Avdulla Kënaçi: QILIMI PERSIAN ME THEKË

Bojaxhiu Lame Piciri nuk kishte qenë ndonjëherë në qytezën Aurora, por bosi i tha: “Ndodhet në veri të Torontos, rreth gjashtëdhjetë kilometra nga këtu, është një qytet i vogël, relativisht i ri dhe me standard të lartë jetese. Do të lyesh një shtëpi dykatëshe, nuk besoj se do të kesh shumë punë”. Ky ndryshim fronti, për bojaxhiun Lame, ishte befasues. Mbeti ca i habitur. U step për disa çaste, por nuk kundërshtoi; kishte bërë plane të tjera për atë mbasdite, do të dilte për darkë me miqtë. Nuk e mendonte se do të shkonte aq larg, por nuk bzani, në fund të fundit për punë kishte emigruar në Kanada. Hipi në minivenin e kompanisë, mbylli derën e kabinës me tërsëllimë dhe me nxitim mori autostradën e veriut, 404. Nxori hartën në ekran, gjeti “Aurora” dhe po ndiqte udhëzimet sipas zërit të Xhipiesit. Rruga e valëzuar çante përmes pyjeve me bredha dhe fushave të mbjella me grurë. Fushat jeshilonin dhe kurorat e bredhave ishin më të qeshura se zakonisht, duke u lazdruar në erën pranverore.

Shtëpinë Tejlor e gjeti menjëherë. Ishte e para, në krye të rrugicës. Një qen i zi e mirëseardhi duke lehur nja dy-tre herë me përtesë. Ja tek u dha tek dera kryesore edhe i zoti i shtëpisë. Ishte një burrë shtatlartë, rreth të gjashtëdhjetave, fytyrë rrumbullaktë, i rruar taze, me mustaqe të zeza dhe flokë të zbardhur.

– Tejlor, – u prezantua ai,

-Piciri, -ia priti bojaxhiu i kompanisë “Dora e Artë”.

– Pisiri, – përsëriti zoti Tejlor – mos je gjë italian?

– Jo, jam allbenian….

– Kënaqësi për mua, kam njohur në Afganistan dy djem të mirë shqiptarë, ishin ushtarë trima, nuk tuteshin, i bëra miq.

– Ju jeni oficer?

– Kam qenë, tani jam në pension dhe jetoj vetëm me qenin.

– Më falni, nuk keni qenë ndonjëherë i martuar?

– Si jo, me një nëpunëse banke, por ishim pa fat, nuk patëm fëmijë.

– Ka vdekur?! – pyeti i habitur Lame Piciri.

– Mos, o Zot, është shëndoshë e mirë, si pjeshkë, por më braktisi, ishte dhjetë vjet më e re se unë, nuk duroi të priste gjatë, iku nga sytë këmbët me një koleg pune.

Bojaxhiu deshi të shtonte se mund të kërkonte një bashkëshorte tjetër, por hezitoi të flasë, sapo ishin njohur. Zoti Tejlor, sikur ta kishte lexuar se çfarë ai bluante ndërmend, tha me një ton ironik:

– Me këta krye të zbardhur që kam unë, nuk më bëri zemra të martohesha përsëri… Nejse, e zgjatëm shumë. E nisëm keq, nuk ia vlen, fillojmë nga puna.

Zoti Tejlor eci përpara, se nga qiti një shkop të hollë, nga ata treguesit e hartave, e vërtiti nëpër duar, pastaj me majën e tij prekte faqet e mureve dhe përcaktonte ngjyrat. Nuk u mjaftua vetëm me shkopin, por nga një sirtar nxorri ca mostra letrash me ngjyra të ndryshme. I dha bojaxhiut një bllok të vogël e një laps, pastaj nisi të diktojë me zë kumbues:

– Numri 57, ngjyra e kuzhinës, numri 61 aneksi, numri 72 livingrumi e me radhë… Bën matjet, cakto sasinë e kutive të bojës dhe së bashku do të shkojmë t’i blejmë në dyqan.

