GJENERALI AMERIKAN CHRISTOPHER CAVOLI, “DOCTOR HONORIS CAUSA”
(Gjeneral Christopher Cavolit Komandant Suprem i NATO-s dhe i Forcave Amerikane në Europë u nderua sot me titullin e lartë të nderit “Doctor Honoris Causa”, në një ceremoni sinjifikative në UET, për kontributin e dukshëm të mikut të Shqipërisë dhe shqiptarëve, për mbrojtjen e lirisë dhe sigurisë në Europë, veçanërisht për angazhimin serioz ndaj Europës Juglindore brenda Aleancës Euroatlantike, NATO)
Prof. Asoc. Dr. Zaho GOLEMI
Këtë mes shtatori një ngjarje e veçantë ka sjellë në Shqipëri një ndër mendjet më të mençura të gjeneralëve amerikanë, Gjeneral Cavolon komandant suprem të NATO-s dhe Forcave Amerikane në Europë. Do të ishte nder për çdo Universitet të kishte në auditoret e veta një figurë kaq të shquar amerikane, por fati i buzëqeshi UET, që e nderoi Gjenerali Christopher G. Cavoli me titullin e lartë “Doctor Honoris Causa”. Në fakt nuk ishte vetëm UET por ishte Prof. Dr. Kristaq Xharo dhe ish Rektori/Komandanti i AFA Dr Albert Mullai që mundësuan udhëtimin e një udhëheqësi amerikan drejt Shqipërisë. Në fakt është Shqipëria e nderuar të presë dhe nderojë një ushtarak të klasit më të lartë, me një pushtet ushtarako-politik shumë të fuqishëm euroatlantik.
Gjeneralit Christopher Cavoli, komandant suprem i NATO-s dhe i Forcave Amerikane në Europë vjen në vendin tonë jo vetëm si mik, por si personalitet botëror që vlerësohet nga EUT, sikurse ka nderuar e vlerësuar figura të shquara shqiptare e botërore, të fushave nga më të ndryshmet: ekonomike, filozofike, juridike, të letërsisë, artit, kulturës, arsimit, sportit. Nderimi i një figure të fushës së sigurisë dhe mbrojtjes, është edhe vlerësim për situatën kaq komplekse europiane dhe botërore. Motivacioni është i spikatur: “Për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare përmes lidershipit strategjik, përkushtimit ndaj bashkëpunimit transatlantik, inovacionit në strategjitë ushtarake dhe frymëzimit të gjeneratave të reja”. Një motivacion i gjetur plot sqimë dhe krejt real, pasi gjenerali amerikan erdhi në Europë dy vite më parë kur një luftë plot sfida është jo larg kufijve të NATO-s, një luftë që përmbysi dekada të tëra të ruajtjes së sigurisë në kontinentin e vjetër Europian dhe riktheu frikën e një lufte të tretë botërore, ku kërcënimet vijojnë të jenë të hapura.
Nismëtarët e këtij vlerësimi janë padyshim Profesor Xharo dhe Profesor Mullai. Fakt është se një cerek shekulli më parë, K. Xharo ka ndjekur bashkë me Gjeneral Cavoli një master në Kansas të SHBA, ndërkohë që askush nuk ja dinte rrugëtimin e njëri-tjetrit. Prof. Dr. Kristaq Xharo u kthye në Shqipëri dhe përtej anagzhimit të tij si përfaqësues ushtarak kombëtar në Shtabin e NATO-s në vitet 2007-2010, iu dedikuar karrierës akademike, e fokusuar në fushën e sigurisë dhe mbrojtjes duke qernë i sukseshëm në studimet akademike në fushën e sigurisë e mbrojtjes.
Përtej Atlantikut Gjenerali Christopher G. Cavoli vijoi përkushtimin e tij në fushën e sigurisë dhe mbrojtjes, duke shënuar një karrierë të gjatë ushtarake përafërsisht në katër dekada. Prej dy vitesh, pas fillimit të luftës në Ukrainë, ai ka marrë detyrën e komandantit suprem të NATO-s dhe Forcave Amerikane në Europë, një detyrë tejet e lartë dhe shumë e përgjegjshme që është gjithmonë syzgjuar në përkushtim të funksionit dhe mbi të gjitha të misionit që ka mbi supe. Nisma e profesor K. Xharos për t’i rekomanduar Universitetit Europian të Tiranës, që të nderonte me titullin “Doctor Honoris Causa” ish-shokun e tij të klasës u mbështet nga drejtuesit më të lartë të UET-së, por edhe e profesor Mullait, i kudondodhur me mendim të pjekur profesionist në fushën e sigurisë dhe mbrojtjes. Titulli i lartë Gjeneral Cavolit iu dorëzua në ambientet UET, nën nderimin e figurave politike, ushtarake, diplomatike, nga kryeministri, Ministri i Jashtëm, Ministri i Mbrojtjes si dhe profesorë të shquar të Universiteteve shqiptare. Strategjist ushtarak dhe frymëzues i gjeneratave të reja gjenerali amerikan do të suprizohej nga fjalët e profesor Xharos: “Edhe atëherë ishit mentor për mua, u tregut një lider i mirë dhe më dhatë shumë mbështetje. Sot jam shumë krenar të them që kam qenë shokë klase me një gjeneral me katër yje, komandant Superm i NATO-s dhe Forcave Amerikane në Europë”.
