Xhandarmëria pas Luftës së Parë Botërore

Me mbarimin e Luftës së Parë Botërore dhe formimin e qeverisë së re, më 25 dhjetor 1918, filloi më në fund të lëvizte pushteti përmbarues në vend.

Nën komandën e Haki Ismail Tatzatit, organizatorit italian Ridolfo, e Banush Hamdiut, u formua një forcë xhandarmërie. Në Tiranë u hap një shkollë për aspirantë dhe për xhandarë. Në gusht 1919, u formuan batalione xhandarmërie në qendrat e prefekturave.

Pas Kongresit të Lushnjes u bë riorganizimi i forcave të rendit. Varësia e xhandarmërisë sipas rregulloreve përkatëse ishte tërthorazi nga Ministria e Punëve të Brendshme për qetësinë dhe nga Ministria e Drejtësisë për zbatimin e vendimeve të gjykatave.

Nga pikëpamja organike ndahej në qark (në çdo prefekturë), rreth (në çdo nënprefekturë), post – komanda (në çdo krahinë ose fshat). Xhandarmëria fillimisht ndahej në 9 qarkkomanda, 40 rrethkomanda, e shumë post-komanda.

Pas vitit 1925, aparati shtetëror u riorganizua. Xhandarmëria u nda në 4 zonëkomanda me qendër në Tiranë, Shkodër, Peshkopi dhe Sarandë me komandantë përkatës kapitenët Preng Previzi, Fiqri Dine, Muharrem Bajraktari dhe Hysni Dema.

Krahas xhandarmërisë, me 22 dhjetor 1925, u krijua si strukturë edhe policia, e cila kishte zyrat e saj në Berat, Elbasan, Korçë, Vlorë, Gjirokastër, Shkodër, Durrës dhe Tiranë. Policia kishte funksione gjurmuese dhe administrative dhe ishte në varësi të prefektit.