Avdulla Kënaçi: PASAGJERJA E JASHTËZAKONSHME

Kishte kaluar mesi i tetorit, si tani. Nata ishte e ftohtë, por gjatë ditës dielli, sikur ta dinte se do ta fshihnin pas reve të ngarkuara me shi, mbi rruzull, përcillte me bujari dritë e ngrohtësi. Atë ditë do të udhëtoja nga New Yorku për në Tiranë, por me një ndalesë tranziti në Zyrih të Zvicrës. Zura vend aty nga mesi i seksionit B dhe prisja me kërshëri se kush do të ulej pranë meje. Një nga një, vendet u zunë; nga të dy krahët e mi nuk kishte njeri të ulur. Kjo ishte mirë për mua sepse mund të zgjidhja të bëja çfarë të doja; të shtrihesha, të ëndërroja, ose edhe mund të flija gjumë. Gjithmonë, kur jam kthyer për në Shqipëri, kam ndjerë rehati shpirtërore dhe kënaqësi të jashtëzakonshme, pavarësisht sesi më kanë pritur miqtë e shumtë nëpër botë, falë profesionit të gazetarit. Pikërisht kur dyert e aeroplanit do të mbylleshin, një grua shtat-mesatare, rreth të pesëdhjetave, e tensionuar, me numrin e vendit dhe të radhës në mes të gishtërinjve, m’u lut të lexoja se çfarë shkruhej në kundër-çekimin e biletës. Vura re se asaj i dridhej dora sikundër të ishte një epileptike. I tregova se vendi i saj ishte pranë meje. “Më falni…”, tha ajo. Nuk kuptova se përse duhet ta falja. Edhe pse u ul, pa e pyetur unë, më tregoi se i kishte vdekur e ëma në Zvicër dhe ishte e detyruar të shkonte atje për ta përcjellë në banesën e fundit. E ngushëllova, ashtu siç bëjmë gjithmonë ne shqiptarët në kësi rastesh. E e pyeta pse ndodhej në Amerikë.

– Kam njëzet e një vjet këtu, qëkurse jam martuar, unë jam nga Zyrihu, aty kam lindur.

– Dhe nuk ke shkuar asnjëherë në Zvicër qysh pas martesës?

– Jo, kam një problem të madh me fluturimet, kam fobi nga lartësitë.

– Pra, keni 21 vjet që nuk e keni parë nënën?!

– Vetëm me telefon, flas çdo mbrëmje, – u përgjegj ajo si e zënë në faj. Pastaj nga xhepi i vogël i bluzës nxori një shami të bardhë për të fshirë lotët. Çudi si janë këta të huajt, mendova, dy dekada pa takuar të ëmën për shkak të frikës nga aeroplani?! Kjo në vendin tim as mund të ndodhë dhe as mund të përfytyrohet. Miliona njerëz fluturojnë çdo ditë e çdo natë nëpër qiell, ndërsa kjo si në legjendën e Dhoqinës, shtatë male kaptuar…

Një stjuardesë erdhi për ta qetësuar. Tashmë personeli e dinte se gjatë atij udhëtimi kishte një pasagjere problematike. Gruaja nuk bindej që s’duhet të kishte frikë. Erdhi vetë piloti i parë. Ishtje një djalosh i pashëm, lëkurëbardhë me sy të zez që të vështronte ballë për ballë, veshur me uniformë. Mosha, aty tek të tridhjetat. I tha se fluturimin mbi oqeanin Atlantik e kishte bërë qindra herë dhe ja ku ishte gjallë, nuk i kishte ndodhur asgjë. Ajo nuk deshi të bindej, pastaj ai i tha prerë, ku shquhej një qortim, por edhe një ironi: “Më thuaj të lutem, si do ta kapërcejmë oqeanin po nuk hipëm në aeroplan, me kuaj?!”. Piloti u kthye në kabinë dhe zvicerania më “mbeti mua në dorë”.

Aeroplani u drodh, rrëshqiti me shpejtësi nëpër pistë dhe u ngrit përnjëherë në ajër. Gruaja më kapi për supi dhe po më shtërngonte me aq forcë, sa thua më zuri duke i grabitur çantën me dollarë. U përpoqa të mënjanohesha, por ajo më mbante shtërnguar edhe më fort. E shikova drejt e në fytyrë. Ishte murrëtyer e tëra dhe sytë i dukeshin si të shqyer. Vërtetë paskishte frikë, nuk më kishte gënjyer, madje qenkej më zi nga sa më tregoi.

