Fritz RADOVANI: DRAGOBIA E DRAGONIT
BAJRAM CURRI
(1862 – 1925)
“Çdo mars vijmë te Shpella,
Të shohim me kobure,
Dragua mbi këto male
Që kurrë s’u përkule…”
Zeqir Lushaj: “Baladë për Bacë Bajramin”
29 MARS 1925: Arma e Pashiqit që i dhuroi Ahmet Zogut po vazhdon krizmat…
Vritet mbas Luigj Gurakuqit edhe Dragoni i Dragobisë Bacë Bajram Curri…
Secili shqiptar sot pyet veten: “A ka Shqipnia atdhetarë trima si Bajram Currin?”
– Nuk e dij ! Dij vetem se ka vrasës që jo vetem nuk i lanë gja mangut nipit t’ Esadit, po edhe po ua lypi nevoja ia kalojnë atij. Në katër anët e globit vetëm fallsifikatorë vrasës!
Në se dishron me dijtë se shka bahej në Shqipninë e porsa lindun të Gjergj Kastriotit, merr dhe studjo vetem tri figura të mëdha të Shqipnisë së asaj kohë dhe si i vrane ata: Avni Rrustemin e Vlonës, Luigj Gurakuqin e Shkodres dhe Bajram Currin e Dragobisë.
Ndër pusat e ujit të freskët të Rozafës, të tre burrat e kanë pij një gotë ujë… Sa e ambël dukej fjala e tyne “T’u rritët ndera!”, kur u thonin grave shkodrane me tabake në dorë.
Jeta e këtyne burrave të ngjan me vrapimet e maratonomakëve ndër labirintet e një Shqipnije të rrënueme nga feudalizmi, që në çdo kthesë të pret një vrasës tradhtar…
Por, zemra e Trimit nuk thehet as nuk kthehet mbrapa! E ky trim ishte Baca Bajram!
Nuk e thyen as nuk e kthyen as napolonat ar e as dinarët… Pasunia e tij ishin e mbetën gurtë e Shpellës së Dragobisë, ku me zemër të thyeme për atë gjak të derdhun rrëkajë aty, çdo shqiptar e ndjen veten përpara një Monumenti të Perjetshem e madhështor.
E Plaku me dorën e tij të vrashtë nga fjetja ndër jestekët e gurtë, të afron kokën për parzëm dhe me dashninë atnore të tij si gjithmonë, plot me bujari të ofron një dhuratë: Besën e Burrave të Maleve të ngjeshun e të mërthyeme për Flamurin e Gjergj Kastriotit!
Vetëm për këtë e vranë…
Melbourne, Mars 2018.