– Më falni, – ndërhyri me takt bojaxhiu Lame – jo në çdo shitore ka, por duhet të shkojmë vetëm në Homdipo, dyqan që ka materiale ndërtimi, atyre u tregon numrin e bojës dhe ata përgatisin falas ngjyrën e duhur, sipas këtyre letrave që ju keni zgjedhur.

– Dreqin, më zure ngushtë, unë jam ushtarak, jo inxhinier ndërtimi, me bojatisjen e shtëpisë së vjetër gjithmonë është marrë ish gruaja, eksi, pra. Ky është qytet i vogël, nuk ka homdipo. Duhet të kthehemi në Toronto, aty ka shumëllojshmëri dyqanesh.

– Zoti Tejlor, këto punë nuk më takojnë mua, duhet të flisni me bosin tim. Në fund të ditës unë duhet t’i raportoj atij sa metër katrorë faqe muresh kam lyer.

– Zoti Pisiri, do shkojmë së bashku, nga unë do paguhesh ekstra. Do marrim xhipin tim. Më prit sa ta nxjerr nga garazhi, – tha prerë, pa pritur përgjigje.

Doli nga dera me hap ushtarak duke e lënë bojaxhiun me gojë hapur. Me sa dukej atij nuk i pëlqente kundërshtimi. Kërkëlliti një derë garazhi, u dëgjua zhurma e një motori dhe përpara këmbëve të tij ndaloi një xhip amerikan me ngjyra kamuflazhi. Qeni, që gjer atëherë dukej si i përgjumur, nderi qafën, kërceu me shpejtësi dhe u hodh në vendin e parë të xhipit. Në atë çast Bojaxhiu pa se qeni e kishte gushën dhe barkun të bardhë, pra, nuk ishte krejt i zi, ashtu siç kishte menduar në fillim. Qenkishte një qen gjuetie.

– Ulu mbrapa zoti Pisiri, vendi i parë është i Biverit, nuk e lëshon kollaj.

– Qenka qen gjuetie, – vërejti Bojaxhiu – nuk e vura re në fillim që është larush, është shumë i shkathët. Po emrin pse ia keni vënë Biver?

– Ahha, ishte këlysh, për herë të parë ka gjuajtur një biver të fshehur në një pirg degësh buzë lumit, mezi e shkulëm që andej. Në fillim e përdorëm atë emër me shaka, por duke e përsëritur, na pëlqeu dhe ashtu i mbeti, – shpjegoi zoti Tejlor.

Në çast, Lame Picirit iu kujtua që nuk kishin marrë shënimet me përmasat e mureve. U mat të thoshte diçka, por në sekondën e fundit u tërhoq. Le t’i mbetej faji të zotit të shtëpisë. Ndërkohë ngjante sikur xhipi fluturonte në rrugët e valëzuara. Duhet të ishte me shpejtësi mbi 130 kilometra në orë. “Sikur po nxitojmë për në frontin e luftës, do na flakë në ndonjë arë me grurë…”, mendoi Lame Piciri tërë frikë, por nuk e dha veten. Biveri kishte pulitur sytë. Madje kishte nxjerrë edhe kokën jashtë xhamit të përparmë të makinës. Dukej që ndjente kënaqësi duke ia krehur qimet era.

Homdipo kishte pak njerëz. Tek seksioni i bojrave dukej vetëm një punonjëse, vajzë e re. Ajo sistemonte raftet me kutitë e shumta të bojrave të cilat sa kishin mbërritur. Kur ajo vuri re se po i afroheshin boksit dy klientë, zbriti nga shkallët dhe pyeti gjithë mirësjellje se me çfarë mund t’u vinte në ndihmë. Zoti Tejlor i shpjegoi kërkesën, por nuk përcaktoi se sa kilogram bojrash do të blenin dhe të çfarë lloji ngjyrash. Lame Picirit nisi t’i rrahë zemra fort dhe një ngjyrë e lehtë, bojë trëndafili ia mbuloi mollëzat e faqeve, mirëpo zoti Tejlor as ia ktheu sytë. Ai bëri përpara për nga banaku ku i drejtoi vajza. Aty shërbente një burrë hollak, fytyrëverdhë, veshur me uniformë të firmës ku dukeshin gjurmë bojrash. Ai pyeti për sasinë që do të blenin. Lamja bëri një hap mbrapa duke dhënë idenë se kryesori në këtë mesele ishte zoti Tejlor dhe ai duhej pyetur. Ndërkohë e kishte mbledhur veten dhe zemra tani i rrihte normalisht. Nëse do ta kërkonte i zoti i shtëpisë, ishte gati të kthehej në Aurora e të bëntë matjet e duhura.

