Astrit Lulushi: Fjalë

George Washington

Yogi Berra, është e njohur për shumë thënie në dukje pa kuptim: “Unë me të vërtetë nuk thashë gjithçka që thashë”.
Malapropizëm është përdorimi i gabuar i një fjale në vend të një fjale me një tingull të ngjashëm. Yogi Berra ishte i njohur për keqpërdorimet.
“Lërini të hanë tortë”! Nuk ka asnjë provë që mbretëresha franceze Marie Antoinette i tha këto fjalë në 1793, megjithëse ishte e mjaftueshme që ajo të humbiste kokën.
“Edhe bar do të hamë por nuk do të shitemi për 30 aspra”, tha Enveri, duke përzier një thënie të Biblës, që ai vetë ia kishte fshirë popullit nga kujtesa.
Një “rrëshqitje frojdiane” i referohet një gabimi ose “rrëshqitjeje të gjuhës”, ku folësi thotë diçka që shpesh supozohet se do të thotë diçka tjetër.
Një “ndryshim semantik” është kur kuptimi i një fjale ndryshon për një sërë arsyesh. Për shembull, “faktoid” dikur nënkuptonte “një pohim të pasaktë që besohet të jetë i vërtetë”, por tani zakonisht do të thotë një fakt i vogël ose i parëndësishëm.
“Djemtë e mirë përfundojnë të fundit”, ka mbetur citati. Në 1946, Durocher tha në të vërtetë, “Djemtë e mirë janë kudo, në vendin e shtatë”.
George Washington citohet shpesh të ketë thënë “Unë nuk mund të them një gënjeshtër”, pasi u kap duke prerë një pemë qershie. Citati dhe pema janë të trilluara! Malapropizmat janë të zakonshme. Ato i kapërcejnë përkatësitë politike dhe kufijtë kombëtarë.
“Luaj përsëri, Sam” nuk u shqiptua kurrë nga Humphrey Bogart në Casablanca. Citati i vërtetë është “Play it, Sam”, (“përsëri” mungon) dhe është thënë nga Ingrid Bergman. Fraza “Mos gjuaj derisa të shohësh të bardhët e syve të tyre” i është atribuar Andrew Jackson në Betejën e New Orleans dhe gjeneralëve të ndryshëm në Betejën e Bunker Hill. Folësi i vërtetë mbetet mister.
Një mondegreen është kur një citim i gabuar merr një kuptim të ri. Mondegreens janë të zakonshme në muzikë, por ato mund të gjenden edhe në media të tjera. Kryetari i bashkisë Richard J. Daley i Çikagos ishte një personazh shumëngjyrësh, goja e të cilit ndonjëherë e fuste në telashe. Ai dikur iu referojej organizatës Alkoolikë Anonimë si “Alkoolistët Unanim”.

Kryeministri rus Viktor Chernomyrdin mbahet mend për gafat e tij të shumta: “Më mirë se vodka, nuk ka asgjë më të keqe”. Kjo listë nuk do të ishte e plotë pa një ose dy bushizëm. Ish-presidenti Bush tha më 10 maj 2000: “Unë mendoj se jemi dakord, e kaluara ka mbaruar”. Një meme e zgjuar në internet është citat, problemi është që kurrë nuk dihet nëse është i vërtetë. Edhe pse deklarata ka disa të vërteta, ajo zakonisht u atribuohet njerëzve që nuk janë më.
Benjamin Franklin dihej se kënaqej me pirjen e pijeve alkoolike herë pas here, por ai kurrë nuk tha: “Birra është provë se Zoti na do dhe dëshiron të jemi të lumtur”, por citohet. Edhe pse presidenti i SHBA Teddy Roosevelt tha, “Ecni butësisht dhe mbani një shkop të madh”, burimi origjinal. ishte një proverb afrikan.