Gjergji Mihallari: Yjet fiken në mesnatë

Fragment romani

 

 

 

 

1.

 

 

-Oh Pier, mon amour! -u dëgjua një zë i hollë dhe melodioz, në atë hapësirë pothuajse të qetë, në një mbasdite të vonë të muajit mars. Ai ktheu kokën në drejtimin e atij tingëllimi, që kishte copëtuar në miliona grimca të imta qetësinë mbizotëruese. Disa minuta më parë, gjithçka ishte një ndërthurje perfekte harmonie. Një oaz i vërtetë, mendimet shëtisnin në mbretërinë e një qetësie të paqme, pastaj të provoje shpërthimin e tyre nga një vëlim i papritur, duke dalë vrullshëm nga ajo pjesë e kokës që quhej tru, duke e liruar nga pesha e rëndë e mendimeve nga më të çuditshmet, dhe pastaj ato të çeleviteshin të lira, si fluturat e bardha në lëndinën e praruar të pranverës. Ato lëviznin të lira. Po, po! Të lira! Ato shndërroheshin në flutura të bardha, që kishin njollosur brishtësisht dhe në mënyrë të pafajshme pastërtinë e kësaj ngjyre me disa pikla të vockla në ngjyrë blu të errët krahët e tyre. Kishte diçka të ngjashme kjo njollosje brishtësie me vetë brishtësinë e femrës. Edhe qënia femër në një mënyrë ishte përkufizuar me një flutur. Të dyja qënie të dobëta, të brishta, të thyeshme shumë shpejt… Ato mendime mund të fërshfërinin lehtë, si rryma e ajrit që qarkullonte në breg të lumit, të përziheshin midis fijeve të barit, të depërtonin nën strehën e gjetheve të mëdha të pemëve, që vargëzonin rresht bregut të lumit dhe rrugës në krah të tij, si ushtarë në pozicionin e nderë dhe tepër mundues, kur kishin marrë komandën nga eprori i tyre “Gati-tu”!

Pjerini ishte rehatuar në tavolinë poshtë hijes së manjolës, pa vënë re klientët e tjerë. Kur ai zë i hollë dhe shqiptimi i emrit “Pier”, kishte prishur qetësinë e prajshme ku shëtiste me mendimet e tij, dalloi klientët e tjerë. Pothuajse shumë pranë tij, dy tavolina më tutje, një çift i ri në moshë. Më tej, një djalosh i vetmuar. Shqiptimi i emrit, kishte bërë që në fraksion të sekondës të mendonte se po thërisnin atë. Por ishte e pamundur! Me këtë emër e thërriste vetëm Anzhelika, askush tjetër. Pastaj tonaliteti që e kishte shqiptuar emrin, nuk ngjante aspak me tonalitetin e zërit të saj. Ishte i hollë, me timbrim tepër metalik,duke mos ndikuar aspak që ai të mos ishte melodioz. Zëri i Anzhelikës ishte ndryshe. Kishte nota basi, pak i ngjirur, por çuditërisht i butë. Ai zë për të ishte si të dëgjonte arien finale në një opera lirike. E pëlqente. Shastisej kur nuancat e ngjiruara depërtonin brenda veshëve të tij…

