Prof. Asoc. Dr. Zaho Golemi: SERVET TARTARI NË PËRJETËSINË E KUJTIMEVE LABE

(In memoriam për Servet Osmën Tartari (i lindur më 13.2.1938 në Bolenë të rrethit Vlorës dhe është shuar më 23.11.2024, në Tiranë) në shenjë respekti, nderimi, mirënjohje, kujtimi e homazhi për ish-kryetarin e Shoqatës Atdhetare Kulturore “Labëria”, dega e Tiranës, një personalitet që do të ngelet përjetësisht në kujtimet e komunitetit lab dhe më gjerë).

Në mjedisin e Labërisë dhe më gjerë ishim mësuar ta shikonim Servet Tartarin të angazhuar gjerësisht me fshatin e lindjes Bolenës dhe më gjerë me trevën e Labërisë. Por edhe pse është shuar para pak ditësh Servet Tartari ngelet një vlerë labërie për atë çka i dha fshatit të lindjes dhe më gjerë shoqatës “Labëria”, prandaj edhe respekti, nderimi, mirënjohja dhe homazhi për këtë personalitet ngelet i përhershëm dhe do të jetojë në përjetësinë e kujtimeve labe. Shokët, miqtë e shumtë dhe dashamirësit kanë një mik më pak sot, kortezhi i dhimbjes e shoqëroi atë në Bolenën e tij të dashur, ndërsa la pas pikëllimin familjar, zbrazëtinë në shoqërinë e tij. Servet Tartari do të ngelet përherë një zë labërie i trupëzuar me më shumë se një duzinë librash që la pas si trashëgimi për fshatin, krahinën, Labërinë. Dhe nëse do të përmendim në vargje ikjen e tij, le t’i referohemi poetit Arben Duka kur thoshte: “S’kam të tretur porsi kënga,/asnjë varr s’më mban dot brenda”, sepse sa ishte gjallë lëvroi historinë, këngët e vallet, traditat e zakonet, shkroi reportazhe e skenare filmash e dokumentarë, filmoi dhe fotografoi si një profesionist i vërtetë, dhe që pasuria që la pas vlen të mblidhet, sistemohet dhe arkivohet si për filmime dhe fotografime dhe që të mund të depozitohen në emër të SHAK “Labëria”, “Nderi i Kombit” edhe në fondet dokumentare të AQSH-së.

Servet Tartari – biri i Bolenës, përsonaliteti që ngeli në vëmendje të Labërisë…

Servet Osmën Tartari ishte lindur më 13 shkurt 1938 në fshatin Bolenë të rrethit Vlorës. Ai vjen nga një familje me tradita patriotike dhe atdhetare. Në periudha të ndryshme historike, kjo familje ka treguar, atdhedashuri e bujari. Në këtë mjedis familjar dhe shoqëror u arsimua dhe u edukua Serveti. Babai i Servetit, Osmën Tartari ka qenë partizan antifashist në BrV Sulmuese, po ashtu edhe tre xhaxhallarët e tij në formacione të ndryshme partizane të LANÇ-it. Arsimin fillor e kreu në vendlindje, dhe më tej kreu shërbimin ushtarak si dhed më tej mbi 70 vjet jetoi e punoi në kryeqytet në Tiranë. Shpirti dhe zemra e tij edhe pse banonte në Tiranë ishte në Bolenën e tij të dashur, në Labëri. Fshati Bolenë shtrihet në Kurveleshin e Poshtëm dhe gjendet në Lumin e Vlorës. Ajo shtrihet rrëzë malit të Çipinit, (Çipini është mali përmbi fshatin Bolenë, nga ku ka Çikën përballë, Bogonicën, Valin e Bufit, majën e Qorres, Paliskën etj), që historikisht i ka dhënë vlera fshatit, Labërisë, Shqipërisë. “Bolena trimja bolenë, që bëre luftë me mbrenë…”, është një këngë polifonilke e shenjtëruar. Bolena simbolizon shpirtin e kulluar të labit, vullnethekur në qëndresë, krenare në shekuj me gra e burra që kanë rrezatuar mirësi e personalitet duke i dhënë historisë dhe traditës shqiptare. Bolena është ndërgjegjia e zgjuar që i ka dhënë krahinës, Labërisë, Shqipërisë, dëshmimtare e lirisë, me njerëz punëtor dhe luftëtar për çështjen e atdheut. Bijtë dhe bijat e Bolenës dhurojnë krenari, dinjitet dhe lartësim të figurave fisnike, japin dimension solid vlerave në panteonin kombëtar. Servet Tartari ka qenë i dalluar edhe për krijimtari dhe veprimtari të ndryshme kushtuar vendlindjes, Labërisë dhe krahinave të vendit, të shtrirë dhe jashtë truallit shqiptar si në Kosovë, Maqedoni, Mali i Zi, Stamboli, Selanik, Rusi etj. Gjurmët e këtyre veprimtarive i gjejmë në shkrimet e ndryshme dhe në botimet e librave për Bolenën dhe për Labërinë. Në veprimtarinë e tij dallohen aktivitete historike, kulturore, sportive, për figura të shquara të kombit shqiptar. Para disa vitesh në një ndër përvjetorët e lindjes së veprimtarit dhe veteranit të shoqatës AK “Labëria” për Tiranës, Servet Tartari, organizoi dhe zhvilloi një veprimtari për promovimin e vlerave të punës së tij në vite, por aty edhe ju akardua titulli më i lartë: “Personalitet i shquar i Labërisë”. Veprimtaritë e tij me njerëz të kulturës, artit, sportit, miq dhe veprimtarë të degës së Labërisë së Tiranës por edhe dhjetë vite si kryetar i Shoqatës Bolena kanë qenë sinjifikative, ku në këto veprimtari kanë marrë pjesë edhe Ago Çela, Bernard Zotaj, Bashkim Qeli, Leonard Tase, Zaho Golemi, Bardhosh Gaçe, Lirim Deda, komentatori sportive Dëfrim Methasani, Xhemil Çela, Xhevat Lluri, Xhelil Alia, Kujtim Bishaj, Hekuran Rapaj, Çezar Koshi, Safet Këlliçi, Asllan Zemani, Kristaq Janushi, etj.

