Il drammaturgo spagnolo Federico García Lorca con il suo ciclo poetico in bilingue italo – albanese
Angela Kosta
ANIME
Ci sono anime
sulle quali viene voglia di affacciarsi
come ad una finestra piena di sole.
Federico Garcìa Lorca nacque il 5 giugno 1898 a Fuente Vaqueros, (Spagna) e morì assassinato il 19 agosto 1936 a Vìznar di Spagna.
Federico García Lorca è stato un poeta, drammaturgo e regista teatrale spagnolo, che raggiunse il riconoscimento internazionale come figura emblematica della generazione del 1927 un gruppo principalmente di poeti che introdusse le avanguardie artistiche come il simbolismo, il futurismo e il surrealismo nella letteratura spagnola con risultati eccellenti, in quella che fu definita la Edad de Plata. Sostenitore dichiarato delle forze repubblicane durante la guerra civile spagnola, fu catturato a Granada, dove si trovava ad alloggiare in casa di amici, e fucilato da uno squadrone delle forze nazionaliste. Il suo corpo fu poi gettato in un burrone ad alcuni chilometri alla destra di Fuentegrande. I suoi resti purtroppo non sono mai stati trovati.
COME SONOPESANTI I GIORNI
Come son pesanti i giorni,
a nessun fuoco posso riscaldarmi,
non mi ride ormai nessun sole,
tutto è vuoto,
tutto è freddo e senza pietà,
ed anche le care limpide stelle
mi guardano senza conforto,
da quando ho appreso nel mio cuore,
che anche l’amore può morire.
NON ÈIL TUO AMORE CHE VOGLIO
Non è il tuo amore che voglio.
Voglio soltanto saperti vicina
e che muta e silenziosa,
di tanto in tanto, mi tenda la tua mano.
CUORE
Il cuore
che avevo a scuola
coll’alfabeto
illustrato a colori,
lo hai tu
notte nera?
Il primo bacio
che sapesse di bacio
e fu per le mie giovani labbra
come la fresca pioggia,
lo hai tu
notte nera?
CANZONCINA DEL PRIMO DESIDERIO
Nel mattino verde
volevo essere
Cuore.
Volevo essere cuore.
Cuore.
E nella sera matura
volevo essere usignolo!
Usignolo.
Anima,
fatti color d’arancia.
Anima,
fatti color d’amore!
Nel mattino ancor vivo
io volevo essere io.
Cuore.
E nella sera ormai scesa
volevo essere la mia voce.
Usignolo.
Anima,
fatti color d’arancia!
Anima,
fatti color d’amore!
SE LE MIE MANIPOTESSERO SFOGLIARE
Pronuncio il tuo nome
nelle notti buie,
quando gli astri vanno
a bere alla luna
e dormono gli alberi
delle foreste cupe.
Ed io mi sento vuoto
di passione e musica.
Orologio impazzito che canta
morte ore antiche.
Pronuncio il tuo nome
in questa notte buia,
e il tuo nome suona
più lontano che mai.
Più lontano delle stelle,
più dolente della pioggia quieta.
Ti amerò ancora
come allora? Quale colpa
ha il mio cuore?
Se si alza nebbia
quale nuova passione m’attende?
Sarà tranquilla e pura?
Potessero le mie mani
sfogliare la luna!
Desiderio
Solo il tuo cuore acceso
e niente più.
Il mio paradiso un campo
senza usignolo
né lire,
con un ruscelletto
e una piccola fonte.
Senza la carezza del vento
sulla fronda,
senza la stella che vuole
essere foglia.
Una grande luce
che fosse
lucciola
di un’altra,
in un campo di
sguardi interrotti.
Una luminosa quiete
dove i nostri baci,
nei sonori
dell’eco,
si aprirebbero lontano.
E il tuo cuore acceso,
null’altro.