– Unë po të jap modelet e ngjyrave dhe të tregoj se me çfarë do të lyhet secila – iu përgjigj ai. Ndërkohë u kthye nga Lame Piciri dhe i kërkoi mostrat që ai i mbante në xhepin e përparmë të kominosheve.

– Dakord, – tha specialisti i bojrave – dimensionet e dhomave…

– Gjeji vetë! – ngriti zërin zoti Tejlor sikur të kishte përpara një kompani ushtarësh. Lame Picirit iu skuqën përsëri faqet. I ngjau se ai po i bërtiste edhe atij. Po ndiqte lëvizjet e specialistit të bojrave dhe priste sesi ai do dilte nga ky siklet. Specialisti hapi kompjuterin, ndoshta aty do të gjente sa bojë duhej, por jo, pyeti për adresën e shtëpisë. Pas pak kërkimesh e gjeti figurën dhe e ktheu ekranin e kompjuterit nga zoti Tejlor.

– Po, kjo është, – u përgjigj ai me një ton më të qetë duke parë shtëpinë e tij në ekran.

– Dini ndonjë shtëpi që shitet aty afër, – pyeti specialisti gati duke i rrokëzuar fjalët.

– Po, është numri 978, dy godina më poshtë dhe që është identike me shtëpinë time, – sqaroi zoti Tejlor.

Specialisti i bojrave të Homdipos gjeti dimensionet e shtëpisë nga reklama e shitjes. Bëri ca llogarira dhe hapi njërën pas tjetrës tetë kova, citë më citë me bojë. Secilës i hodhi pigmentin e duhur dhe një nga një i vuri në makinën e centrifugimit për të arritur ngjyrën uniforme. I gëzuar që nuk u vu në vështirësi, Lamja nuk i la asnjë kuti bosit për të mbartur, por i ngarkoi të gjitha në një karrocë dore dhe iu drejtua xhipit që ishte parkuar në të djathtë të daljes.

Xhipi bëri disa gjarpërime brenda bllokut të dyqaneve, kaloi trasenë e hekurudhës dhe u drejtua për nga autostrada 404. Herë-herë dëgjohej zhurma e fërkimit të kovave të bojës në bagazh.

– I mbylli mirë kutitë ai hollushi i Homdipos se mos na derdhen rrugës? – pyeti zoti Tejlor.

– Pa merak, nuk hapen, i mbylli me aparat kompresioni, asnjëherë nuk na ka bërë vaki të hapen, – e siguroi bojaxhiu.

– T’i japim gaz, komandant, në qafë na paç, – qeshi për herë të parë zoti Tejlor me njërin cep të mustaqeve. Atëherë bojaxhiu Lame vuri re se ushtaraku i kishte mustaqet të lyera me bojë të zezë.

Korsia ishte e lirë. Shigjeta e shpejtësisë shkoi tek 150 kilometra në orë. “Ky qenka i çmendur, Zoti na ndihmoftë, do mbetemi varur në majën e ndonjë bredhi, nuk duhet t’i jap muhabet”, mendoi Lame Piciri dhe nga gjoksi i doli një ngashërimë e thellë, e tejzgjatur që u shkri me zhurmën e motorrit të makinës. Zoti Tejlor e rrotullonte timonin me një lehtësi të jashtëzakonshme, parakalonte çfarëdo automjetesh që i dilnin përpara, por me t’u shfaqur pas pyllit blloqet e shtëpive të Aurorës, ai uli gazin deri në atë masë sa thuajse motori nuk dëgjohej fare.

