Shaban Murati: Lajçak adopton qëndrimin e Rusisë për Kosovën – Prishtina të refuzojë kurthin e rezolutës 1244 si bazë bisedimesh
Nuk mund të klasifikohet ndryshe veçse si një skandal diplomatik vizita dhe bisedimet, që i dërguari i posaçëm i BE për dialogun Serbi-Kosovë, Miroslav Lajçak, zhvilloi në datën 13 korrik me ambasadorin e Rusisë në BE, Vladimir Çizhov, në selinë e ambasadës ruse. Është skandal, sepse nuk ka asnjë logjikë dhe arsye që i dërguari i posaçëm i BE për bisedimet Serbi-Kosovë të shkojë për konsultime në zyrën e ambasadorit rus dy ditë përpara takimit në Bruksel midis presidentit serb Vuçiç dhe kryeministrit të Kosovës, Abdullah Hoti, në Bruksel me ndërmjetësimin e BE.
I dërguari i posaçëm i BE, Lajçak, shkoi tek ambasadori rus, sepse në mënyrë të qëllimshme ai dëshironte të adoptonte qendrimin e politikës ruse në lidhje me dialogun Serbi-Kosovë. Në komunikatën e misionit të Rusisë në BE për bisedimet Lajçak-Çizhov, publikuar në 14 korrik, thuhet tekstualisht: “Palët theksuan se rezoluta 1244 e KS të OKB është baza juridike për zgjidhjen e problemit të Kosovës dhe mbetet aktuale në masë të plotë”. Zyra e Lajçakut nuk ka përgënjeshtruar gjë komunikatën e ambasadës ruse në BE për këtë takim. Është hera e parë që një përfaqësues i lartë zyrtar i BE shpall zyrtarisht dhe publikisht se bashkohet me qendrimin e Rusisë që baza e zgjidhjes së konfliktit Serbi-Kosovë është rezoluta 1244 e KS të OKB.
Është hera e parë që një përfaqësues i lartë zyrtar i BE flet per “problem të Kosovës” në një kohë që nuk ekziston “problem i Kosovës”, por ekziston çështja e normalizimit të marrëdhënieve midis dy shteteve, Serbisë dhe Kosovës dhe për këtë Asamblea e Përgjithshme e OKB në 2010 i dha Bashkimit Europian mandatin e ndërmjetësuesit për dialogun Serbi-Kosovë. Lajçakun e mbajnë si një ekspert të rajonit, por është e pafalshme që ai të mos e dijë se rezoluta 1244 nuk i takon Serbisë, sepse ajo rezolutë nuk e përmend në asnjë rresht Serbinë.
Qendrimi rus i Lajçakut bëhet edhe më skandaloz, duke ditur që nuk ka asnjë dokument zyrtar të ndonjë samiti apo ministeriali të BE që të deklarojë se baza juridike e zgjidhjes së dialogut është rezoluta 1244. Nuk është e qartë përse i dërguari Lajçak doli tani me këtë ide të re, apo me saktë ide ruse, dy ditë para bisedimeve Serbi-Kosovë në Bruksel. Është shkelje e mandatit dhe e statusit të ndërmjetësuesit nga ana e të dërguarit të posaçëm të BE për dialogun Serbi-Kosovë, i cili shpall dy ditë para takimit të Brukselit të 16 korrikut unisonin e tij me diplomacinë ruse dhe serbe.
Si i laururuar në Institutin MGIMO të Ministrisë së Jashtme Ruse, Lajçak mund të ketë dobësitë e veta personale për diplomacinë ruse, por në mandatin si i dërguar i posaçëm i BE nuk ka të drejtë që t’i ngjisë ndërmjetësimit diplomatik të BE-së qendrimin dhe interesat e Rusisë. Me këto sjellje diplomatike ai paragjykon bisedimet e ardhshme në Bruksel midis presidentit serb dhe kryeministrit të Kosovës, sepse merr hapur anën e një pale, Serbisë dhe Rusisë. Prishtina ndodhet përpara një kurthi të ri diplomatik ruso-serb dhe të disa qarqeve europiane filorusoserbe.
Kryeministri dhe qeveria e Kosovës nuk duhet kurrsesi të pranojnë direkt apo indirekt ndonjë platformë apo sugjerim nga Lajçakët për të vendosur të ashtuquajturën rezolutë 1244 si bazë e dialogut midis Serbisë dhe Kosovës. Ndaj qendrimi rus i adoptuar nga i dërguari i posaçëm i BE duhet të hidhet poshtë me vendosmëri nga qeveria e Prishtinës para se të shkohet në Bruksel.