Anzhelika ishte nga ato franceze, që kishin brenda tipareve të tyre edhe forcën e Mont-Blanch-ut, edhe ngrohtësinë e bregut mesdhetar. Me trupin e saj jo shumë të gjatë, me këmbët e drejta ku shquheshin mrekullisht kupat e gjurit, e pastaj përfundonin me ato tule të plota dhe të lëmuara të shalëve të saj. Beli ishte i hollë, ose të paktën kështu i dukej atij. Mbase ishte karakteristikë e vetë femrës franceze, që kujdesej për belin e saj, të ishte një nyje ndarëse perfekte për dy pjesët e trupit, pjesën e poshtme të gjymtyrëve dhe pjesa e sipërme, e trupit dhe fytyrës. A nuk kishin qenë me bel të hollë, të gjitha aktoret e filmave francezë, të cilët i kishte parë në kinemanë e fshatit të tij të largët? Pastaj gjerësia e belit dyfishohej tek pjesa e gjoksit. Nuk i kishte rastisur të shihte vajza franceze që të kishin gjoks tepër të madh. Në shumicën e rasteve, me vështrimin e hedhur hajdutçe tek pjesët e zbuluara të fustaneve apo bluzave prej pambuku mbi gjoks, kishte konstatuar se madhësia e gjinjve ishte sa një top pesëdhjet leksh, me të cilin luanin futboll djemtë e fshatit. Luante futboll edhe ai me topa me këtë madhësi. Anzhelika kishte gjinj të rrumbullakosur në mënyrë perfekte, me një ngjeshje të mishit rreth formës rrumbullake. Kishte gjinj të fortë, si ato guralecët që lumi u kishte skalitur formën për disa qindra vjet. Mbi supët e saj lartësohej busti i kokës, një qafë e hollë dhe shumë epshndjellëse, që krijonte një gropëz të vogël në pjesën bashkuese me trupin. Kjo gropëz dallohej më shumë në kufirin e dy damarëve, që kur ajo ishte e nevrikosur, kërcenin mbi qafë dhe tendosja e tyre ishte si dy copa spangoje të fortë, gati për tu këputur nga çasti në çast nga frymëmarja e thellë që kryente ajo, nën efektin e zemërimit. Ky zemërim dallohej vetëm tek qafa, jo tek sytë e saj. Ata çuditërisht në këto raste shtonin disa pikla të vogla brenda irisit të tyre dhe as njomja e tyre, nuk zveniste ato pikla. Kishte sy në ngjyrë kafe, në një kafe të çelët, me butësinë e kadifenjtë. Fytyrën e kishte të tërhequr pakëz, me faqe jo shumë mishtore. Kjo tërheqje e fytyrës shkonte më së miri me dallgëzimin e flokëve të saj ngjyrë gështenjë, plot onde dhe me atë tufë cullufesh që e mbante të lëshuar përherë mbi sy.

-Pier, mon amour! – u dëgjua përsëri zëri i hollë dhe melodioz. Nuk kishte fortësinë e mëparshme. Ishte i butë, si tingulli që gati po shuhet. Ishte lutës, pendues. -Përse u largove, përse? Nuk dija ku të të kërkoja! Më le vetëm në atë dhomë hoteli, pa më thënë asnjë fjalë. Përse? Zhytem mon amour! Ti heshte dhe u largove. Pse, kaq shumë të lënduan fjalët e mia? Nuk e di,por…

-Por…!? -ishte i egër toni i djalit, ulur në një tavolina i vetëm, disa metra më larg se ai. Ndërkohë përpara atij djali qëndronte në këmbë, me pamje prej viktime, ajo vajzë me zë të hollë, gati pafuqi dhe nga çasti në çast mund të shembej përtokë. Dridhej e gjitha, sikur të gjendej në mes të një stuhie me dëborë dhe temperatura shumë të ulta. Mbase kjo ditë buzë pranvere, nuk mund të ngrohte trupin dhe shpirtin e saj.

-Pier! Ne i kemi dhënë fjalën njëri-tjetrit, -ishte gati të shpërthente në lot vajza me shtat mesatar. Kishte flokë të shkurtër dhe prerja e tyre ishte ngjitur pas kokës. Nëse dikush e gjykonte nga flokët dhe mënyra e prerjes së tyre, do ta merte patjetër për një djalë. Fustanin e kishte të ngjitur pas trupit dhe zgjatej deri në afërsi të gjunjve, disa gishta më lart se to. Ndërsa djali që qëndronte ulur përballë saj, kishte flokë të rrallë dhe ishin më të gjatë se vajzës që i qëndronte përpara.

-Mbaroi! -shqiptoi thatë ai. Kapi duart e saj fort në pjesën e kyçeve, duke të krijuar përshtypjen se donte ta shtynte tutje. Kjo përshtypje të dukej e drejtë nëse vështroje edhe mënyrën si i mbante ajo krahët, të përthyera në bryl dhe drejtuara lart, drejt fytyrës si ato të një boksieri, vetëm se mungonin pëllëmbët e duarve të shtërnguara në formë grushti. -Mos më kërko! Mori fund këtu!

Ai u largua duke turfulluar, si një kalë i plagosur. Ajo u plandos në atë karige ku qëndronte ulur djali i saj më parë dhe filloi të qajë. Heshtja që dukej sikur ishte rikthyer, gricej hera-herës nga psherëtimat e vajzës që qante. Pas pak edhe ajo u çua nga vendi dhe filloi të largohej, duke u munduar të fshijë lotët me një shami që mbante gjithë kohës në duart e saj.

