42 Marse pa poetët e martirë Vilson Blloshmi dhe Genc Leka

Ditët, javët, muajt, vitet dhe shekujt kalojnë.

Ne lindim, rritemi, marrim frymë, nganjëherë edhe buzëqeshim.

Më pas vdesim ose nga Zoti ose nga dora e xhelatëve komunistë.

Në fshatin Bërzeshtë të Librazhdit, në vitin 1941, më 23 mars do të lindte poeti e mësuesi Genc Leka nga prindërit Bardho (Feim) dhe Nergjize Leka.

Ndërsa më 18 mars 1948 në një familje tjetër patriote do të lindte Vilson Blloshmi nga prindërit Sami dhe Nadire Blloshmi. Këtë muaj, ne 23 mars Genc Leka do të ishte 78 vjeç, ndërsa kushëriri i tij, shoku i tij, zemra e tij, oksigjeni i tij, Vilsoni do të ishte plot 71 vjeç.

Po ku janë këta dy djem?

Ҫ’u bënë?

Kanë vdekur?

Pse?

Jo, ata i vranë me një akuzë të stisur më 17 korrik 1977 në një përrua të thellë, të thatë e të fshehtë të quajtur me një emër po aq të çuditshëm “Përroi i Firarit”.

Por kur kishte ndodhur ndjekja apo survejimi i Gencit dhe i Vilsonit nga sigurimi famëkeq i bandës komuniste?!

Në vitin 1950 Bardho Leka, ky luftëtar i paepur kundër pushtuesit, e kuptoi se komunistët po ia mblidhnin lakun pas qafe, arratiset dhe vendoset në Prizren të Shqipërisë (por të grabitur nga fuqitë e asokohe në 1913-ën).

Genci u rrit herë me bukë e herë pa bukë dhe vazhdimisht zbathur, bashkë me dy motrat e tij, Gjiskën e degdisën në shkretëtirën e Tepelenës. Me shumë sakrifica Genci mbaroi Pedagogjiken në Elbasan si nxënës i jashtëm, duke e strehuar te një mik i vjetër i familjes. Në vitin 1959 Gencit i hapën kartelën dhe e ndiqnin këmba – këmbës. Unë e kam “shtrydhur” arkivin e Sigurimit, e kam gjetur dhe e kam botuar në një libër “Dosjen operative” të Gencit, e cila ka brenda të gjitha plehrat e Sigurimit bashkë me minjtë e gjerizeve. Janë me emra dhe të zbardhur si bashkëpunëtorë. Kjo dosje ka vazhduar deri më datën 31 gusht 1976 kur Genc Lekës i hodhën prangat për të mos ia hequr më kurrë.

Ndërsa familja jonë ka tjetër tragjedi, por po e rishpjegoj.

Në vitin 1946 filloi grabitja e pasurisë së tundshme e të patundshme nga grabitqarët komunistë, të cilët gjatë luftës civile ‘43-‘44 vranë sa deshën nga fisi atdhetar i Blloshmëve.

Në vitin 1950, një nga dajët tanë, Sabri Debrova arratiset bashkë me Bardho Lekën. Në qershorin e vitit 1952 në familjen tonë ia mbërrin Sigurimi famëkeq. Arrestojnë xhaxhanë tonë, Hasan Blloshmin me akuzën “takim me diversantët” (me dajën e tij Bardho Leka) dhe e dënojnë me 22 vjet heqje lirie dhe sekuestrim të pasurisë. Në këtë kohë ishim cilësuar si ‘kulakë”.

Në vitin 1963 mbërrin prapë Sigurimi. Këtë radhë kishin arrestuar babanë në Qukës. Bënë kontroll e rrëmujë nëpër shtëpi. Ata na kërcënonin duke na thënë se ne të gjithë e kishim vendin në burg sapo të rriteshim, ndërsa ne duke qarë e të uritur dridheshim nga frika në cepin e dhomës, ku na kishte ngjeshur Sigurimi.

Vilsoni ishte në shkollë në Elbasan, edhe kyi i strehuar tek një mik i familjes, vazhdonte si i nxënës i jashtëm, si Genci. Vili e kishte marrë vesh se na kishin arrestuar babanë, vjen në shtëpi i përlotur dhe thotë: “Unë do e lë shkollën xhaxha Bukurosh, sepse nuk kemi mundësi, u bënë dy në burg”. Xhaxhai e “kërcënoi” Vilsonin: “Ti vazhdo shkollën, ke për detyrë të na zbardhësh faqen e familjes, vetëm mëso! Dëgjove? Të tjerat i dimë ne”.