– Aurora si ka emrin, ka edhe bukurinë, – tha i kënaqur zoti Tejlor, – unë këtu kam lindur e jam rritur, atëherë kur ishte fshat, nuk e ndërroj me asnjë tjetër vend në botë. Këtu janë 73 për qind racë e bardhë, e pastër. Ne kemi nxjerrë edhe një kryeministër të suksesshëm. E di si quhet aeroporti më i madh i Torontos? – dhe ai nuk priti përgjigje, por vazhdoi – Lester B. Pearson ka qënë kryemiministër i Kanadasë nga viti 1963 e deri në 1965.

Ndërkohë xhipi kishte frenuar përpara garazhit duke shpërndarë nga motori një avull të nxehtë që e detyroi Biverin të mos presë t’i hapë njeri derën, por të kërcejë me ngut drejt e nga xhami i hapur i xhipit. Qeni shkoi e u shtri i kënaqur rrëzë qershisë, atje ku e pa për herë të parë Lame Piciri… Zoti Tejlor ndihmoi në shkarkimin dhe ndarjen e kutive nëpër dhoma, sipas numrave. Kur arritën në dhomën e pritjes, në livingroom, siç e quajnë në anglisht, Lame Picirit i bëri përshtypje qilimi me ngjyra të ndezura. U ul, kapi thekët, pastaj thurjen dhe e kuptoi që nuk ishte sintetik, por origjinal, prej lesh deleje rudë. Iu kujtua qilimi që solli në pajë nusja e vëllait të madh, para shumë vjetësh, në fshatin e tij të lindjes, por ky ishte më i bukur, punuar me fije të holla dhe shumë ngjyra. Zotit Tejlor i bëri përshtypje si ai e pa qilimin me vëmendje e mall.

– Është në dimensionet 3 metra e 20 cm dhe 4 m e 58 cm. Si të duket? – e pyeti gjithë kërshëri.

– Shumë i mirë, ka kombinim të bukur të ngjyrave, të gjithë rombet janë të barabartë me njëri-tjetrin, – u përgjegj bojaxhiu dhe sytë iu lëngëzuan. Ndjeu mall për Shqipërinë.

– E kam kujtim nga Afganistani, është qilim persian me thekë. E gjitha punë artizanale, me dorë. Qilimat e Hamadanit (Iran) janë me famë botërore. Ndeshen në litaraturën greke, 2500 vjet më parë. Rrojnë tridhjetë-dyzet vjet, vetëm herë pas here duhen ajrosur.

– Po mbaj mend se gjyshja ime në fshat i rrihte në oborr me një shkop të lëmuar thuajse njëherë në javë.

– I rrihte?! Pse edhe ju prodhoni të tillë?

– Po, madje edhe më të bukur, – u mburr Lame Piciri.

– Tani e kuptoj pse dy ushtarët shqiptarë zgjodhën këtë qilim. Ata djemtë e mirë ma sollën dhuratë për ditëlindje.

“Do Zoti nuk e kanë grabitur diku për të marrë me të mirë komandantin për ndonjë leje”, i shkoi djallëzisht ndërmend Lame Picirit. Por ushtaraku nuk të falte, shtoi menjëherë:

– Më treguan faturën dhe dyqanin ku e kishin blerë, – i tha duke mos u lënë shteg për më tej fantazive të tij.

Lame Piciri shpërveshi mëngët e këmishës dhe nisi të ngjitë shiritat e verdhë bojë qumështi që duhet të ndanin kornizat e dritareve me murin dhe tavanin. U hodhi edhe një sy të dytë se mos ndonjëri dukej shtrembër, bëri nja dy korrigjime të vogla dhe nisi nga puna prej dhomave të sipërme. Kur po matej të jepte dorën e dytë me bojë, hyri i zoti i shtëpisë. Vuri re me vëmendje punën. Me sa dukej mbeti i kënaqur sepse e pyeti se ku e kishte mësuar zanatin e bojaxhiut.

