Mustafa SPAHIU: VETMIA – LUMENJTË

 

Mustafa Spahiu

 

 

Lum lumi si të ja bëjmë

Të rrjedh me ty e të mos plakem

Azem SHKRELI (1938-1997)

 

 

1.

(Brigjet – kalorësit) 

 

Blanës heshtake ndezet gjak

urat janë të shenjta mirakënde

 

Rrjedhin lumenjtë Shenjtër

mendimeve tona të dëlirë

ujëshumë së lashtës ILIRI,

 

shtretërve të stërmotshëm

nga Lumbardha Ilirike Savë,

fushorja Dravë pa ndal fillin

 

ngërthen Ilirinë e Epërme

drithëbegatë tokës panone

sa ka dushk e bar janë janë

 

lumenj e stërmadhja Tuna

nën Singidinut merr Savën.

 

2.

(Iliri-Epërme-Mesme-Poshtme)

 

Bosnjës-Hercegovinës glojnë

me dhjetëra lumenj valëmurmë

 

ujëra tjera s’ndalën lot fëmije

turret vrundull Narona neshile

shtretërive të tyre degëshumë

 

Bifurkimesh derdhen n’Adriatik

të tjerët  ngarendin Detin e Zi –

garojnë kundruall njëri-tjetrit…

 

përmes Liburnisë e Dalmatisë

Kuarneri futet rrëzë Velebitit…

 

 

 

 

(Hidronomia-emërlumi)

 

Panonisë gërshet Tisa, Nori

Magjaristani lumenjtë kasnec

 

 

Vrapojnë lumenjtë e Thrakës

Drina bërrylake perthith Limin

Morava Madhe e merr Margë

 

 

Me Anamoravën – Dardania

pjellë e Driloni është Lyhnidë

lumenjtë rrjedhin ujëshumë…

 

Disa janë binjakë lugjesh penestë

Aksi trim shkumbëbardhë rrjedh…

 

 

4.

(Lumenjtë – pjellë gjolesh)

 

Fusha e mëllenjave Dukagjini

Drini bardhë ujisin pa ndalë

 

arash me grurë të praruara

palcës së tokës përtriret kalliri

lumenjtë gjëllim’i jetës sonë

 

fushat me bar kullotëmajme

trualldashësit pellazgët rrisnin

Dushkun prej zanafillës të lashtë

 

ilirishtja e brinctë vigmë xixash

me ullirin gjethepaqedashës diell.

 

 

5.

(Lumenjtë – valviten flamur)

 

Tomorri i shenjtë Sharri i lashtë

janë dritëshpërndarës brigjeve

 

Arbëria mburojeartë bregdeteve

me lumenj të bujshëm kalonin

kundruall faltores së Zotit Apollon,

 

njerëz të fismë, mikpritës me bukë

bujarë në shpirt gotën me verë, e –

ndanin me mikun me gjerba Besa-

tarë të fjalës burra të fortë qarrash

 

në hoje dashurie i ngjiznin fëmijët

gratë vlugmëdha, t’ëmbëla qumësht!

 

 

 

6.

(Lumenjtë – gjak i shtrenjtë)

 

Lumenjtë rrjedhin parzmit tonë

janë rruaza të bardha gjakndezur

 

rruazat e kuqe si Shkodra labiate

vatra e dritës bjen Amantia madhe

lumenjtë tjerë në valle trimërie…

 

aq sa ka fise poende më tepër ka

lumenj gratë shkumën e bardhë e

tjerrin n’avëlmend sixhade thurin

 

rrugën trimave për t’ua shtruar

të kthyer nga betejat këndonin

himnin e fitores në dheun e brishtë

 

fiset tjera nëpër dhéut’ Ilirisë

djepi më i madh burrash me

besëlidhje armësh flamur Arbëri,

 

plëngu s’këmbehet as me thesar

as gjuha e stërlashtë arbërishte –

pinjolle e Ilirishtes – gjuha shqipe! –

Diellno, diellno – fjalëdëlirëse flori!

 

 

E premte, 8 maj 2020, Në Dardaninë Ilire.