Gjatë kërkimit nëpër arkiv, gjeta dhe “Dosjen operative” të Vilsonit, tek e cila ndjekja kishte filluar qysh në vitin 1963, kur vazhdonte shkollën në Elbasan deri më datën 5 gusht, kur i hodhën prangat tek ura e Librazhdit. I hedhin hekurat, e mbulojnë me një batanije ku herë pas here e zbulonin, i vendosin një palë syze dielli e mbas disa orësh e plasin në birucën nr. 20 tek “Mine Peza”, në Tiranë.

Mbas shumë kohe tortururash nga disa hetues (emrat janë në librin “Terrori Komunist”), por dhe personalisht nga xhelati Kadri Hazbiu e kthejnë në birucat e Librazhdit, me një krah të gjymtuar.

Torturë pas torture, më 17 shkurt 1977 na dhanë akt-akuzën të formuluar siç deshën ata bashkë me Dhimitër Beshiri, i cili vinte nga Tirana pothuajse përditë.

Prisnim siç pret ‘mali nën dëborë’ të na nxjerrin në gjyq dhe një ditë na thërresin një e nga një, na morën akt-akuzat dhe Vilsonit i shtuan veç nenit 73/I dhe nenin e “Sabotimit” parashikuar nga neni 72-12 të Kodit Penal. Çdo gjë ishte bërë gati, salla, parullat, populli ishte “sqaruar” dhe sipas planit të Sekretarit të Parë, Sotir Koçollari dhe kryetarit të Degës, Merdar Hasa, prokurorit Qani Lavdari, gjykatësit Subi Sulçe, një muaj e gjysëm më parë ishte marrë vendimi se si do të dënoheshin.

Unë po citoj fjalë për fjalë siç është shkruar në f.9, gërma ”G” dhe “Gj’  nga Subi Sulçe:

G: – Mbi jehonën që ka bërë ky gjyq në gjithë rrethin e Librazhdit dhe pjekuria politike dhe ideologjike që manifestuan pjesëmarrësit në gjyq.

Gj: – Mbi diskutimet e pjesëmarrësve në gjyq për dënimin kapital të dy të pandehurve; Vilson Blloshmi e Genc Leka. Plani i masave për gjykimin e çështjes penale në ngarkim të pandehurve, datë 28.4.1977. Po të njëjtën datë ka dhe protokolli i Sekretarit të Parë Sotir Koçollari.Koçollari thotë ata kanë në mendjen e tyre plane imagjinare, Vilsoni është më i zgjuar dhe nuk e pranon krimin se e di që e pret plumbi.

Ne kemi dalë në gjyq më datë 6 qershor deri më 12 qershor 1977, gjyqi ishte formal se vendimi ishte marrë në Komitetin e Partisë. Ishte vendosur që Genc Leka dhe Vilson Blloshmi nuk duhet të jetonin më.

Edhe Gjykata e Lartë me kriminelin Aranit Çela, ishin dakort që të pushkatoheshin.

Po ashtu dhe trutharët e Presidiumit të Kuvendit Popullor nuk e ndryshuan vendimin, e lanë në fuqi.

Edhe pas tridhjetepesë ditësh, të lidhur kokë e këmbë në qeli, nën vapën përvëluese të korrikut, një tjetër xhelat urdhëron dhe firmos se me datë 17 korrik, në orën 00.00 duhet të ekzekutohen Genc Leka dhe Vilson Blloshmi në vendin e caktuar.

Ja marsi i vitit 2019!

Janë plot 42 vjet që Genc Leka me Vilson Blloshmi nuk janë më. Duhet thënë se gjithë kriminelët e Sigurimit dhe terroristët komunistë, gëzojnë shëndet të plotë dhe përkrahje politike dhe ekonomike. Të gjithë atyre që e realizuan këtë skenar askush nuk u kërkon llogari. Gjithashtu të gjitha krimet që janë kryer në Shqipëri, janë pa autor se nuk i detyron askush të japin llogari.

Genci dhe Vilson, jua kam thënë dhe herë të tjera se të gjithë hartuesit e kësaj tragjedie janë shëndoshë e mirë sepse i ka përkrahur dhe pasuruar partia debatikase e udhëhequr nga një sekretar partie, i zgjedhuri dhe i besuari i Sekretarit të Parë, Ramiz Alia, të cilin edhe kur ndali frymëmarrjen partia debatikase, e ka përcjellë në shtratin e topit, në banesën e fundit.

Tani po përfundoj o Genci e Coni, është vonë, do ju kujtoj gjithmonë dhe kurrë s’kam për t’ju harruar.