Ndoqi me vështrimin të përhumbur largimin e vajzës. Dielli, ishte përballë tij dhe siluheta e vajzës që largohej, u dogj brenda atij lëmshi të zjarrtë. Mori gotën e verës dhe njomi buzët e thara me lëngun e saj. Kur ishte ulur në tavolinë kishte porositur edhe kafe ekspres dhe pa pritur që ta pyesnin për madhësinë e filxhanit, kishte shtuar se kafenë e dëshironte në filxhan të shumë të madh. Lumi flinte i qetë në rrjedhën e tij. Vetëm një fërshfërimë e dobët mbrinte tek ai, ishte loja e gjetheve të pemëve me një puhizë të lehtë ere, që krijohej nga prania e ujit të lumit. Përcillej nga era edhe një aromë e këndshme lulesh. Në horizont dallohej edhe kulla e hekurt që ngrihej si një gjigand i madh dhe në këmbët e saj dhe përreth gjithçka kishte pamjen e liliputit. U përhumb në mendimet e tij.

Uji i lumit vazhdonte rrjedhën e qetë brenda shtratit të tij. Edhe nëse do të kishte dëshirë të zemërohej dhe rebelohej për monotoninë e tij në rrugëtim, nuk mundej. E kishin burgosur brenda shtratit të tij, në atë mur gurësh të ndërtuar në krah të dy brigjeve të tij. Edhe nëse do të dëshironte të ndryshonte pak nga rruga e tij e detyruar, të bënte lëvizje zigzake dhe të përdridhte pakës trupin si një gjarpër i madh gjigand, muri prej guri kishte përcaktuat rrjedhën e tij. A nuk ndodhte kështu edhe me vetë racën njerëzore? Dukej sikur një dorë e padukshme lidhte, përdrithte si një copë lëmshi dhe pastaj përpiqej të ç’përdridhte fatet e tyre, duke krijuar lloj-lloj situatash si të sajuara, të kishte tërë harmoninë e ndjenjave që shfaqen në jetën e tyre, gëzimin, hidhërimin, lumturinë dhe trishtimin…

Dhe vetë natyra kishte krijuar ligjin e tërheqjes dhe shtytjes së të kundërtave. Tashmë dielli qëndronte pothuajse në nivelin e syve të tij. Edhe dritën verbonjëse të rezeve të tij e ndiente më të fortë, edhe pse sytë e tij kishin si mburojë një palë syze me xhama të errët. Në flegrat e hundës i fërkohej aroma e mirë e jasemit që flladi i erës shpërhapte gjithandej. Pasi piu një gllënjkë verë nga gota që lëshoi mbi tavolinë, lëvizi karrigen në mënyrë që rrezet e diellit të mos e bezdisnin. Duke lënë në krah pozicionin goditës të rezeve të diellit, ato nuk qëndronin më në sy, por mbi profilin e tij. Në faqe qimet ishin rritur shumë dhe tek pjesa e mjekrës ishin më të plota dhe më të mbushura. Edhe flokët ishin zgjatur shumë. Kur Anzhelika i kishte thënë se mund ta ndihmonte me shkurtimin e flokëve, ai tundi lehtë kokën në shenjë pohimi se nuk pranonte. Për herë të parë dalloi më qartë atë çift të ulur dy tavolina më tutje. Në fillim i dalloi kur vajza me zërin e hollë, me formën e flokëve të prerë shkurt dhe ngjitur pas kokës, kishte shqiptuar: -Oh Pier, mon amour!

