Ilir Levonja: Jam pro, jo kundër plehrave!
1) Aty nga shtatori i vitit 2013, pozita e sotshme anulloi një ligj për riciklimin e mbetjeve urbane. Atë botë kam shkruar një artikull rreth domosdoshmërisë së riclikimit. Qe një koiçedencë teksa shfletoja një botim të Universitetit Internacional te Florida-ës, (FAU), katedra e edukimit, më mbeti në mendje eseja me titull, Mjaft e mbuluam tokën tonë me plehra. (We have to stop covering our land with garbage).
Ajo kureshtia e pedagogjisë, më shtyu të gjurmoja se si intepretohet sot në Amerikë një tekst gazetarie. Apo eseja, zhanri im i preferuar, në auditorët e këtushëm. Por edhe një fakt vizual i ca kodrave që hasja nëpër shtetin e Floridës, thuajse identike, për çdo distrikt (sistemi i administrimit të pushtetit lokal, ku përfshihen deri në pesë qytete). Florida është e gjitha fushë, ndaj më bënin përshtypje këto kodra. Më vonë mësova se janë, artificiale, të krijuara nga mbetjet, apo plehrat siç na pëlqejnë t’i quajmë ne. Por edhe impiante të energjisë së gjelbër. Ku aktualisht zenë rreth 5% të prodhimit të energjisë. Një përqindësh i vogël por që ka rëndësi jetike të barabartë me 95%-shin e mënyrave të tjera të prodhimit të saj.
Një e kam këtu përballë, i kam bërë foto e ja kam çuar edhe qeveriut. Sidomos darkave është një mal i bukur dritash. Eseja në pak fjalë i referohet një konsumi të llahtarshëm të letrës që harxhohet në reklama. Dhe asaj zhvatjes së përditshme që u bëhet burimeve nëntokësore minerare a naftës etj. Me qartësinë se është diçka që e marrim e që nuk e kthejmë. Dhe tokës do t’i duhen mijra vjet për ta ribërë.
2) Krejt natyrshëm brenda atij paradoksit tone, ndodhi ai ndryshimi i pozitave dhe platformave politike, apo programeve politike. Tashmë Edi Rama nga një kundërshtar i zjarrtë. Nga një anullues publik, firma e pare si kryeministër, është sot promovues i riciklimit. Ose tashmë ribërjes së ligjit të plehrave siç na pëlqen ta quajmë ne. Dhe opozita, ajo së cilës ky ia anulloi ligjin, është kundërshtare.
Një lloj absurdi që më shumë se kujdo duhet t’i dhëmbi votuesve të Ramës. Ashtu sikur edhe suportuesve të opozitës, për këtë lojë pa kokë në lidhje me ricklimin.
Në 4 vjeçarin e pare qeverisës Edi Rama nuk e miratoi dot këtë ligj. Pati një kundërshti nga ambjentalistët dhe opozita e Bashës, por të jeni të sigurtë, që pengesë reale qe LSI-ja, jo këta.
Në 4 vjeçarin e dytë (që duket se do ta mbaroj me qetësi) nuk e ka më këtë pengesë. Ka plot vota. Edhe pse është rekordmen i bojkotit, (shtatëqind e shtatëdhjetë ditë, pa e çuar skuadrën e tij në Kuvend), një opozitë çadrash, krokodilësh, shkurt si me u thënë shqiptarëve se mund të paguhesh pa asnjë problem edhe pse nuk shkon në punë. Pra mori shumicë maksimale. Kësisoj nuk e ka problem ta votoj këtë ligj. Megjithëse vura re se dje pati një tërheqje, me sqarimin se do kaloj në instancën popull. Parimisht nuk ka gjë më të mrekullueshme se sa vota popullore. U takon shqiptarëve të vendosin. Dhe nëse ata janë pro, vulneti i popullit as që diskutohet. Rrëzon me frymë çdo pretendim partie.
Por se sa do realizohet, kjo mbetet për t’u pare!
3) Ajo që më bëri përshtypje në gjithë këtë katrahurën e plehrave, mbetjeve, kancerin e botës etj. Se çfarë nuk po thuhet aty, aq sa plot njerëz po solidarizohen edhe me këto që i quajmë cover up-e në fejsbuk, stop mbetjeve, solidariteti i disa ish aleatëve të Ramës si Koço, ish koordinatari i qeverisë se pare për Jugun e vendit. Ose iniciatori i legalizimit të bimëve narkotike etj. Nuk e kam me Koçon drejtpërdrejtë, pasi aty 70% janë si ai. Sonte me këtë e nesër me atë… por tek dukuria absurd. Zhurma…
A është dhe kjo një zhurmë e sajuar, e radhës, apo Shqipëria e ka të domosdoshëm riciklimin?
Unë them se më shumë se cilido vend tjetër i rajonit, Shqipëria është e para që ka më se imediate, ricklimin.
Sot webet janë me qindra ku përmes tyre shohim se thuajse në të gjithë Shqipërinë, njerëzit ankohen për fushat e përpunimit të mbetjeve urbane. Mënyrën më arkaike të asgjesimit të tyre.
Nga ana tjetër, qytetet janë në masë një Kazan i madh plehrash. Sidomos periferitë. Të ha të gjallë lëforja e shalqinit, miza, kutërbimi, shishet plastike, kanaçet e të tjera ngordhësira.
Ka plot pamje djegiesh masive që shpërndajnë cigma mikrobesh kancerogjene. Dhe ku gjithkush ngre dorën lart si i pafaj.
Por natyrisht ligji kërkon edhe një adaptim me vendet e rajonit për tregtimin e mbetjeve si lëndë e pare e ricikliueshme. Veçse një gjë të jeni të qartë, çdo shtet i rajonit ka ligjet e veta. Dhe ajo që dominon në tërësi është ndalimi i daljes së mbetjeve të pa kontrolluara nga territori i tyre. Eshtë njësoj sikur sot Shqipëria nuk lejon me ligj tregtimin e drograve, po prej nesh dalin përditë tonelata me kanabis sativa etj.
Kjo i përket rigorozitetit se sa e zbaton ligjin. Se sa e mbron atë. Ashtu si shumë çështje të tjera, kontrabanda, klandestiniteti do vazhdojnë. Por kjo nuk ka asgjë të përbashkët me riciklimin si akt i domosdoshëm për pastrimin dhe ruajtjen e vendit tend.
Një grimcë në universin e madh.
Që t’i kthehem filllimit, pra ese-së së plehrave, ne shqiptarët jo vetëm që po i marrim dyfish nëntokës, por edhe dyfish po e mbuojmë vendin.
Jepini rrugë riciklimit Eshte i domosdoshëm aq sa mund të thuash se për momentin në Shqipëri ka vetëm një stinë, pranvera e plehrave.
Pastroni dhe mbronin token tuaj, se është ashtu si e tha Konica dikur. ”Shqipëria është një vend i bekur me mijra bukuri, por e shkelur nga një turmë që e urrejnë bukurinë”.