Dr. David Harrison: Shqiptarët, pjesë thelbësore e shoqërisë europiane

Ekskluzive për Albspirit me shkrimtarin dhe studiuesin britanik, Dr. David Harrison

Intervistoi Mevi Rafuna

Dr. David Harrison mbrojti me sukses doktoratën e tij mbi historinë e Masonerisë Angleze në Universitetin e Liverpoolit, Angli në vitin 2008. Ai është autori i dhjetra librave mbi historinë e Masonerisë, siç janë: ‘Zanafilla e Frimasonerisë’, ‘Ritet e fundit dhe ritualet e Freemasonizmit’, etj.

 

1. Si u njohët për herë të parë me shqiptarët?

Kryesisht përmes interesimit tim për personalitetet historike shqiptare si Skënderbeu dhe Ali Pashë Tepelena, me të cilët u njoha me anë të interesimit tim për poetin e njohur anglez Lord Bajron.

2. Dhe me Kosovën, si pjesë e Shqipërisë, ç’mund të thoni?

Kosova është një shtet i ri , i bukur, i pavarur, një demokraci e re që ka një të ardhme shumë të ndritshme. Është koha që njerëzit të punojnë për këtë shtet të ri, ta ndërtojnë atë dhe gjithashtu që politikanët të mbajnë besimin e popullit dhe të krijojnë një demokraci të re, të fortë në peizazhin politik të Evropës. Mbi të gjitha, ka pasur shumë sakrifica për këtë liri dhe Kosova do të ketë një të ardhme të shkëlqyer, pasi ka shumë njerëz me energji që duan të kontribuojnë për këtë komb të madh.

3. Pse jeni interesuar për historinë dhe kulturën shqiptare?

Fillimisht jam nxitur nga tërheqjen e aventurierëve dhe studiuesve anglezë që erdhën në Shqipëri në të kaluarën, si John Newport me Skënderbeun dhe Lord Bajron me Ali Pashë Tepelenën. Gjithashtu, diplomatët e hershëm anglezë si Sir Harry Eyres dhe Colonal Stirling, të cilët në vitet 1920, patën një ndikim të madh në Shqipëri, duke qenë se Eyres ishte diplomati i parë i huaj atje. Ata të gjithë duket se janë pranuar në Shqipëri dhe të gjithë dukej se kishin gjetur një mikpritje tjetër nga shtëpia e parë këtu në Angli. Kur jam këtu, shpesh mendoj për këta anglezë pasi jam i qetë sepse ndihem njësoj si në viset shqiptare ashtu edhe në vendin tim.

4. A keni kontakte të drejtpërdrejta me personalitete shqiptare?

Unë jam shumë miqësor me familjen e Sofie Kastriotit dhe ajo më ka krijuar mundësinë për t’u njohur me shumë personalitete të tjera në Kosovë; ata më kanë dhënë këshilla për aspekte të ndryshme të shqiptarëve.

5. Në botën britanike njihet heroi ynë kombëtar, Skënderbeu, Fituesja e çmimit Nobel për Paqen Nënë Tereza, aktori shqiptar Bekim Fehmiu dhe fitues ‘Man Man Booker International’, shkrimtari Ismail Kadare; ç’mund mund të thoni për këto personalitete?

Jam shumë i njohur me të gjithë personalitetet e mësipërme. Aktori Bekim Fehmiu është i preferuari im, veçanërisht filmi i tij për Count Cagliostron, i cili është i preferuari i të gjitha kohërave, pasi Cagliostro ishte një frimason me ndikim për të cilin kam shkruar në një nga librat e mi ‘Ritet e humbura dhe ritualet e frimasonerisë’.

6. Por në Angli janë dy këngëtaret e njohura shqiptare, Rita Ora dhe Dua Lipa, mendimi juaj?

Ata janë këngëtarë fantastikë. Ka edhe shumë muzikantë të tjerë të shkëlqyeshëm shqiptarë, veçanërisht më pëlqen Bebe Rexha dhe, duke qenë historian, më pëlqen shumë muzika popullore shqiptare, e cila ruan një tingull që mund të gjendet në muzikën mesjetare evropiane.

