Sabina Darova: Mollasi pa mollë

Në dhomën e takimeve pranë zyrave të shërbimit social të Bashkisë, së bashku me njërën nga edukatoret, presim të bisedojmë me një djalë në adoleshencën e tij të parë (17 vjeç), që ndodhet në Itali si një i mitur i pashoqëruar nga familja. Në pritje, ajo më tregon të dhënat e djalit, i cili ndodhet prej 3 muajsh në një komunitet që mban në gjirin e saj djem të pashoqëruar nga vende të ndryshme të botës: shqiptarë, egjyptianë, nigjerianë, pakistanë etj.

Eltoni vjen nga Mollasi më tregon ajo. E njeh?- më pyet e më ngul vështrimin e saj të mprehtë si për të verifikuar vërtetësinë e përgjigjes.

Jo! – i gjegjem, por ndërkohë më vjen ndërment batuta e filmit nga “Njeriu i mirë“: Vera  me Mollasin të mos presë. Personi nuk është paraqitur“ dhe buzëqesh. Bota e vogël mendoj, rastësia do më njohë me një mollas me faqe të kuqe.

Djaloshi shfaqet pranë derës i druajtur. E përshëndes në shqip dhe vërej që habitet. Edukatorja e përshëndet me simpati. Djaloshi në këto pak muaj ka arritur ta bëjë për vete me sjelljen e tij të mirë. Dëshiron ta ndihmojë më shumë. I kërkon të dijë mbi familjen, përse ndodhet në Itali, si erdhi dhe çfarë dëshiron të bëjë kur të rritet.

Shumë pyetje që kërkojnë sinqeritet, vërtetësi, zgjidhje.

Është radha ime që t’i krijoj kushtet për t’u rrëfyer.

Rrëfyer? A i është rrëfyer ndonjëherë dikujt përpara se të vendosi shputën e këmbës në tokën e huaj? A di të rrëfehet, apo të zgjedhë cilin segment të jetës së tij duhet të tregojë? Po sikur të rrëfejë pjesë që nuk mundet ta ndihmojnë për të qëndruar në Itali dhe forcat e rendit ta rikthejnë nga ka ardhur? Miqtë që e kanë shoqëruar pranë policisë e kanë porositur si të shprehet. I kanë mësuar 4-5 fjalë në italisht, të cilat mjaftojnë që të bindin forcat e rendit se ai është vetëm, i mitur, i pastrehë. Duhet ta shtrëngojë fort pasaportën, sepse është çelësi i portës së artë.

Por, ndjehet si i tradhëtuar. Askush nuk i ka thënë që do të gjendet përballë një përkthyeseje, aq më pak përballë një gruaje që ka moshën e nënës së tij ndoshta dhe që e njeh realitetin shqiptar njëlloj si ai. Tani rregullat e lojës ndryshojnë. Kush është kjo grua që më buzëqesh me kaq ëmbëlsi? Mos ndoshta është strategji kjo buzëqeshja e saj për të më ngritur kurth? Në cilën anë qëndron, me shqiptarin apo me italianen që kërkon të zhbirojë në jetën time e të më degdisi nga kam ardhur?

Të gjitha këto pyetje ia lexoj djaloshit në fytyrë e provoj dhembshuri. Ndjenja e mëmësisë më shtyn t’i vendos dorën mbi supe. I zgjas një shami për të fshirë djersët.

Vërej sytë e kaltra të tij dhe e pyes se nga cili prind i ka marrë.

I mjafton kjo pyetje që të çlirohet nga ankthi. Malli për të ëmën i çon peshë emocionet në gjoksin e tij të brishtë dhe i jep ngasje të tregohet. Punon shumë tregon ai. Punon në arat e fermerit të fshatit nga mëngjesi në darkë. Po ashtu edhe i ati, por të ardhurat janë të pakta, mjaftojnë vetëm për t’u ushqyer. Ka edhe një motër që ndjek studimet në gjimnazin e fshatit me rezultate  të shkëlqyera. Ëndërron të bëhet mjeke. Por, nuk iu mjaftojnë të ardhurat. Për të siguruar edhe veshjet e tyre, gjatë verës kanë provuar të punojnë si kamerierë në lokalet e qytetit pranë.

Dy muaj përpara se të merrte vendimin  për t’u larguar nga fshati, fshehurazi lexon faqen e ditarit të së motrës, e cila e kishte të harruar mbi gjoks, një mëngjes tek flinte. Në ditar lexon dëshpërimin e saj për pamundësinë për të vazhduar studimet universitare. Nëna e tyre i ka treguar se dikush e ka kërkuar për nuse. “Janë në gjendje ekonomike shumë të mirë dhe nuk duhet ta humbëshkëtë rast. E mira të vjen vetëm një herë në derë, i kishte thënë ajo. Të presin edhe deri sa të mbarosh gjimnazin“.

Ëndrrat e vajzës atë mbrëmje ishin thërrmuar  si kristali i një gote. Mes lotëve kishte shkruar se do vriste veten.

Eltoni ndjen t’i rrëshqasin lotët mbi faqet që sapo kanë filluar të venë push. Është shumë i lidhur me të motrën. Nuk mundej ta lejonte këtë tragjedi. Vendos të ndjeki udhën e kurbetit. Si shumë të tjerë. Në fshat të rinjtë për çdo ditë hedhin mbi supe çantën e shpinës dhe nisen të kërkojnë fatin e tyre. Fshati nuk iu ofron asgjë prej vitesh. Edhe pemët e mollëve nuk prodhojnë më fruta. Një herë e kishte pyetur të atin përse fshati i tyre quhet Mollas. Ai i ishte përgjigjur se në fillimet e shekullit të kaluar, fshati kishte shumë drurë mollësh, sepse klima ishte e përshtatshme për rritjen e tyre. Ndërsa tani prodhojnë gjethe, kishte ironizuar ai.

Eltoni e sheh rropatjen e prindërve, e cila nuk ju siguron asgjë veçse mbijetesën. Fillon të interesohet për të emigruar. Nga ai çast fëmijëria e tij mbyllet me tapë të dyllosur. Ndjehet i rritur si me magji. Një kushëri i tregon se në Itali djemtë nën moshën 18 vjeçare quhen të mitur dhe ndihmohen nga shteti. Siguron biletën nga lekët e falura për ditëlindje nga gjyshërit. Një ditë para nisjes i beson të motrës planin dhe i kërkon t’i betohet se nuk do fejohej me askënd. Shpenzimet e studimeve do t’ia siguronte ai.

Përgatit edhe një letër për të ëmën të cilës i kërkon të mos e fejojë motrën, ndryshe do ta humbte si bir përjetë!

Eltoni psherëtin një çast dhe ngre sytë duke na vështruar të dyjave i qeshur. Në vështrimin e tij nuk ka lot, nuk ka hidhërim apo ngërdheshje dhimbjeje. Ka krenari, bindje, vendosmëri.

Dua të punoj për një jetë më të mirë, dua të punoj për motrën, përfundon.

Ky jam unë!