– Kam qenë emigrant në Itali, kam punuar me specialistë shumë të zotë, kishin dorë piktori.

– Eeh, italianët janë ndërtues numër një në botë, jo më kot Roma e vjetër është ende në këmbë. Edhe Nju Yorkun ata e kanë ndërtuar. A e di se Aurora, nga ka emrin edhe qyteza jonë, ka qenë perëndeshë e romakëve?

– Jo, tani e mësoj, unë di se Aurora Borealis quhen ato ngjyrat spektakolare të Polit të Veriut, të kaltra, trëndafili, blu, jeshile…

– Në kohën e Romës së Lashtë ende nuk njihej Artktiku, por edhe ato ngjyra e kanë marrë atë emër duke u krahasuar me bukurinë e perëndeshës së Romës.

– Sa të rrojmë do mësojmë, thoshte gjyshja ime në fshat, – i vuri kapak bisedës Lame Piciri.

Zoti Tejlor u duk se qeshi sepse iu ngrit pakëz më lart një cep i mustaqeve. Pastaj u largua me hap të shpejtë duke premtuar se drekën do ta përgatiste vetë; siç tha do të zëvendësonte kohën e humbur për blerjen e bojës. Nuk vonoi shumë dhe prej dritares hyri aroma e mishit të pjekur. Barbekyja, vendosur në një cep të oborrit ku nuk e rrihte era, nxirrte tym me shkulme. Dielli ishte ngjitur në zenith dhe dukej sikur kupa blu e qiellit kishte zbritur poshtë. Oborri lundronte në një dritë argjendi pranverore. Dëgjohej vetëm cicërima e gëzuar e zogjve dhe herë pas here ndonjë zhurmë makine që kalonte në rrugën kryesore. Rreth e rrotull qytezës sundonte paqja. Boja rrëshqiste vaj përmes qimeve të furçës dhe dhoma e miqve thuajse po hante edhe dorën e dytë, ose siç thuhet në zhargonin e bojaxhijve “dora e llustrës”. Lamja i hodhi sytë për të fundit herë dhe kur nuk gjeti asnjë defekt, tërhoqi shiritat prerës sikur të xhvishte lëkurë bananesh. Mblodhi gazetat në dysheme dhe kaloi tek dhoma tjetër. E kuptoi nga kostumet dhe këmishët e zotit Tejlor të varura në dollap se ajo ishte dhoma e tij e gjumit. Kërkoi me sy se mos diku ishte ndonjë foto e ish gruas, por jo, xhan-xhin. “Dhe ne që mendojmë se çiftet e këtyre ndahet paqësisht…”, i shkoi ndërmend dhe buzëqeshi. Mbuloi krevatin dopio me një faqe plastmasi. Zbriti nga faqet e murit dy tablo si dhe një televizor 51 polsh. Shtroi anës së mureve gazeta, pastaj vuri shkallën për të ngjitur shiritat prerës të vijëzimeve. Pas ca dëgjoi emrin e tij.

– Pisiri, Pisiri! – erdhi zëri i ushtarakut – dreka gati, e konsumojmë këtu nën hijen e qershisë, është freskët. Laji duart tek ajo çesma në cep, në fund të oborrit. Përdor solucion enësh, ndryshe nuk del boja. Unë ashtu bëj kur pastroj motorin e xhipit. Pse nuk punon me doreza?

– Që të më hyjë zanati i bojaxhiut në pore, – bëri shaka Lame Piciri duke fërkuar duart me pluhur larës me sa forcë që kishte…

Biveri ishte ulur në bisht, krahas të zotit duke ndjekur me sy si ndaheshin brinjët e pjekura të gicit që kullonin lëng dhe ashtu si një perandor, priste radhën me durim. U desh të ulej Bojaxhiu që Biveri të merrte racionin e tij.

– Edhe ky e do mishin të pjekur? – pyeti Lamja.

– Siç po e sheh…Të pihet një birrë?

– Si jo, por do të vazhdoj punën dhe e kam bërë zakon që kur punoj të mos vë në gojë alkool, – sqaroi Lame Piciri.