Po kush është Gjeneralit Christopher Cavoli? Christopher Gerard Cavoli është një gjeneral me katër yje në Ushtrinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që shërben si komandant i Komandës Evropiane të Shteteve të Bashkuara që nga 1 korriku 2022 dhe Komandant Suprem i Aleatëve për Evropë që nga 4 korriku 2022. Më parë ai shërbeu si gjeneral komandues i Shteteve të Bashkuara Ushtria e Evropës dhe Afrikës nga tetori 2020 deri në qershor 2022, dhe para kësaj si gjeneral komandues i Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara për Evropë nga janari 2018 deri në shtator 2020. Cavoli ka shërbyer në Korpusin e Trajnimit të Oficerëve Rezervë, në Luftën në Afganistan, ka drejtuar një brigadë të Divizionit të 1-të të Blinduar, në Komandën e Përbashkët Shumëkombëshe dhe Divizionin e 25-të të Këmbësorisë.
Cavoli ishte lindur nga një oficer i ushtrisë italo-amerikane gjatë Luftës së Ftohtë në Ëürzburg, Gjermania Perëndimore, Cavoli u rrit në Romë, Verona, Vicenza dhe Giessen. Ai u diplomua në Universitetin Princeton. Më tek karriera ushtarake vijoi në këmbësori në Korpusin e Trajnimit të Oficerëve Rezervë në Princeton. Nga viti 1988 deri më 1991 ka qenë i sukseshëm në nivelet e gradave të ulëta, ndërkohë që gradohet kapiten dhe shërbeu si instruktor në “Ranger School” nga 1992 deri 1994. Më 1995 u diplomua në Universitetin “Yale” një Master të Arteve në Studime Ruse dhe të Evropës Lindore në 1997. Në vitin 1999, ai u bë shef i operacioneve të ardhshme për Divizionin e 10-të Malor si major dhe u vendos në Bosnje me Forcën e Stabilizimit, përpara se të shërbente si oficer i operacioneve të batalionit të këmbësorisë midis 2000 dhe 2001. Në gradën nënkolonel Cavoli shërbeu radhazi si Drejtor për Rusinë në Drejtorinë e Planeve Strategjike dhe Politikave të Shtabit të Përbashkët nga viti 2001, si zëvendës asistent ekzekutiv për Kryetarin e Shefave të Përbashkët të Shtabit nga viti 2003 dhe u bë anëtar i lartë në Universitetin e Mbrojtjes Kombëtare. në vitin 2004. Cavoli u bë komandant i Batalionit të I-rë, Regjimentit të 32-të të Këmbësorisë të ekipit luftarak të Brigadës së 3-të, Divizioni i 10-të Malor në vitin 2005. Batalioni u dislokua në provincën Kunar gjatë Luftës në Afganistan. Më pas ai komandoi Ekipin Luftarak të Brigadës së 3-të, Divizionin e Parë të Blinduar, shërbeu si zëvendës komandant i Komandës Rajonale Perëndimore në Herat gjatë Luftës në Afganistan. Cavoli shërbeu edhe si drejtor i Grupit Koordinues të Shefit të Shtabit të Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara. Stacioni i radhës ka qenë në Universitetin e Mbrojtjes Kombëtare, Qendrën George C. Marshall për Studimet e Sigurisë Evropiane në Garmisch-Partenkirchen si dhe në Grupin e Studimeve Strategjike të Shefit të Shtabit të Ushtrisë. Si udhëheqës i Komandës Evropiane të SHBA-së, Cavoli është përgjegjës për operacionet dhe aktivitetet ushtarake të SHBA brenda 50 shteteve të pavarura në Evropë dhe rajonin e Kaukazit, si dhe për mirëqenien e 103.000 anëtarëve të shërbimit amerikan dhe familjeve të tyre në atë rajon. Si Komandant Suprem i Aleatëve, gjenerali me katër yje mbikëqyr të gjitha operacionet ushtarake të NATO-s, planifikimin dhe angazhimin strategjik. Shërbimi mjaft i gjerë në pozicione e funksione në të gjithë Shtetet e Bashkuara, Evropë dhe Azi,përfshirë atë si zëvendëskomandant i Komandës Rajonale Perëndimore në Herat, Afganistan, si dhe ka qenë drejtor për Rusinë në Shtabin e Përbashkët. Mban diploma nga Universiteti Princeton, Universiteti Yale dhe ka marrë çmime e vlerësime të ndryshme për kontributin e tij.
Titulli i akorduar në UET është titulli i 19-të “Doctor Honoris Causa” që ju dha Gjeneral Cavoli, që më parë e kanë marrë edhe znj. Deborah L. Wince-Smith, presidente dhe drejtoreshë ekzekutive e Këshillit të Konkurueshmërisë, nobelisti i ekonomisë Muhammad Yonus, Lordi Anthony Giddens, filozofi anglez Roger Scruton, diplomati Christofer Hill, filozofi francez Luc Ferry, shkrimtari i madh Dritëro Agolli, ish-trajneri Gianni De Biasi dhe shumë të tjerë. UET nuk i bëri nder gjeneralit amerikan Cavolit, përkundrazi ishte nder dhe vlerësim për universitetin dhe mbarë vendin që komandanti suprem i NATO-s dhe Forcave Amerikane në Europë, pranoi të vlerësohej në Shqipëri me titullin honorifik “Doctor Honoris Causa”.