Astrit Lulushi: Asgjë për 0

Perandoria Romake nuk kishte një koncept të zeros në sistemin numerik. Romakët përdorën një sistem të ndryshëm numërimi që nuk përfshinte një simbol për zero. Në vend të kësaj, ata u mbështetën në një sistem numrash që e kishin origjinën nga numrat etruskë dhe evoluan në sistemin numerik romak me të cilin jemi njohur sot.

Sistemi romak i numrave bazohet në një kombinim shkronjash për të përfaqësuar numrat. Numrat bazë romakë përfshijnë:

I për   1

V për  5

X për  10

L për   50

C për  100

D për  500

M për 1000

Ky sistem u përdor për qëllime të ndryshme si numërimi, regjistrimi i datave dhe kryerja e transaksioneve.

Në mungesë të një simboli për zero, romakët shpesh do të përdornin nullae ose nihil për të përfaqësuar konceptin e asgjëje ose asgjë. Megjithatë, kjo nuk ishte një pjesë formale e sistemit të tyre numerik, por një shprehje verbale për të përcjellë mungesën e një sasie.

Koncepti i zeros si shifër numerike e ka origjinën në Indinë e lashtë rreth shekullit të 5-të, dhe më vonë u prezantua në botën perëndimore përmes veprave të matematikanëve si Fibonacci në Mesjetë. Miratimi i zeros revolucionarizoi matematikën dhe hodhi themelet për aritmetikën dhe algjebrën moderne.

Pavarësisht se nuk kishin një simbol zyrtar për zero, romakët ishin në gjendje të kryenin llogaritje komplekse dhe bëmat inxhinierike duke përdorur sistemin e tyre numerik. Ata zhvilluan metoda të sofistikuara për llogaritjen, matjen e distancave dhe ndërtimin e strukturave monumentale si ujësjellësit, rrugët dhe ndërtesat.

Në përgjithësi, ndërsa Perandoria Romake nuk kishte një fjalë ose simbol specifik për zero në sistemin e tyre numerik, ata ishin ende në gjendje të arrinin përparime të mëdha në matematikë dhe inxhinieri duke përdorur sistemin e tyre unik të numrave. Koncepti i zeros më vonë do të luante një rol vendimtar në zhvillimin e matematikës dhe shkencës, duke formuar mënyrën se si ne e kuptojmë botën sot.