– Kjo më pëlqen, – shtoi ushtaraku – e di çfarë ndodhi me ish gruan time? Piu nja dy uiski radhazi dhe dogji me hekur fustanin më të mirë. E harroi të ndezur mbi të.

– Gjyshi im në fshat thoshte se alkooli në fillim të merr mendjen, pastaj të merr shtëpinë e katandinë.

– E drejtë….

– Mua do më falni, Zoti Tejlor, nuk largohem sonte pa mbaruar së lyeri edhe dhomën tuaj të gjumit. Ju faleminderit për drekën, më shijoi, jeni një shef kuzhine i vërtetë. Nuk ma merrte mendja se dinit të përdorni gjithë ato lloj erëzash.

– Më quajnë Piter Tejlor, mos e harro, mund të më thërrasësh edhe Piter. “Me krahë të llehta” – uroi në shqip.

Këtë frazën e fundit e mbante mend nga dy ushtarët shqiptarë në Afganistan. Për Lamen kjo ishte e papritur, qeshi me zë të lartë duke vënë duart në mes. Nuk e priste që ai të dinte ca shprehje në gjuhën e tij. Ushtaraku po tentonte t’i jepte konfidencë dhe miqësi, ndoshta në fund do ta lironte dorën në pagesë. Edhe kur mbeti vetëm duke lyer, Lamja vazhdonte të buzëqeshte me atë urimin në shqip. Nuk mbante mend të kishte një urim të tillë në anglisht. “Dhe më e bukura është se kjo shprehje përdoret edhe për një grua kur ajo do të lindë”, tha gati me zë dhe përsëri qeshi me gojën vesh më vesh.

Kur dielli u ul poshtë dritares dhe skuqi e përflaku horizontin mbi kurorat e pishave shekullore, ai po i jepte dorën e fundit dhomës së gjumit të zotit… Piter Tejlor.

Të nesërmen Lamja zbriti në dhomën e pritjes. E shkarkoi nga fotografitë dhe pikturat, nga lulet dhe perdet duke treguar vëmendje dhe kujdes të shtuar:

– Sikur ta mbledhim qilimin rolet, – i propozoi i zoti i shtëpisë.

– Jo, – u përgjegj bojaxhiu – ai është një metër larg nga muret anësorë, ka vend për të qarkulluar. Ja, për siguri mund t’i palosim këto anët. As tavolinën e mesit të mos e lëvizim nga vendi.

– Ma kij kujdes qilimin persian! E kam kujtim. Me krahë të llehta! – tha duke qeshur Piteri dhe u largua për të bërë furnizimin me ushqime në një nga dyqanet e qytezës së Aurorës.

Lamja nisi lyerjen e livingrumit tërë qejf, furça i fluturonte nëpër duar. Muret e thithnin bojën më mirë sesa dy dhomat e katit të dytë. Ndoshta nga që dhoma e pritjes kishte dritare të mëdha dhe dielli e rrihte më mirë gjatë gjithë ditës. Ia mori një kënge me zë të ulët, pastaj iu kujtua kënga “Tuman kuqe, moj meshollë” dhe ngriti zërin. Kumbonte shqip e gjithë dhoma e pritjes e zotit Tejlor. Kush e nxiti për t’ia sjellë ndërmend atë këngë të vjetër çame? Ndoshta ngjyra e kuqe e qilimit, ngjyra e zjarrit me ato anë zigzake. Gamë ngjyrash kompekse, thurur me nyje dore të dendura. Zakonisht në fshatin e tij ai lloj qilimi shtrohej në odën e burrave. Për habi, thuajse të gjithë pinin duhan dhe kurrë nuk kishte bërë vaki të lëshohej në të ndonjë bisht cigareje e ndezur, madje as edhe nga të dehurit. Qilimi ishte simbol i gëzimit, haresë dhe ahengut. Të gjithë e nderonin e bënin kujdes të mos dëmtohej.

