Fritz RADOVANI: In memoriam, At Pjetër Meshkalla (22)
Tregonte i Madhi Pjetër Gjini…
Pjetër Gjini (1908 – 1988) ishte një figurë e rradhë që njeh prej asaj kohe të vështirë humori e kultura e Shkodres. Nuk ishte i panjohun edhe ndër ambjentet tona familjare, po jo aq sa na u krijue mundsia nga hymjet e daljet me nipin e tij, Luigj Gjeka.
U gzueme shumë të gjithë miq e shokë të Luigjit per Dajen e Tij.
Knaqësi e madhe që u lirue mbas 12 vjetësh i burgosun “pa dijtë se pse”, politikisht në Burrel. Shumë shpejtë u njohëm me “Dajën Pjetër” dhe prej asaj kohë edhe na mbetem miq. Pak kush i kujtonte vitet e burgut me aq hollsi sa Pjeter Gjini. Kishte një kujtesë të mrekullueshme! Fatkeqësisht nuk e kujtoj emnin e një djali të ri për të cilin më ka tregue i nderuemi Pjetër Gjini (pak kohë mbasi pat dalë nga burgu), aq e kishin rrah policët e burgut të Burrelit, e torturue në mënyrë çnjerëzore, sa për kush e di sa ditë ai djalë nuk mund të çohej i shkreti në kambët e veta. Kishte mbetë i shtrimë në shtrat nga dhimbjet e trupit dhe të gjymtyrëve… Nuk ishte i zoti me shkue as në banjo ai vetë…
E pse? –Dikush nga të burgosunit e kishte paditë se ai djali kishte thanë: “Pader Mëshkalla asht Njeriu ma i madh që kam njohë në jetën teme!”… E pabesueshme!.. Por ai u ndeshkue aq rreptë vetëm se guxoi e vuni figurën e Pader Mëshkallës mbi Enver Hoxhen e Stalinin e “madh”… Për kësi lloj fajesh nuk ishte aspak çudi edhe me të pushkatue në ato kohë të zeza.
I ka këto gjana “demokracia proletare”, thonte i madhi Pjetër Gjini, “lum kush e provon!”. E me të vertetë ashtu ishte!
Erdhi një kohë që Pjetër Gjini ishte i “domosdoshem” nder të gjitha sofrat e gzueshme të Shkodres, ndersa tek të njohunit në Burgun e Burrelit, Pjetri ishte në kryet e vendit. Ai respektohej prej të gjithve, sepse qendrimi i Tij burrnor dhe i palëkundun nder vështirsitë aq të mëdha kujtohej prej të gjithve me respekt.
Me një pjekuni e matuni të madhe Ai kishte krijue tek të gjithë një besim të madh që e veçonte nder bashkvuejtësit e tij. Erdhi koha dhe u ndame tue u qeshë por, pa e kuptue… prej Pjetrit!
Kujtoj disa thanje të tijat.., po fatkeqsisht koha nuk lejoi me i pasë të shkrueme shumë thanje brilante të Pjeter Gjinit.
Ai ishte një dokumentar i plotë dhe i saktë i zhdukjeve “nen za” të panjohuna edhe sot, nga kriminelat e atij humnerë Burgut.
Pak kush mund të kenë metë pa i rigue lotët, kur Pjetri na la…
Vështirë se burra si ai i vijnë prap Shkodres sonë plot humor, e që na e kishim per zemer në “atë Shekull plot me lot”..!
Melbourne, 30 Maji 2021.