Poezia e Vaid Hyzotit vjen në italisht nga Mimoza Pulaj
James Pradier (1790-1852)
Swiss Neoclassical sculptor
La Toilette d’Atalante / The Toilette of Atalante, 1850
Musée du Louvre.
FLI
Duhet të flesh, më mirë se të heshtësh,
të presësh një fjalë, një shenjë nga unë…
Ti je një xhind,
e cmendur ti je,
sa shumë më flet,
kur më vë në gjumë!
DORMI
Meglio dormire che tacere, aspettare una parola,
apparire un cenno da parte mia…
Sei un’ anima dannata,
sei folle,
accidenti! quanto mi parli,
quando mi metti a dormire!
BUSTI
Ai bust në laboratoret e anatomisë në shkolla,
që përdoret për qëllime didaktike,
ku trupi i njeriut është prerë më dysh,
është busti im,
i çarë me majë thike!
Aty ku truri duket i korracuar,
i ashpër, guackë, si kurriz breshke,
ku gjysma e zbuluar është në një hemisferë
e tjetra i përket një tjetre hemisfere…
është truri im
në kokën e prerë…
Ata damarë të ngjyrosur për tu dalluar,
që vrapojnë drejt zemres, fshihen tek barkushet,
arteriet, venat dhe kapilaret,
për të dhënë bymimin edhe sesi tkurret…
Është e imja ajo zemër e allçinjtë.
Punon vetëm gjysma,
veç ajo që s’duket.
Dhe njëra dorë e zhveshur nga mishi,
dhe dora tjetër që vjen e plotë,
janë të miat, por ju mos provoni
në secilën prej tyre të vini një orë…
Se njëra shkon gjashtë orë para
e po aq shkon tjetra prapa…
Herë 18 orë më vjen dita,
herë po aq më vjen nata…
Dhe ashti… o i gjithë busti i allçinjtë,
që keni parë në shkolla, në laboratoret e anatomisë,
me prerjen klasike vertikale.
Ështe i imi, më ngjan mua
dhe gjithë emigrantëve…
Veç ende s’e di pse nuk e lëvizin
për në departamentin e shkencave sociale…
IL BUSTO
Quel busto anatomico che sopporta
fiumi di domande nei laboratori a scuola,
quel corpo umano tagliato a metà,
è il mio busto modello,
aperto con la punta di un coltello!
Lì dove il cervello appare corazzato,
ruvido, impenetrabile conchiglia, scudo di tartaruga,
dovè la metà dimora nell’emisfero esposto
e l’altra metà nell’altro…
è il mio cervello
nella testa tagliata…
Quei vasi sanguigni colorati per essere contraddistinti,
correndo verso il cuore, nascondendosi nei ventricoli,
arterie, vene e capillari, che risaltano
gonfiandosi, restringendosi…
È mio quel cuore di gesso,
dove solo la metà invisibile batte,
e mi salta in gola …
Anche una mano scarnita
e l’altra intera sono mie,
ma voi non provate
a mettermi un orologio su ciascuna di quelle…
Perché uno va avanti di sei ore
tanto quanto l’altro torna indietro …
A volte, il dì sorride 18 ore sulla mia pelle,
a volte, è così che dura il buio della notte…
E lo scheletro… anzi tutto il torso anatomico di gesso,
che vi ha lasciato a bocca aperta nelle scuole,
è nostro, fra due mondi.
Assomiglia a me e a tutti migranti
con i classici tagli verticali…
Solo che ancora non so perché non lo trasferiscono
alla facoltà di scienze sociali…
KOHË MODERNE
…dhe puthemi pa u prekur,
lexojmë filxhanin e syrit pa u parë.
A kanë ëndrra njerëzit e vdekur?
Ndahemi duke qeshur,
fshihemi për të qarë…
TEMPI MODERNI
… baciamoci senza sfiorarci,
leggiamo nella profondità degli occhi, senza essere visti.
E i sogni dei deceduti?
Separiamoci ridendo ,
nascondiamoci per piangere…
TË ISHA I VERBËR
Të isha i verbër, do të ishte më mirë.
S’do të shihja,
s’do të njihja.
Do të mbeteshe… e huaja!
Ti je aq e bukur-
një llahtari!
Të isha i verbër,
më pak do të vuaja!
SE FOSSI CIECO
Sarebbe meglio se fossi cieco.
Non ti vedrei,
non ti saprei.
Resteresti… un mistero!
Sei cosi bella,
da far paura!
Se fossi cieco,
soffrirei di meno!
MBAJ SYTË HAPUR
Mbaj sytë hapur e çdo ditë njoh më shumë njerëz,
eci syhapur dhe shkel e njoh sa më shumë vende.
Bota vjen e më zvogëlohet dhe viset s’më ngjallin më magji,
picërroj sytë dhe hapin s’e ngas në rendje.
Nuk është se u plaka, nuk më lë shikimi as dëshira,
por shpesh dua të iki larg kësaj bote.
Ankohen sytë, se njerëzit kthehen në gjilpëra,
të ngulur me sy vetëm në portofole!
TENGO GLI OCCHI APERTI
Tengo gli occhi ben aperti per conoscere sempre più persone,
calpestando posti lontani e vicini. Ma il mondo diventa
ogni giorno più stretto e i luoghi non mi ispirano più con la magia,
socchiudo gli occhi e non affretto il passo.
Non sono invecchiato, né di vista né di desiderio ,
ma spesso da questo mondo soffocante voglio fuggire.
Gli occhi si lamentano, che le persone diventano
come aghi, con gli occhi sempre infilati nel portafoglio!
NJË ÇAST
Kot thua se do të flesh…
Se do të ulem në buzë të syrit si vegim drite…
Pastaj, ah pastaj,
në do futmë brënda,
në s’do… dritën fike!
UN ISTANTE
Invano dici che dormirai…
Mi siederò sul bordo del tuo occhio , come visione di luce…
Poi , ah poi,
se vuoi mettimi dentro
o… spegni la luce!