Në oborr u dëgjua zhurma e motorrit të xhipit dhe ai ndali këngën. Nisi dorën e dytë të lyerjes. Një nga kovat e boshatisura e vuri mbi tavolinën e mesit. Aty nuk kishte rrezik ta prekte kush. Një telefon i papritur nga mëmëdheu i ndërpreu mendimet. I doli e ëma. Ajo merrte shumë rrallë. E parandjeu se nuk do të kishte lajme të mira dhe ashtu doli. E njoftoi se nusja e djalit të madh dyshohej për kancer dhe analizat për siguri do t’ia bënin në Tiranë, në një spital privat. U duheshin ca dollarë. Pasi mbylli receptorin, qëndroi pa lëvizur disa minuta. Po thoshte me mend sesi nuk na u ndanë kusuret ne, shqiptarëve. Bëri llogari sa do të merrte nga kjo punë me orar të zgjatur dhe i dolën si nja 2450 dollarë kanadezë. Por edhe më shumë nëse do të llogaritej largësia dhe sorollatjet me përgatitjen e bojës sipas dëshirave të klientit. Të gjitha sa do të merrte do t’i niste me postën më të shpejtë për në Shqipëri. Vazhdoi punën, duhet ta mbyllte brenda asaj dite atë front. Kishte punuar pa pushim. Kjo i kishte pëlqyer të zotit të shtëpisë.

Pas nja dy orësh, kur Lame Piciri po bëntë korrigjimet e fundit të bojatisjes, hyri i zoti Piter me kafe në duar. Sytë i shkuan tek qilimi persian me thekë.

– Të kanë plasur sytë? Çfarë ke bërë kështu? Ke derdhur bojën mbi qilim! – bërtiti.

– Si është e mundur? – pyeti i habitur Lamja, me zë të dridhur. Gati i ra nga dora gota plastike e kafes. Ngriti kutinë lart. Brenda saj nuk kishte asnjë pikë bojë, ajo kishte rrjedhur ngadalë mbi qilim ngaqë kishte rënë përmbys. Paskishte aq bojë sa për t’u turpëruar.

– Çudi, të porosita disa herë dhe nuk ua paske vënë veshin fjalëve të mia! – gjëmoi zëri i zotit Tejlor – Po rri si shtyllë, merr ca letra dhe thithe sa të mundësh njollën e bojës.

– Nuk po kuptoj sesi e kam derdhur kutinë, unë mbi tavolinë e vura me idenë se nuk kishte më bojë. Në nxitim e sipër e kam prekur me bishtin e gjatë të furçës, pa e ndjerë.

– Nuk ia vlejnë komentet, mblidhe qilimin dhe vrapo në lindje të Torontos, gjej “Ekarpet Galeri”. Folu në emrin tim dhe nesër kthehu këtu me qilim të pastruar.

– Edhe këtë kisha mangut, – tha nën zë Lame Piciri – si nuk m’u ndanë tersllëqet?! Qimen e derrit paskam pasur. Me siguri kur kam folur në telefon me mamanë, pa mendje e kam shtyrë kutinë përdhe dhe ajo ka rrjedhur pikë-pikë.

Eci me tërë shpejtësinë, por u sorollat rrugëve nga që nuk po e gjente Galerinë. Dy herë i shkoi pranë, por nuk e vuri re. Ndërkohë kishte zbritur errësira dhe jo të gjitha reklamat e dyqanëve ishin ndezur. Doli nga miniveni i kompanisë dhe shikonte retherrotull se mos diktonte ndonjë bashkatdhetar. Nuk di sa priti, ja ku po vinte përballë furgoni i Tanit nga Tirana. I ngriti dorën. Ai u ndal.

– Jam bërë për të vrarë veten, po më shkon ters, prisha një qilim persian, më ra mbi të kutia me pak bojë. U hutova kur fola me nënën në telefon. Më duhet ta pastroj. Pronari më rekomandoi “Ekarpet Galeri”.

– Si nuk e ke vënë re, pas kurrizit e ke, por shkruan “Porosi karpetesh” dhe është e mbyllur.

– Këtu kam kaluar tri herë, por unë kërkoja “Pastrim qilimash”.