Aeroplani kishte arritur lartësinë e duhur dhe vazhdonte fluturimin horizontalisht. Gruaja herë dëneste e herë qante me lot, siç i themi ne nga anët tona, dridhej si shufra në ujë. Jo, kjo nuk durohej, ishte torturë për mua. Nuk mund të udhëtohej përkrah saj për aq shumë orë sa do të fluturonim mbi oqeanin Atlantik.

U hodha një sy sedileve të tjera. Tek-tuk kishte vende të pazëna. U ngrita dhe shkova tek stjuardesat, në bisht të aeroplanit, në kthinë, atje ku po bënin gati takëmet për t’u shërbyer pasagjerëve. Ju drejtova më të madhes në moshë, asaj që më ngjau më serioze dhe e përgjegjshme për detyrën që kryente. I tregova se shoqja në krahun tim ishte e përfshirë nga paniku dhe më nxiu jetën duke u ankuar e psherëtirë. Nuk mund të udhëtoja në një rresht me të.

– Ju lutem, nuk mund të udhëtoj me atë në krah, më bëni derman, më gjeni një vend tjetër, larg saj, – u thashë.

– Është bashkëqytetare me ju? – pyeti stjuardesa më e re, ajo që kishte derdhur mbi ballë flokët e prera shkurt.

– Sa je ti me mua – iu përgjigja i nervozuar. Ajo më e vjetra, të cilës iu drejtova në fillim, nuk deshi që biseda të trashej më shumë. La takëmet në karrocë, lëvizi pa bërë fjalë dhe më gjeti një vend të lirë, si nja dhjetë radhë më larg gruas problematike.

– Pse po ikën?! – m’u drejtua zvicerania me një zë lutës kur pa që tërhoqa çantën e shpinës nga sergjeni i bagazheve. I ziu njeri, në momente fatkeqësish kapet edhe pas fijes së kashtës. Sikur do ta shpëtoja unë, poqese do të rrëzohej aeroplani.

– Pa merak, do të kujdesen stjuardesat për ty, – i thashë ashtu kot, me hamendje, më tepër për t’i dhënë zemër e ngushëlluar.

– Për vete u rehatova në vendin e ri dhe sikur u qetësova. Herë pas here ktheja kryet nga pasagjerja e jashtëzakonshme. Stjuardesat e shoqëruan për në banjë. Ishte normale, nga gjithë ajo frikë e siklet që hoqi në ngritje të aeroplanit, i kishte shkarë ujët e hollë. Mendova kështu, ngaqë kur më shkoi pranë, drejt banjës, rastësisht i vura re pantallonat e lagura midis kofshëve. Pas nja dhjetë minutash, stjuardesa u kthye së bashku me të. Për çudi, si me magji, ajo u qetësua plotësisht. Fytyra nuk i dukej më si mëlçi e zezë dhe vështrimin e kishte më të qetë. Zë nuk bënte, thua se ishte njeriu më i urtë dhe i lumtur në botë. Kaluan disa orë udhëtim dhe ajo sillej njëlloj si gjithë pasagjerët e tjerë. Prita çastin kur stjuardesa më kaloi pranë. E ndala dhe iu luta të më tregonte se me çfarë mënyre e qetësuan pasagjeren problematike. Ajo buzëqeshi paksa, uli kokën afër veshit tim dhe më tha vetëm një fjalë:

– Heroinë…

– Pse, ju mbani?

– Po, është rregull i fluturimeve, veçse detyra jonë është të dallojmë se vërtetë pasagjerë të këtij lloji janë të frikësuar, kanë fobi apo bëjnë vetë për të përfituar racionin e heroinës.

– Aha, – iu përgjigja duke qeshur – prandaj e latë sa të përmirrej.

Stjuardesa nuk qeshi me shakanë time, por mori qëndrim serioz dhe tha e shqetësuar:

– Pa dale, çfarë ju duhen këto hollësi, sikur më bëtë hipnozën dhe unë nisa të cicëroj, dreqi e mori këtë punën tonë.

-Të lutem, mos u shqetëso, biseda mbetet midis nesh, por është ai vesi, kurioziteti, ai mikrobi i gazetarit që ne na pëlqen të futim hundët kudo.

…

U sigurova që gruaja zvicerane nuk gënjente. U binda plotësisht kur ajo, me të vënë këmbën në aerodromin e Zyrihut, u mënjanua nga rrugëkalimi, u përkul gjer mbi bar, paralel me asfaltin, puthi tokën helvete dhe bëri tre herë kryq. Ishte e gëzuar që kishte shpëtuar paq edhe kësaj here nga udhëtimi “i rrezikshëm” me aeroplan. Çudira.