Astrit Lulushi: Kujtesë para lindjes
Brenda mitrës, i rrethuar nga lëngu amniotik, fetusi dëgjon tinguj.
Foshnja ende pa lindur dëgjon rrahjet e zemrës së nënës. Ky është zbulimi i fundi nga një studim nga Universiteti Keele në Mbretërinë e Bashkuar.
Një vit pasi kani lindur, fëmijët njohin dhe preferojnë muzikën ndaj të cilës ishin ekspozuan gjatë kohës në mitër. Sistemi dëgjimor i fetusit është plotësisht funksional rreth njëzet javë pas konceptimit.
Në këtë eksperiment, nënave u luhej një pjesë muzikore për foshnjat e tyre në mënyrë të përsëritur gjatë tre muajve të fundit të shtatzanisë. Natyrisht, foshnjat dëgjonin gjithashtu të gjithë tingujt e jetës së përditshme të nënave të tyre, duke përfshirë biseda dhe zhurma mjedisore.
Një vit më vonë, shkencëtarët u luajtën foshnjave muzikën që ata/ato kishin dëgjuar në barkun e nënës.
Për shembull, një fëmijë që kishte dëgjuar një këngë e dëgjoi përsëri atë një vit më vonë, dhe reagoi me enthuziazëm Një grup fëmijësh që nuk kishin dëgjuar asnjë nga kjo muzikë më parë nuk treguan asnjë preferencë. Gjithashtu, foshnja preferon muzikën e shpejtë dhe optimiste sesa muzikën e ngadaltë.
Këto gjetje bien ndesh me nocionin e vjetër të amnezisë së fëmijërisë — që ne nuk mund të kemi kujtime të vërteta para moshës pesë vjeçare. Shumë njerëz pretendojnë se kanë kujtime nga fëmijëria e hershme rreth moshës dy dhe tre vjeç, por është e vështirë të dihet nëse këto janë kujtime të vërteta të ngjarjes, ose kujtim për ngjarjen që e kemi dëgjuar më vonë.
Truri i foshnjes është ende i pazhvilluar, funksioni i trurit nuk është i plotë dhe rrugët nervore janë ende në procesi i krijimit. Mendja e fëmijës përpiqet të asimilojë sa më shumë informacion që të jetë e mundur në një kohë sa më të shkurtër të jetë e mundur dhe zakonisht ka boshllëqe të mëdha në të kuptuarit, ndërgjegjësimin ose kujtesën për ngjarjet; ai ende nuk ka mësuar se si të dallojë ngjarjet e rëndësishme nga ato të parëndësishmet, ose të kodojë përvojën në mënyrë sistematike. Kështu, fëmija i vogël padashur mund të kodojë, si të tijat, historitë që i janë thënë nga të tjetër për veten e tij. Duket se edhe për muzikën, përvoja para lindjes është e koduar në kujtesë dhe mund të arrihet në mungesë të gjuhës ose të vetëdijes së qartë të kujtesës.
Please follow and like us: