Jacques Prevert: Gjethet e vdekura
Oh! Sa kisha dashur që t’i kujtosh
Ditët e lumtura kur ne ishim miq
Në atë kohë jeta ishte më e bukur
Dhe dielli flakëronte më fort se sot.
Gjethet e vdekura mblidhen me lopatë
E sheh, unë nuk kam harruar…
Gjethet e vdekura mblidhen me lopatë
Kujtimet e pendimet gjithashtu.
Dhe era e veriut i bart
Në natën e ftohtë të harresës
E sheh, unë nuk e kam harruar
Këngën që ma ke kënduar.
Ajo është një këngë që ne na përngjan
Ti, ti më ke dashur dhe unë të kam dashur
Dhe ne të dy jetonim së bashku
Ti që më ke dashur dhe unë që të kam dashur.
Por, jeta i ndanë ata që duhen
Qetas, pa bërë zhurmë
E deti i fshin mbi rërë
Hapat e dashnorëve të ndarë.
Gjethet e vdekura mblidhen me lopatë
Ashtu si kujtimet e pendimet
Por, dashuria ime e heshtur e besnike
Përherë buzëqesh e jetën falendëron
Sa të kam dashur, ti ishe aq e bukur
Si mund të dëshirosh që unë të të harroj?
Në atë kohë jeta ishte më e bukur
Dhe dielli flakëronte më fort se sot
Ti ishe mikja ime më e ëmbël
Por, unë nuk duhet të pendohem
Dhe këngën që ti e ke kënduar
Gjithmonë, gjithmonë do ta dëgjoj.
(Përktheu nga frengjishtja: Sadik Elshani)
Secila stinë e ka bukurinë, magjepsjen e vet, na sjell diçka të këndshme, na frymëzon, na bën të ndihemi mirë, na ngjallë kujtime, mall. Në këtë çast është stina e vjeshtës me tërë bukurinë e saj, ngjyrat e mrekullueshme, pemët plot fruta, vreshtat plot me rrush. Secili e përjeton këtë stinë ndryshe, secilit i ofron diçka të veçantë. “Les feuilles mortes”, që në gjuhë të ndryshme përkthehet si: “Gjeyhet e vdekura, “Gjethet e thara, “Gjethe e vjeshtës”, është një poezi shumë e njohur me motive vjeshte e poetit të shkëlqyer francez, Jacques Prevert (1900 – 1977). Wshtë një poezi melankolike, nostalgjike, vargje që sjellin në kujtesë çastet e lumtura të një dashurie tani të ndëreprerë, të humbur dhe mungesën e së dashurës, sidomos në kohën kur gjethet e vjeshtës fillojnë të bien. Sikurse gjethet e thara që mblidhen me loppatë dhe era e ftohtë e veriut i bart në natën e harresës, ashtu edhe kujtimet e keqardhjet zbehen ngadalë. Por, kënga që e dashura i ka kënduar dikur poetit do të mbetet gjithmonë në kujtesën e tij, për t’i kujtuar ato ditë të lumtura, atë dashuri të zjarrtë. Poezia “Gjethet e vdekura” radhitet si njëra ndër poezitë më të bukura të të gjitha kohërave të letërsisë franceze. E shkruar me vargun e lirë e pa rima, ajo është e rrjedhshme dhe sjell atmosferën, ndjeshmërinë e stinës së vjeshtës. Po aq e bukur është edhe kënga me të njejtin titull, kënduar nga Yves Montand, Edith Piaf, Juliette Greco e shumë këngëtar të tjerë të njohur. Poezia dhe kënga “Gjethet e vdekura” sikur e begatojnë më shumë stinën e vjeshtës dhe ndjeshmërinë e shpirtit tonë, na frymëzon, na ngjall kujtime e mall.
Philadelphia, më 30 shtator, 2022
Sadik Elshani është doktor i shkencave dhe veprimtar i bashkësisë shqiptaro – amerikane.