Astrit Lulushi: Fundi i Trojës

Helena e Trojës

Odiseu dinak kishte lënë pas mikun e tij të besueshëm Sinon me udhëzime të plota për mënyrën e veprimit të tij. Duke marrë rolin që i ishte caktuar, ai iu afrua mbretit Priam me duar të lidhura me pranga dhe me përgjërime të dhimbshme, duke pretenduar se grekët, në bindje ndaj urdhrit të një orakulli, kishin tentuar ta dënonin si flijim; por se ai kishte mundur të shpëtonte nga duart e tyre dhe tani kërkonte mbrojtje nga mbreti. Monarku zemërmirë, duke besuar historinë e tij, e liroi nga prangat, dhe më pas iu lut që të shpjegonte kuptimin e vërtetë të kalit prej druri. Sinon e informoi mbretin se Pallas-Athina, e cila deri atëherë kishte qenë shpresa dhe qëndrimi i grekëve gjatë gjithë luftës, ishte aq thellë e ofenduar nga heqja e imazhit të saj të shenjtë nga tempulli i saj në Trojë, saqë e kishte tërhequr mbrojtjen nga grekët dhe refuzoi dhënien e çdo ndihme të mëtejshme derisa Pallas-Athina të rikthehej në vendin e duhur. Prandaj grekët kërkuan udhëzime të reja nga një orakulli i cili i kishte këshilluar të ndërtonin këtë kalë gjigant prej druri si haraç për perëndeshën e ofenduar, duke shpresuar në këtë mënyrë të qetësonte zemërimin e saj. Sinon shpjegoi më tej se kali ishte ndërtuar në përmasa të tilla kolosale për të parandaluar futjen e në qytet, në mënyrë që favori i Pallas-Athinës të mos transferohej te trojanët.
Laokondi u tha bashkëqytetarëve të tij trojanë të mos e pranonin dhuratën e grekëve, kalin e drurit. Ndërkohë, dy gjarpërinj gjigantë u ngritën papritmas nga deti dhe u drejtuan për në altar, ku Laokondi dhe dy bijtë e tij po luteshin për fatin e Trojës. Fillimisht gjarpërrinjtë u gërshetuan me gjymtyrët e të rinjve të pafuqishëm dhe më pas rrethuan babanë e tyre, i cili nxitoi për t’i ndihmuar; të tre u mbytën në sytë e turmës së tmerruar.
Trojanët e interpretuan fatin e Laocoondit dhe të bijve të tij si një ndëshkim të dërguar nga Zeusi për sakrilegjin kundër kalit prej druri, dhe tani ishin plotësisht të bindur se ai duhet t’u shenjtërohej perëndive.
Vështirë se Sinoni dinak pushoi së foluri kur trojanët, me një mendje, kërkuan që kali prej druri të sillej në qytetin e tyre pa vonesë. Portat ishin shumë të ulëta për të lejuar hyrjen e kalit, dhe trojanët bënë  çarje në mure dhe kali u përcoll me triumf në zemër të Trojës; me ç’rast trojanët, të gëzuar pa masë për atë që e konsideruan fitore të luftës ndaj grekëve, shtruan gosti dhe hodhën valle.
Mes këtij gëzimi, Kasandra e pakënaqur, duke parashikuar rezultatin e hyrjes së kalit prej druri në qytet, u pa duke nxituar nëpër rrugë me gjeste të egra dhe flokë të çrregullt, duke paralajmëruar popullin për rreziqet që i prisnin. Por fjalët e saj elokuente ranë në vesh të shurdhër; sepse fati i profetes fatkeqe ishte që parashikimet e saj të mos besoheshin kurrë. Pas entuziazmit të ditës, trojanët u tërhoqën për të pushuar dhe kur të gjithë ishin të heshtur në gjumë, Sinoni, në fund të natës, i liroi heronjtë nga burgimi i tyre vullnetar. Më pas sinjali iu dha flotës greke që shtrihej në Tenedos dhe e gjithë ushtria në heshtje zbarkoi edhe një herë në bregun e Trojës. Të hyje në qytet tani ishte një çështje e lehtë dhe pasoi një masakër e frikshme. Të zgjuar nga gjumi i tyre, trojanët, nën komandën e udhëheqësve të tyre, bënë një mbrojtje të guximshme, por u mposhtën lehtësisht. Të gjithë heronjtë e tyre më trima ranë në luftë dhe së shpejti i gjithë qyteti u përfshi në flakë. Priami ra nga dora e Neoptolemit, biri i Akilit, i cili e vrau ndërsa ai lutej para altarit të Zeusit, në këtë orë të tmerrshme rreziku. Andromaka fatkeqe me djalin e saj të vogël Astyanaksin ishte strehuar në majën e një kulle, ku u zbuluan nga fitimtarët, të cilët, nga frika se mos i biri i Hektorit mund të ngrihej një ditë kundër tyre për t’u hakmarrë për vdekjen e të atit, e morrën atë. nga krahët e nënës dhe e hodhën nga kulla. Vetëm Enea, biri i Afërditës, i dashuri i perëndive dhe i njerëzve, i shpëtoi masakrës me djalin e tij dhe babanë e tij të vjetër Anchises, të cilin e mbajti mbi supe jashtë qytetit. Fillimisht, Enea kërkoi strehim në malin Ida dhe më pas iku në Itali, ku u bë heroi stërgjysh i popullit romak. Pas vrasjes së Parisit, Menelaus e kërkoi Helenën në pallatin mbretëror, e cila, duke qenë e pavdekshme, ruante ende të gjithë bukurinë dhe magjepsjen e dikurshme. U bë një pajtim dhe ajo shoqëroi të shoqin në udhëtimin e tij për në shtëpi. Andromaka, e veja e Hektorit, u martua me Neoptolemin, Kasandra ra në pjesën e Agamemnonit dhe Hekuba, mbretëresha me flokë gri dhe e ve, u burgos nga Odiseu. Thesaret e pakufishme të mbretit të pasur trojan ranë në duart e heronjve grekë, të cilët, pasi rrafshuan qytetin e Trojës, u përgatitën për udhëtimin e tyre të gjatë për në shtëpitë e tyre. Rruga e tyre ishte e gjatë për shkak të peripecive, ndërsa për disa edhe tragjedi.