Rabbinate Albania: Ndahet nga jeta Rabini, Yisroel Finman

Rabini Finman ishte një ekspert në kashrut, ose ligjet hebraike të ushqimit, ku ai kaloi mbi dyzet vjet duke punuar në pothuajse të gjitha aspektet e industrisë, duke përfshirë drejtimin e va’ad hakashrut në Syracuse, NY dhe duke punuar si inspektor ushqimor Kosher për Shtetin e Nju Jork. Ndërsa punonte në kashrut, ai shërbeu gjithashtu si rabin i kongregacionit në Qendrën Hebraike Rosedale në Queens, NY dhe Kongregacionin Bne’i Zion në Key West, Florida. Ai përfundimisht u degëzua për të krijuar firmën e tij të konsulencës kashrut, ku punoi me klientë të ndryshëm, nga ofruesit e ushqimit të nivelit të lartë që i shërbenin elitës së qytetit të Nju Jorkut deri te institucione të pavarura dhe artizanale vegane në Shtetet e Bashkuara, deri te fermat në Evropë që prodhonin ushqime dhe pije me bazë perimesh.

Si rezultat i udhëtimeve të tij të shumta në Evropë, në vitet e tij të mëvonshme ai u bë një avokat për forcimin e lidhjeve tregtare dhe kulturore midis popullit të Shqipërisë dhe komunitetit hebre në Izrael dhe diasporë. Ai u shty për të krijuar këto lidhje pjesërisht për shkak të rolit të patreguar të Shqipërisë në shpëtimin dhe fshehjen e hebrenjve gjatë Holokaustit. Ai banoi në Shqipëri për disa vite dhe u emërua Drejtor Ekzekutiv i Zyrës së Kryerabinit të Shqipërisë.

Si një djalë i ri që u rrit në vitet 1970, Yisroel u zhvendos nga qyteti i tij i lindjes Newark, New Jersey në San Francisko, Kaliforni për të ndjekur kolegj. Ndërsa atje ai takoi Rabinin Këndues, Rav Shlomo Carlebach, i cili pasioni për yiddishkeit e frymëzoi Yisroelin të lidhej me rrënjët e tij fetare familjare. Kështu filloi pasioni i tij i përjetshëm për të mësuar Torah, Halacha dhe Chasiduss. Në atë kohë me pak ose aspak burime kiruv në dispozicion, Yisroel luftoi për të krijuar një rrugë drejt komunitetit hebre ortodoks ku ai rriti familjen e tij.

Ai u përpoq të rrënjoste një dashuri për HaShemin në familjen e tij, në rrjetet e tij të kolegëve dhe miqve dhe me çdo shpirt që kërkonte një kesher me judaizëm. Ashtu si mentori i tij, Rabini Finman kërkoi ata që kishin më shumë nevojë për mirësinë e komunitetit hebre dhe hapi zemrën dhe shtëpinë e tij për shumë vite për të gjithë ata që ishin të uritur për fjalën e Perëndisë ose që kishin nevojë për dhembshuri nga një bashkëbisedues. Mirësia dhe bujaria e tij e shpirtit preku jetë të panumërta.

Ai ka lënë pas gruan e tij të mëparshme, Chava Finman nga Elizabeth, NJ, me të cilin ndau pesë fëmijë: Hodayah Finman nga Washington DC; Shayna Finman nga Brooklyn, NY; Dov Finman dhe gruaja e tij Chaya nga Far Rockaway, NY; Elisha Finman dhe gruaja e tij Bracha nga Far Rockaway, NY; dhe Tzvi Finman dhe gruaja e tij Malka nga Beit Shemesh, Izrael. Ai ka lënë gjithashtu dy motra dhe dy vëllezër: Sigmond Finman nga Pittsburgh, PA; Rabini Herschel Finman i Detroitit, Miçigan; Tovah Nahman nga Hudson, Nju Jork dhe Shirley Winters nga NY, Nju Jork.

We are deeply saddened to inform you of the passing of Rabbi Yisroel Finman on Monday, December 19th, the 25th of Kislev, from complications associated with stage iv soft tissue sarcoma. The father of five children and eighteen grandchildren passed surrounded by loved ones in Far Rockaway, NY.

Rabbi Finman was an expert in kashrut, or Jewish food laws, where he spent over forty years working on almost all aspects of the industry, including running the va’ad hakashrut in Syracuse, NY and working as a Kosher Food Inspector for the State of New York. While working in kashrut, he also served as a congregational rabbi at the Rosedale Jewish Center in Queens, NY and Congregation Bne’i Zion in Key West, Florida. He ultimately branched out to establish his own kashrut consulting firm where he worked with diverse clients from high end caterers serving the elite of New York City to independent and artisanal vegan establishments in the United States, to farms in Europe producing vegetable based foods and beverages.

As a result of his extensive travels in Europe, in his later years he became an advocate for strengthening commercial and cultural ties between the people of Albania and the Jewish community in Israel and the diaspora. He was moved to forge these connections in part due to Albania’s largely untold role in saving and hiding Jews during the Holocaust. He resided in Albania for several years and was appointed as the Executive Director of the Office of the Chief Rabbi of Albania.

As a young man who came of age in the 1970s, Yisroel moved from his home town of Newark, New Jersey to San Francisco, California to attend college. While there he met the Singing Rabbi, Rav Shlomo Carlebach, who’s passion for yiddishkeit inspired Yisroel to connect to his familial religious roots. Thus began his life-long passion for learning Torah, halacha and chasiduss. At the time with few to no kiruv resources available, Yisroel fought to forge a path to the Orthodox Jewish community where he raised his family.

He strove to instill a love for HaShem in his family, his networks of colleagues and friends and with any soul searching for a kesher with Judaism. Like his mentor, Rabbi Finman sought out those that most needed the kindness of the Jewish community and opened his heart and home for many years to all those who were hungry for the word of God or who needed compassion from a fellow yid. His kindness and generosity of spirit touched countless lives.

He is survived by his former wife,

Chava Finman of Elizabeth, NJ, with whom he shared five children: Hodayah Finman of Washington DC; Shayna Finman of Brooklyn, NY; Dov Finman and his wife Chaya of Far Rockaway, NY; Elisha Finman and his wife Bracha of Far Rockaway, NY; and Tzvi Finman and his wife Malka of Beit Shemesh, Israel. He is also survived by two sisters and two brothers: Sigmond Finman of Pittsburgh, PA; Rabbi Herschel Finman of Detroit, Michigan; Tovah Nahman of Hudson, New York and Shirley Winters of NY, New York.