Ata nuk e vunë re ndryshimin e pozicionit të karriges dhe të qëndrimit të tij, edhe pse u dëgjua një gërvishtje e thellë nga lëvizja e karriges. Të dy, burrë e grua, mbanin vështrimin e ulur mbi gotat e tyre. Vetë mënyra e qëndrimit të tyre të jepte përshtypjen se përveç shijimit të lëngut freskues që kishin porositur dhe mbanin brenda gotat e qelqta, ata kishin nxjerë nga çantat tufa letrash të palexuara dhe po i lexonin tani, të zhytur në vetminë përkrah njëri-tjetrit. Kishin veshur kostume të lehtë prej cope lini. Burri, xhaketë dhe pantallona në një ngjyrë kremi të lehtë, kurse gruaja në ngjyrë bojë qielli të çelët. Xhaketat dukej sikur vetëm ngjyra i dallonte në prerjen e tyre të njëjtë. Të njëjtën mendim do të krijonte edhe për pantallonat, nëse nuk do të kishte vënë re mishin e këmbëve deri poshtë gjunjve të gruas, poshtë tavolinës. Ajo kishte veshur një fund. Poshtë xhaketave, të dy kishin veshur këmisha. Ai këmishë në ngjyrë kremi të lehtë dhe ajo, këmishë në ngjyrë bojë qielli të çelët. Mbanin edhe syze dielli, me skelet të trashë dhe xhama të errët. Uniformiteti prishej tek kokat e tyre. Ai kishte flokë të zinj dhe të shtrirë në pjesën e përparme të kokës. I kishte të rrallë dhe në majë të kokës dallohej shumë rënia e flokëve, me atë pjesë të lëkurës që shkëlqente si pasqyrë në majë të kokës. Këtë e dalloje nga mënyra e mbajtjes së kokës, përkulur pak anash dhe të përmbysur mbi gjoks. Kurse flokët e gruas ishin të dendur, shumë të dendur si kaçube shkuresh. Ishin në ngjyrë të verdhë, një ngjyrë e verdhë, e pjekur si ajo e grurit nëpër ara, kur kallinjtë varin kokën dhe presin autokombajnat. Pastaj shumë ojna në flokë, si në një koshere bletësh. Shumë dredha të vockla, të ndërthurura te njëra-tjetra. Ishte një femër me kaçurela të dendura, shumë të dendura. Kaçurrelat dhe derdheshin poshtë kokës, si vilet e pjekura dhe të plota të rrushit, mbi supet e saj. (Në këtë rast mbi supet e xhaketës që mbante veshur, duke u përkjekur ndonjëra të hyjë fshehtazi në cepat e hapura të jakës së këmishës ngjyrë bojë qielli të çelët). Nëse do të ishte në Tiranë dhe t’i kishte takuar këto tipare, edhe pse jo të plota, pasi sytë qëndronin pas xhamash të errët syzesh dhe pozicioni i qëndrimit të kokës ia zbehnin imazhin, ai do të mendonte se kjo vajzë ishte Jola. Nuk do të mendohej gjatë për këtë, pasi ishte i bindur plotësisht se ishte ajo. Pastaj nisur nga flokët e burrit që e shoqëronte, nuk mund të krijonte ndonjë opinion. Por kjo femër ngjante çuditërisht shumë me Jolën. Edhe pse nuk mund të shihte dot sytë e saj, të dallonte qartë tiparet e fytyrës së saj nga mënyrë e qëndrimit, kjo femër me siguri duhej të ngjiste shumë me të, ose të ishte kopja perfekte e saj. Ai kishte lexuar apo dëgjuar në ato emisionet televizive dhe këtë fakt nuk mund ta ndante në e kishte lexuar apo dëgjuar, se çdo qënie humane në rruzullin tokësor ka si minimun dy qënie të tjera humane të ngjashëm në mënyrë perfekte, sozitë e tyre. Mund t’i kishte qëlluar që ai tani, ulur në këtë cep dhe buzë bregut të lumit të Senës, që mërmëriste në rrjedhën e tij, të kishte takuar njërën nga sozitë e Jolës. Mund të takonte më pas edhe sozinë tjetër duke bërë rrugën e kthimit për në shtëpinë e plakut Depardie. Kjo mund të ndodhte nëse fati dëshironte vërtet të ndodhte kjo gjë e tillë, por fati është fat dhe nuk mund ta dish se çfarë të server fati. Ai edhe e besonte fatin, edhe nuk e besonte. Nuk e besonte se fati kishte sjellë si një imazh të dobët dhe shumë të përafërt Jolën tani në këtë cep të Parisit. Parisi shtrihej tej e tej, sa vështrimi nuk mund të kapte krahun tjetër të qytetit. Kishte miliona banorë dhe nëse Jola gjendej në Paris, ajo duhej të ishte tek kulla Eifel, ose duke shëtitur kopshtet, parqet dhe kishat e mrekullueshme të Paristi, kishën e Notre-Damit. Nuk kishte mundësi që ajo të ishte në këtë cep të Parisit, në këtë kafene të qetë. Femra ngriti pak kryet, aq sa mund të dallonte lëvizjen e tij të shpejtë bashkë me karrigen, duke u rikthyer në pozicionin e mëparshëm, kur dielli gjendej në nivelin e syve të tij. Rëmbeu gotën nga tavolina dhe piu verë, duke shfryrë një farë inati me vehten e tij. “Me siguri ajo femër e ka vënë re që po i  vëzhgoja” -mendoi ai, pa mundur të lëvizte kokën e ngurtësuar në qëndrim. Të vështroje të panjohurit në një mënyrë ngulmuese për të zhbiruar enigmat e qënies së tyre, në atë mënyrë siç i kishte vëzhguar ai, ishte një sjellje e pahijshme. Gjatë kohës që gjendej në këtë vend të huaj, e kishte ndeshur pothuajse përditë. Edhe nëse në ecjen tënde në rrugë, parakrahu apo dora prekte padashur dikë, tjetri jo vetëm që nuk ndalte në vend dhe të sqarohej siç ndodhte rëndom në vendin e tij, por përshpëriste një “ më fal!” dhe largohej shpejt në rrugëtimin e tij. Kurioziteti për të hyrë në jetën e dikujt që nuk e njihnin, dukej sikur nuk ekzistonte. Përskuqjen e fytyrës, kur vajza kishte drejtuar kokën dhe kishte ndeshur vështrimin e tij kurioz mbi atë dhe bashkëshoqëruesin e saj, ajo nuk mund ta dallonte. Qimet e rritura mbi faqe, rreth e rrotull mjekrës, syzet me xhama të errët dhe skelet të trashë, kishin qëlluar maska më e mirë mbrojtëse që mund të ekzistonte, pa fshehur tiparet e fytyrës.