7. Cili është mesazhi juaj për shqiptarët?

Shqiptarët duhet të jenë shumë krenarë për të kaluarën e tyre, pasi kombi ka qenë gjithmonë jetik për mbijetesën e Evropës. Për shembull, John Newport thoshte se ‘nëse nuk do të egzistonte rezistenca e Skënderbeut, pushtimi i Evropës do të jetë një fakt, nuk ka asnjë fuqi tjetër të aftë t’i rezistojë turqve nëse bie fortesa shqiptare’. Kjo tregon sesi shqiptarët janë pjesë thelbësore e shoqërisë evropiane. Ekziston një histori tjetër që më pëlqen që më është thënë nga një akademik shqiptar nga Kosova i quajtur Ylli Prebibaj, ku spiuni anglez Morton Frederick Eden, në vitin 1919, po udhëtonte në një makinë me mikun e tij shqiptar, Zëvendës Kryeministrin Preng Bib Doda. Makina u ndalua nga kriminelët dhe Doda u tha atyre: ‘Më vrisni mua, ju lutem, por mos e qëlloni mikun tim sepse ai është në besën time’. Në një akt të dhunshëm të hapur, siç është kjo, tradita shqiptare ka ende një respekt për të huajt në vendin e tyre.

Për më shumë për këtë autor shikoni linkun më poshtë:

Home

Intervista e plotë në anglisht

1. How did you first get acquainted with Albanians?

Mainly through my interest in Albanian historical fugures such as Skanderbeg and Ali Pascha, who I became familiar with through my interest in the poet Lord Byron.

2. And with Kosovo, as part of Albania, can you say?

Kosovo is a new and beautiful independent state, a new democracy that has a very bright future. It is a time for the people to work for this new state, to build it up and also for politicians to keep the faith of the people, and to create a new, strong democracy in the political landscape of Europe. After all, there has been many sacrifices for this freedom, and Kosovo will have a great future as there are many people with energy that want to contribute to this great nation.

3. Why have you been interested in Albanian history and culture?

I was deeply attracted to English adventurers who came to Albania in the past, such as John Newport with Skanderbeg and Lord Byron with Ali Pascha. Also, early English diplomats such as Sir Harry Eyres and Colonal Stirling, who, in the 1920s, made such an impact in Albania, Eyres being the first foreign diplomat there. They all seem to have been accepted in Albania, and all seemed to have found a home from home here. When I’m here, I often think of these Englishmen as I am comfortable here and I am beginning to find this as a home from home.

4. Do you have direct contacts with Albanian personalities?

I am very friendly with the family of Sophie Kastrioti, and they have given me an introduction to other personalities in Kosovo, and they have given me advice on places to visit.

5. In the British world our national hero is known, Skanderbeg, Nobel Peace Prize winner Mother Teresa, Albanian actor Bekim Fehmiu and winner of ‘Man Booker International’ writer Ismail Kadare; Can’t say about these personalities?

I am very familiar with all of those personalities. Actor Bekim Fehmiu is a favourite of mine, especially his film about Count Cagliostro, which is an all time favourite, as Cagliostro was an influential Freemason who I have written about in one of my books ‘The Lost Rites and Rituals of Freemasonry’.

6. But in England are two well known Albanian singers, Rita Ora and Dua Lipa, your opinion?

They are fantastic singers. There are many other excellent Albanian musicians, I particularly like Bebe Rexha and, being a historian, I very much like Albanian folk music, which preserves a sound that can be found in European medieval music.

7. What is your message to Albanians?

Albanians should be very proud of their past, as the nation has always been vital to to the survival of Europe. For example, in the time if Skanderbeg, John Newport said ‘the invasion of Europe will be a fact, for there is no other power capable of resisting the Turks if the Albanian stronghold falls’. This shows how Albanians are a vital part of European society. There is another story I like that I was told about by an Albanian academic from Kosovo called Ylli Prebibaj, where English spy Morton Frederick Eden, in 1919, was travelling in a car with his Albanian friend, Vice Prime Minister Preng Bib Doda. The car was stopped by criminals, and Doda said to them ‘Kill me please but don’t shoot my friend because he is my “besa”’. In an outright act of violence such as this, the Albanian tradition still has a respect for outsiders in their land. Dr David Harrison successfully defended his PhD on the history of English Freemasonry at the University of Liverpool, England in 2008. He is the author of ten books on the history of Freemasonry such as The Genesis of Freemasonry and The Lost Rites and Rituals of Freemasonry.