– Por jo, or burrë, këtu bëhen shumë punë, jepen qilima me qira, pstrohen ose porositen. Ka pak klientë për qilima, lëre që në anglisht u thonë rug. Tash je i vonuar, e kanë mbyllur, nuk ka drita, eja nesër, – e këshilloi Tani dhe u largua me shpejtësi nga që kishte ndaluar kundravajtje.

I mërzitur sa s’ka, sikur t’i kishte rënë qielli mbi kokë, mendoi se atë mbiemrin Piciri nuk e kishin trashëguar kot. Duhet të vuanin, të hiqnin picirin, qenkishin të mallkuar, pa fat. Dale ku e ka fundin kjo aferë?! – ngriti zërin. Ja ku i zuri syri një dyqan pastrami.

– Duhet të vish ta marrësh pas një jave, – i tha vajza që merrte porositë.

– Të lutem, nuk e kam timin, ta paguaj ekstra, vetëm ma mbaro sonte këtë punë dhe i futi nën dorë 20 dollarë.

– Nesër eja herët, sonte do të vë makinerinë vetëm për ty.

Lame Piciri falënderoi me gjithë shpirt vajzën dhe u largua drejt gazonjeres së tij, krejt i mpirë e i dërrmuar. Dritat vezullonin në të gjitha rrugët dhe pallatet e Torontos, por nuk di pse atij i dukeshin sikur ato do të fikeshin nga çasti në çast. Nuk hëngri darkë, as dritën e dhomës nuk e ndezi, hoqi vetëm këpucët me qafa dhe ra në shtrat si një thes me misër.

Të nesërmen i doli gjumi herët. Kishte parë ca ëndrra të tmerrshme, por mendoi se ato në realitet dalin të kundërta. Në dyqanin e pastrimit kimik shkoi gjysmë ore para orarit të hapjes. Mori një kafe kanadeze në një “Tim Hortons” aty afër dhe u kthye tek pastrimi kimik. Për fat punonjësja erdhi para kohe dhe i tha se ia kishte mbaruar porosinë, njolla ishte zhdukur. U gëzua dhe e rrëmbeu roletën e qilimit në krahë. Nuk e hapi ngaqë i erdhi keq të zhvishte atë ambalazhim aq të kujdesshëm e të bukur. E lëshoi midis sedileve. Pas tridhjetë minutash u gjend tek shtëpia e zotit Tejlor. E priti Biveri i cili nuk lehte më si herën e parë. Iu afrua dhe i lëpiu dorën, pastaj i fërkoi veshtë pas gjunjëve të tij dhe Lame Picirit iu duk sikur nga kurrizi iu shkarkua një peshë e rëndë. Ja ku doli edhe i zoti i shtëpisë. Po habitej me Biverin që i ishte ngjitur Bojaxhiut pas këmbëve.

– Hape qilimin persian me thekë! – i tha me një ton të ulët, por me fjalë të rrokëzuara. Kur roleta u çmbështoll, të dy shqyen sytë. Nuk ishte qilimi i tyre.

– Ma kanë ndërruar, – bërtiti Lame Piciri duke parë përpara syve një rrobe me ngjyra të zbehta. Ish oficeri e ktheu qilimin përmbys, pa etiketën e prodhimit dhe i tha me një zë neutral ose siç themi ne, as mish, as peshk.

– Mos shiko ëndrra që në mëngjes, është po ai, por nuk e kanë pasur parasysh që ka qenë prej leshi dhe e kanë çngjyrosur. I kanë hedhur solucione të forta. Nuk e ke çuar aty ku të dërgova unë. Ke bërë gabime pas gabimesh.

– E gjeta mbyllur, – tha bojaxhiu me kokën varur, si një qen i rrahur.

Zoti Piter Tejlor bëri sikur s’dëgjoi. E mblodhi qilimin rolet, e lidhi me plastmas, e ngrit nga toka dhe ia vuri Lame Picirit nën sqetull.

– Tani ky është yti, e ke paguar me punën e katër ditëve, – i tha me një ton indiferent, gati të akullt dhe u largua të ushqejë qenin.