-Sa keq më erdhi për atë vajzë! -u shpërhap në ajër, duke thyer heshtjen, zëri i femrës që ndodhej dy tavolina më tej.

-Si? -pyeti burri në krah të saj, duke ngritur vështrimin nga ai qëndrim që dukej sikur lexonte ndonjë letër të fshehtë. Nuk e kishte fare mendjen tek ajo.

-Thashë se më erdhi shumë keq për atë vajzën që u largua pak më parë duke u përlotur, -vazhdoi zëri i femrës.

Tani ai ton zëri i femrës që ndodhej dy tavolina më tej kishte depërtuar në veshët e tij. Ishte zë i njohur për të, por nuk mund ta besonte se ishte ajo. Nuk guxonte të kthente vështrimin në drejtimin nga kishin burimin tingujt e zërit.

-Hëm! -burri qeshi. -Më e arsyeshme do të ishte që ti të thoje, sa keq po na vjen për jetët tona… Por shqetësohesh dhe të vjen keq për një të panjohur. C’est la vie!Këtë do të thonin këta francezët tanë e dashur…

-Ajo ishte kaq e pafajshme dhe e shtënë me ndjenjat e saj ndaj atij djalit, -vazhdonte me naivitet zëri femëror.

-Mos ndoshta edhe ti ke qenë kaq e pafajshme para shumë vitesh e dashura ime grua? – ishte tepër ironik në fjalët e tij burri në krah të saj, që me sa dukej kjo temë bisede e hapur tashmë mes tyre po e argëtonte së tepërmi.

-Ku e ke fjalën Jani? Nuk mundem të të kuptoj! -u nervozua femra, që më në fund kapi ironinë e fjalëve të burrit. Edhe toni ishte shumë i lartë. Nëse deri atëhere fjalët e shkëmbyera midis tyre, vinin shumë dobët në veshët e tij, këtë rradhe ato gati sa nuk e shpuan si me gjilpërë nga fortësia e tonit të shqiptuar. Edhe përmendja e emrit të burrit nga ai ton zëri i njohur, përçuan një dridhërimë brenda trupit të tij. Dëshironte ta kthente vështrimin në drejtim të dy bashkëbiseduesve, por nuk e bëri. Femra me siguri dukej të kishte vështrimin të drejtuar drejt tij, kjo për arsyen e vetme të përcaktuar nga mënyra e të qëndruarit të saj në tavolinë, dy tavolina më tej.

