Albspirit

Media/News/Publishing

Dokumenti/Censura mbi librin poetik ‘Rrënjët’ të Sadik Bejkos në 1972

Zbulohet dokumenti arkivor i vitit 1972, nisur në Komitetin Qendror të PPSH nga Dhimitër Fullani, ish shefi i redaksisë së Poezisë, Dramës e Kritikës në Lidhjen e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë.

Në këtë dokument përmendet poezia e Bejkos ‘Lumi’, nga përmbledhja poetike “Rrënjët”, botuar në 1972 nga shtypshkronja “Mihal Duri” në Tiranë, ku redaksia sugjeron për ndreqjen e poezisë.

Një vit më pas, më 1973, shpërtheu lufta kundër ndikimeve të huaja dhe në shtyp u kritikuan poezitë “Lumi” dhe “Nuk mund të fle”, ndërsa autori u largua nga puna në Radiotelevizionin Shqiptar dhe u dërgua në galeri në minierën e Memaliajt.

 

Dokumenti i Dhimitër Fullanit

 

Poezitë e kritikuara
LUMI

Mbrëmjeve feksin

as vetë s’e di çfarë, por ka diçka që feks.

Në krah me rrugën rrjedh një lumë

Mbi të reflekse-reflekse kërruset e  bie një qytet,

Reflekse që manitshëm e joshin

Sa nuk e verbojnë nëpër net.

Mbrëmje… gjysmë errësirë, eci unë dhe lumi

Me drita mbi shpinë.

Lumi duket i do  shumë këto drita

Ndërsa ndën to rrëshqet vjedhuraz

Si prindi që s’do t’i  zemroherohet fëmija.

Ato e përkëdhelin nëpë trup

Ato ia dinë dhe gurët e ftohtë që ka në fund.

Po ai s’mund të mos ikë

S’mundet të ndalet, s’munde të presi,

Në imazhin e tij,

Në mishin e tij

Në shqetësimin e tij është deti.

Dhe kur përpara të etura i dalin fushat,

Këput e u jep masa ujërash nga trupi i vet

Ndërsa mes të dy brigjeve, brenda shtratit për më tej rrëshqet.

Dhe mua, kur eci në krah të tij mbrëmjeve,

Nëpër tru diçka më feks,

Ndoshta brenda meje derdhet ky lumë

Me tërë dritat, gjerësinë dhe shqetësimin e vet.

Në qetësinë a në gëzimin,

Në lodhjen a në mërzinë time

Dhe fare padashjen time dritat e tij më feksin, më feksin.

…ndërsa si lumi shtratin

hapat e mia rrugët ndjekin.

 Fotografia e Sadik Bejko
NUK MUND TË FLE
Nuk mund të fle në shtëpi sonte.
Një re e vogël sa
një sandale vajze zuri diellin
E mbeti perëndimi
si një trëndafil petale ngrohtë.
E në rrugë diçka mbeti
bosh
Mbeti dhe një gur i pavënë
në kalldrëm
Një gur i vagël
sa pupat e motakes.
Mbrëmja shkoi në shtëpi
po dikë e la jashtë rrugëve
të natës
e udhëtari ra e fjeti pa e
mbaruar rrugën.
Dhe një urë sot nuk u var
Në supin e bregut tjetër
E nuk e shkoi si në unazë
rrjedhën e lumit.
Ka mbetur në sqepthin
e zogut të vogël
Një kokërr rëre
E në rrugë milingonës
I ka dalë një kokërr rëre.
Mbeti një kopsë
e pazbërthyer
në gushën e së dashurës.
E një fjalë sonte mbeti
në honin e gojës
E rrëzuar nga kreshta
e dhembëve të shtrënguar
Një fjalë e vetme pajtimi midis
e prindit dhe birit
Nuk mund të fle në shtëpi sonte,
nuk mund.
Sadik Bejko, përbledhja poetike “Rrënjët”, Shtypshkronja “Mihal Duri”, Tiranë 1972
Please follow and like us: