Fejsbuku, kolosi prej dy miliardë përdoruesish që pikërisht mbi të dhënat i ka ngritur themelet e tij, ndodhet përballë një vështirësie ligjore që mund të shkaktojë një efekt domino shumë të madh. Dhe pasojat e mundshme të të cilit janë të pallogaritshme. E gjitha nis nga një vendim i një gjykate në Berlin, që në fakt i jep një shuplakë të fortë lëvizjeve aktuale mbi të dhënat personale që aplikohen prej Fejsbukut. Një gjykatës gjerman, pas kërkesave të një shoqate konsumatorësh (Vzbv), ka vendosur që do të jetë e mundur të regjistrohesh në rrjetin social të Mark Zuckerbergut edhe pa asnjë detyrim për të ofruar të dhënat personale autentike.

Domethënë: kush dëshiron të regjistrohet me një nofkë të rremë mund ta bëjë. Dhe nuk do të konsiderohet më klauzola, që përmbahet në kushtet e përgjithshme të rrjetit social, sipas të cilës kompania me seli në Menlo Park mund t’u japë kompanive të treta të dhënat personale dhe imazhin e profilit. Vendimi i gjykatës berlineze i ka shpallur të pavlefshme 8 klauzola të kushteve të përgjithshme dhe 5 parakushte. Për momentin nuk është zbardhur ende dhe kolosi ka bërë të ditur se do ta apelojë këtë vendim. Por përshtypja është që në Berlin ka re të zymta për Fejsbukun.

“Fejsbuku i fsheh preferencat që nuk favorizojnë mbrojtjen e privatësisë në qendrën e vet private, pa dhënë informacione të mjaftueshme për këtë gjatë regjistrimit të përdoruesve”, ka thënë avokati i shoqatës së konsumatorëve, Heiko Duenkel. Një zëdhënës i kompanisë së Zuckerbergut ka përsëritur angazhimin maksimal për të respektuar rregullat, edhe duke patur parasysh diktatin e ri normativ evropian që vjen në pranverë: “po punojmë për të garantuar që linjat tona udhërrëfyese të kuptohen lehtësisht dhe që shërbimet e ofruara nga Fejsbuku të pajtohen me ligjet”, ka thënë ai për agjencinë e lajmeve Reuters.

Zuckerberg në telashe

Ndërkohë ka shkaktuar shumë debate kopertina e të përjavshmes amerikane “Wired”, kushtuar pikërisht Fejsbukut, që paraqet një Mark Zuckerberg me fytyrë të dëmtuar pas një ndeshje boksi. Një metaforë e cila përmbledh dy vitet e fundit: 24 muaj në të cilët Fejsbuku ka përfunduar shumë herë në qendër të polemikave. Gjithçka nisi me zgjedhjet në SHBA, që u fituan nga Trump si dhe famëkeqen Russiagate: episode që e zhvendosën vëmendjen tek fenomeni i lajmeve të rreme. Më pas algoritmi i ri, që penalizon lajmet. Dhe në fund, shifrat e fundit, që tregojnë rënie të kohës që përdoruesit kalojnë në platformë, si dhe largim drejt rrjeteve të tjera. Për dy vitet e fundit, artikulli i Wired përcakton një vijë kohore precize, që nisi në mars 2016 me largimin e Benjamin Fearnow, një prej gazetarëve që merrej me “Trending Topics”. Fearnow kishte përshkruar për Gizmodo një mjedis ku “lajmet me orientim konservator hiqeshin sistematikisht”. Më pas, në qershor të po atij viti, akuzat e Rupert Murdoch që e sheh Fejsbukun si një kërcënim për ekzistencën e medias. Dhe më tej historitë e tjera: deri tek Russiagate (me pranimin e Zuckerberg) dhe algoritmin e ri. Një duel prej ringu, ku Zuckerbergu ka luftuar me shumë kundërshtarë.

Lajmet e rreme largojnë reklamat

Ndërkohë, pikërisht në orët e fundit, një tjetër kërcënim vjen prej kolosit të reklamave Unilever. Kompania e dytë më e madhe në botë u ka bërë të ditur Fejsbukut dhe Gugëllit se do të ndalë reklamimin në platformat e tyre, nëse nuk bëjnë më shumë për të luftuar lajmet e rreme. Sa për të krijuar një ide, vitin e kaluar kompania ka hedhur në Fejsbuk 9 miliard dollarë. Dy kolosëve u kërkohet të rrisin transparencën, për të mbrojtur të miturit nga përmbajtje të rrezikshme: “Duke qenë një prej kompanive kryesore të reklamave në botë, nuk mund të kemi një mjedis ku klientët tanë nuk i besojnë atyre që shohin online”, thuhet në një mesazh të Keith Weed, shefi i marketingut të kompanisë shumëkombëshe. “Unilever nuk do të investojë në platforma apo mjdise që nuk mbrojnë fëmijët tanë, apo krijojnë ndarje në shoqëri dhe nxisin zemërim e urrejtje. Do i japim përparësi vetëm investimeve në platforma të përgjegjshme që janë të angazhuara të krijojnë një impakt pozitiv në shoqëri”. Nga njëra anë, Fejsbuku duhet të luftojë lajmet e rreme. Nga ana tjetër është detyruar nga një gjykatë që të pranojë përdorues me të dhëna false. Një patate e nxehtë domethënë. / Il Sole 24 Ore – Bota.al