-Ha, ha ha … -qeshi burri përtej dhe ai instiktivisht mbylli veshët, duke mbështetur pëllëmbët e duarve mbi to. Ajo e qeshur i ngjau me një thikë që përpiqej të gryente koren e një plage të mbyllur me shumë vështirësi. -Mos duhet të të kujtoj e dashura ime, vitin tënd të fundit në fakultet, atë mbrëmje të lagësht nga shiu, kur para teje qëndronte një djalë me gjithë pafajësinë e tij…

-Mjaft! Je shumë i keq Jani!

-Joooo…!

-Më duket se i kemi vënë kapak kësaj pjese të jetës sonë. Apo e harrove premtimin tënd se nuk kishe për ta përmendur kurrë atë mbrëmje? Apo duhet të kujtoj ty faktin që ai djalë ishte shoku yt i ngushtë dhe ti…

-Dhe nuk ta kam përmendur kurrë, apo jo?

-Po tani çfarë bëre Jani? -femra nuk po përmbahej nga inati, pa menduar aspak se bisedën e tyre, të shoqëruar me fjalët e gjuhës së tyre, mund ta kuptonte të gjithën ai djalë i panjohur që gjendej dy tavolina përpara tyre. Më tepër e shtoi dozën e shfrimit të mërisë së saj, kur vuri re se djaloshi nuk po reagonte aspak, as duke hedhur një vështrim drejt tyre sa për kuriozitet, për të dalluar se cilët qenë ata që po grindeshin me zë kaq të lartë dhe nota të hidhura mërie, pa menduar se përreth mund të kishte klientë të tjerë që dëshironin qetësinë e paqtë.

-Vetëm shqiptova një të vërtetë! -vijoi burri i quajtur Jani, duke ruajtur qetësinë në të folur dhe një ironi në fjalët që shqiptonte: -Ja pra e dashur! Përpiqu të shqetësohesh për fatin tonë të përbashkët në këtë vend, dhe mos u ligshto për botën. Vajzat dhe djemtë atë punë kanë. Të ndahen, të bashkohen, të qeshin por edhe të qajnë. Të bëjnë mirë pak lotë trishtimi në dashuri. E bëjnë më tërheqëse, më romantike… Po shkoi vaj çdo gjë, atëhere kot që quhet dashuri. Pastaj ka edhe tradhëti…

-Jo Jani, nuk mund të besoj se këto fjalë i thua ti! Përse nuk i shqiptove këto fjalë, këto mendimet e tua ato ditë, kur isha ndarë nga Pjerinin?

-Nuk e di! -pohoi tjetri shumë i qetë. -Mbase ngaqëe urreja shumë shokun tim për atë që ishte dhe unë nuk mund të isha kurrë, dhe si shenjë triumfimi në këtë betejën time të heshtur brenda vetes po merrja trofe, vajzën e tij. Pastaj edhe ty të pëlqente të punoje në një ambasadë jashtë vendit tonë të dashur. Besoj se ishte më mirë se një mësuese e thjeshtë në ndonjë shkollë të humbur skërkave të maleve…

Pjerini shtërngoi gotën që mbante në dorë. E lëshoi mbi tavolinë me frikën se ai shtërngim i gishtave të dorës mund edhe ta thyente. I kishte ndodhur ta thyente gotën. I kishte ndodhur atë natën e largët, në ditët e fundit të mbarimit të fakultetit. Kishte ndodhur atë natë kur pinin ponç portokalli në dhomë me Saimirin. Pinin ponç me gotat e mëdha të ujit. Atë natë kur dëshironte të harronte…

La gotën e verës mbi tavolinë dhe shtërngoi gishtat pas syprinës së tavolinës, duke u përpjekur të shkarkonte mbi të zemërimin e tij nëpërmjet gishtave. Atë zë, edhe pse i irrituar, do ta kishte njohur në qindra zëra të tjerë që flisnin në grup. Pastaj edhe atë emër e njihte shumë mirë. Nuk mund të ishte e vërtetë që ai zë dhe ai emër të ndodheshin kaq pranë tij, vetëm dy tavolina më tutje. Me siguri ishte një lojë e keqe e servirur nga fati. Ajo situatë ishte  vetëm një enigmë, ishte një pikëprerje e ditës me natën.