————————————–
Dramaturgu spanjoll Federico García Lorca në ciklin poetik dy gjuhësor italisht dhe shqip
Federico Garcìa Lorca lindi më 5 qershor 1898 në Fuente Vaqueros, (Spanjë) dhe vdiq i pushkatuar më 19 gusht 1936 në Vìznar të Spanjës. Federico García Lorca ishte një poet, dramaturg dhe regjisor spanjoll, i cili arriti njohje ndërkombëtare si një figurë emblematike e gjeneratës së vitit 1927, një grup kryesisht poetësh që futën avangardat artistike si simbolizmi, futurizmi dhe surrealizmi në letërsinë spanjolle me rezultate të shkëlqyera, në atë që quhej de Plata Eda. Një mbështetës i deklaruar i forcave republikane gjatë luftës civile spanjolle, ai u kap në Granada, teksa po qëndronte në shtëpinë e disa miqve dhe u qëllua nga një skuadrilje e forcave nacionaliste. Trupi i tij më pas u hodh në një përrua disa kilometra në të djathtë të Fuentegrande. Eshtrat e tij për fat të keq nuk u gjendën kurrë.
SHPIRTI
Ka shpirtra tek të cilat dëshiron të shikosh si në një dritare me diell.
SA TË RËNDA JANË DITËT
Sa të rënda janë ditët,
në asnjë zjarri nuk mund të ngrohem,
nuk më qesh tashmë asnjë diell,
gjithçka është bosh,
gjithçka është e ftohtë dhe e pamëshirshme,
e edhe të dashura yjet e qarta
më shikojnë pa ngushëllim,
që kur mësova në zemrën time,
se edhe dashuria mund të vdesë.
NUK ËSHTË DASHURIA JOTE QË DUA
Nuk është dashuria jote që dua.
Unë thjesht dua të të kem afër
e pafjalë dhe e heshtur,
herë pas here të më zgjasësh dorën tënde.
ZEMRA
Zemra
që kisha në shkollë
në alfabetin
ilustruar me ngjyra,
e ke ti
natë e zezë?
Puthja e parë
që kishte shije
si një puthje
e ishte për buzët e mia rinore
si shi i freskët,
e ke ti natë e zezë?
KËNGËZA E DËSHIRËS SË PARË
Në mëngjesin e gjelbër
doja të isha
Zemër.
Doja të isha zemër.
Zemër.
Dhe në mbrëmjen e thellë
doja të isha bilbil.
Bilbil.
Shpirt,
bëhu ngjyrë portokalli!
Shpirt,
bëhu ngjyrë dashurie.
Në mëngjes ende gjallë
unë doja të isha unë.
Zemër.
Dhe në mbrëmje tashmë të rënë
doja të isha zëri im.
Bilbil.
Shpirt,
bëhu ngjyrë portokalli!
Shpirt,
bëhu ngjyrë dashurie!
NËSE DUART E MIA DO TË MUND TË SHFLETONIN
Shqiptoj emrin tënd
në netët e errëta,
kur yjet ikin
për të pirë në hënë
dhe flenë pemët
e pyjeve të errëta.
Dhe unë ndihem bosh
i pasionit dhe muzikës.
Orë e çmendur që këndon
orë të vdekura të lashta.
Shqiptoj emrin tënd
në këtë natë të errët,
dhe emri yt tingëllon
më larg se kurrë.
Më larg se yjet,
më dhimbshëm se shiu i qetë.
Do të të dua akoma?
si atëherë?
Çfarë faji ka zemra ime?
Nëse ngrihet mjegull
çili pasion i ri më pret?
Do të jetë e qetë dhe e pastër?
Të mundeshin duart e mia
të shfletonin hënën!
DËSHIRË
Vetëm zemra jote e ndezur
dhe asgjë më shumë.
Parajsa ime një fushë
pa bilbil
as para
me një përrojskë dhe një burim të vogël.
Pa përkëdheljen e erës
në degëza
pa yllin
që do të jetë gjethe.
Një dritë e madhe
që ishte xixëllonjë
e një tjetre,
në një fushë
vështrimesh të ndërprera.
Një qetësi e ndritshme
ku puthjet tona,
në tingujt
e jehonës,
do të përhapeshin larg.
E zemra jote e ndezur
asgjë tjetër.