

Denis MacShane

Të gjithë sytë janë drejtuar te zgjedhjet e Britanisë, Francës dhe së shpejti në Gjermanisë por me siguri që zgjedhjet më të çuditshme në Europë që nga rënia e komunizmit pritet të mbahen dhjetë ditë pas zgjedhjeve në Britani, muajin e ardhshëm, shkruan Denis MacShane.

Denis MacShane ishte ministër i MB për Ballkanin në vitet 2001-2005. Ai bën vizita dhe shkruan për rajonin.

Në Shqipëri, ku politika ka qënë e ashpër që pas përfundimit të periudhës komuniste, por të paktën  parti të ndryshme kanë qënë në pushtet dhe zgjedhjet janë respektuar, partia kryesore e opozitës ka gjetur një mënyrë të re për të sfiduar partinë socialiste, në pushtet që në 2013.

Me një taktikë që  mund t’i duket tërheqëse Jeremy Corbyn-it ose Marine Le Pen-it fundjavën e kaluar Partia Demokratike e opozitës ka deklaruar se do të bojkotojë zgjedhjet e datës 18 Qershor.

Kryeministri aktual Edi Rama i përket qëndrës së majtë të moderuar Europiane më shumë në stilin e Tony Blair ose Emmanuel Macron. Ai ka mbështetur me besnikëri politikat e SHBA-së dhe BE-së duke dërguar trupa për të luftuar ISIS në Irak dhe duke vendosur në legjislacion një kod të ashpër të reformës në drejtësi, duke kaluar në veting gjyqtarë të stilit të vjetër të cilët duket sikur s’donin të merrnin masa kundër miqve biznesmenë të politikanëve vendore apo lokalë që prisnin duarkryq për tendera e leje ndërtimi.

Uashingtoni, Brukseli dhe Berlini të gjithë kanë kërkuar reformën gjyqësore në Shqipëri për të çrrënjosur korrupsionin dhe klientelizmin si një hap thelbësor nëse ky vend me 3 miliion banorë fillon të konsiderohet si një shtet anëtar i mundshëm i BE-së.

Por Partia Demokratike ka shndërruar kundërshtimin e tij ndaj vetingut të gjyqtarëve në planin e parë të programit të saj për të rifituar fuqi.

Federica Mogherini ishte së fundmi në Tiranë dhe u tha deputetëve shqiptarë: “Ata që nuk votojnë vetingun, nuk e duan integrimin e Shqipërisë në BE”.

Një ditë pas vizitës së Mogherinit, lideri i Partisë Demokratike Lulzim Basha e shpërfilli atë teksa nxiste ndjenja anti-BE gjatë një prej tubimeve të protestës së opozitës duke deklaruar: “Ka pasur shumë zyrtarë të BE-së që erdhën këtu e thanë që nuk do të ketë integrim europian pa zgjedhje të lira e të ndershme, pa luftuar korrupsionin, drogën etj.

Tani ata thonë se tërë cështja është tek vetingu dhe sapo të zbatohet vetingu do të nisin bisedimet me BE-në. Ne kemi një fjalë për ta përkufizuar këtë, në shqip i quajmë ‘broçkulla’ e në anglisht quhen ‘bullshit’.”

Turma pastaj nisi të thërriste “Broçkulla! Broçkulla! Broçkulla”. Edhe pse ka studiuar në Europën veriore dhe ka punuar për Kombet e Bashkuara, Basha i është rikthyer demonstratave të masave në rrugë dhe në një çadër qyteti përballë ndërtesës së kryeministrisë si mënyra e tij e preferuar për të bërë fushatë. Askush nuk e di së nga vinë paratë për një fushatë kaq të shtrenjtë proteste dhe zaptimesh të rrugës së qendrës së qytetit.

Basha i quan mbështetësit e tij “luftëtarë të lirisë” dhe me shumë armë në duar qytetaresh pasi u hapën e plaçkitën depot e policisë dhe ushtrisë  kur Shqipëria ra në kaos gjatë skandalit gjigand të skemave piramidale në fund të viteve 1990, ka një shqetësim mëse të arsyeshëm që dhuna mund të shpërthejë sërish në Ballkanin Perëndimor. Në vend që tu flasë votuesve Basha po mobilizon një proteste gjigande në fundjavë për të rritur tensionet e për të krijuar një krizë ku proceset demokratike pezullohen.

Kryeministri Rama i ka ofruar Bashës poste ministeriale në një koalicion gjigand dhe ka çaktivizuar aq pika të nxehta sa kishte mundësi por ai nuk mund të tërhiqet nga premtimi që i ka bërë SHBA-së dhe Europës për të vazhduar me reformën në drejtësi e as nuk mund të shtyjë datën e zgjedhjeve.

Pra askush nuk di si ta përballojë refuzimin e Bashës për të marrë pjesë në zgjedhje. Partia demokratike e tij është lidhur me federatën politike dominante të BE-së, Partitë Popullore Europiane, që i kanë thënë atij se në një demokraci mbahen zgjedhje dhe partitë marrin pjesë në to. Janë shtatë anëtarë të Kongresit të SHBA-ve në Shqipëri këtë javë që gjithashtu po mahniten nga kjo lëvizje e re shqiptare e refuzimit të marrjes pjesë në zgjedhje.

Komisioni Europian ka thënë se zgjedhjet e 18 Qershorit do të jenë legjitime e të pranuara nga Europa edhe nëse Partia Demokratike vazhdon t’i përmbahet politikës së saj të tensionit destabilizues duke bojkotuar zgjedhjet.

Partia Popullore Europiane të znj. Merkel mund të bëhen të sertë e ta përjashtojnë Bashën. Por si me përfaqësuesin e PPE-së në Hungari, Viktor Orbán, Berlini nuk di si të përballojë një nga partitë e saj motra qe thyejnë rregullat e demokracisë Europiane.

Kthesa e tij e jashtëzakonshme në historinë e zgjedhjeve europiane po merr shumë pak vëmendje, kuptueshëm, prej ekzaltimit zgjedhor në veri të Alpeve.

Por si në Serbi, Maqedoni, Kosovë, Bosnie dhe Mal të Zi, politika e Ballkanit Perëndimor me kokteilin aktual gërryes të populizmave nacionalistë, ndërhyrjen e Rusisë dhe refuzimin për të kaluar në bashkëpunim e pranim mbetet një uror që mund të shpërthejë në flakë sërish.