Vepra që jeton gjatë nderohet e vlerësohet gjithmonë

Servet Tartari ka qenë një ndër labët e parë të kryeqytetit që punoi me vullnetarizëm për ringritjen e shoqatës “Labëria” në vitin 1998, por edhe si kryetar i degës së Tiranës në vitet 2000-2003, por tepër aktiv edhe më mbrapa. Në këto vite ka zhvilluar një veprimtari të dukshme në gjallërimin e jetës së labërisë në Tiranë. Një ndër pasionet e tij tëspikatura ka qenë edhe publikimi, librat, reportazhet, skenaret e filmave. Servet Tartari ka lënë mbrapa një trashëgimi të shquar si autor librash, ku dallojnë “Bolena në sportin Shqiptar”, si dhe dokumentari kushtuar sportistëve, botimin e librit “Petrit Murzaku krenaria e sportit shqiptar”, si dhe filmin dokumentar legjenda Murzaku në rolin e skenaristit. Librin “Bolena në sportin shqiptar” vëllimi i dytë me 11 sportist të tjerë si dhe skenarist i dokumentarit “Aty ku lindin kampion”. Kontribut ka dhënë në shoqatën “Labëria”, si anëtar i kryesisë së përgjithshme që nga Kuvendi i parë i saj. Ai ka kryer një sërë aktivitetesh, historike, kulturore, sportive, për figura të shquara të kombit shqiptar, duke filluar që nga Prishtina e deri në Gjirokastër, që janë përfshirë në librin “Në prushin e vllazërimit”. Servet Tartari energjitë e tij të pashterrshme i derdhi në krijimtari, duke dhënë një kontribut, në evokimin dhe promovimin e vlerave historike, kulturore, të traditës, zakoneve, të folklorit e polifonisë në interes të përcjelljes për brezat e ardhëshme, si një pasuri kombëtare. Kontribut ka dhënë në Shoqatën “Labëria”, si anëtar i Kryesisë së Përgjithëshme, por edhe si kryetar i Shoqatës “Labëria” për Degën e Tiranës. Ai ka qenë motorri gjenerues i disa nga aktiviteteve historike, kulturore, sportive, për figura të shquara të kombit shqiptar, duke filluar që nga Prishtina e deri në Gjirokastër, që janë përfshirë në librin “Në prushin e vllazërimit”. Për të gjithë ka qenë një nderim dhe vlerësim i vlerave të Labërisë, të mëshiruara në antërë të veçantë të saj. Prandaj dhe biri i Bolenës u vlerësia si një ndër personalitetet e Labërisë me motivacion: “Për kontribut dhe ndihmesë në ringritjen, funksionimin dhe gjallërimin e Shoqatës “Labëria”, për punë e përkushtim të palodhur në përjetësimin e figurave patriotike dhe sportive, për fotografim, filmim dhe evidentim të aktiviteteve, si dhe arkivimin të tyre në detyrën e ish-kryetarit të degës së SHKA “Labëria” për Tiranën, punë të cilën e bën me pasion prej vitesh. Në punën e tij ka shkruar reportazhe për Malin e Zi, Maqedoninë, Kosovën, Kroacinë, Stambollin, Selanikun, Shënpetërburgun, Moskë etj. Përveç shkrimeve në gazeta të ndryshme, ka botuar librat “Bolena në Sportin Shqiptar” 1999, “Në Prushin e Vllazërimit” 2004, “Eriku në sytë tanë”, 2007, “Asim Aliko legjendë” “Hero i Popullit” 2008, “Kujt t’i flas” poezi”, 2009, “Petrit Muzaku, krenaria e sportit shqiptar” 2010, “Bolena mozik drite” 2013, “Me zemër e me mendje”, “Labëria në Kuvende” 2014, “Bolena në sportin shqiptar” vëll. II 2015, “Prushi i Labërisë në zemër të kryeqytetit” 2016, “Gjeneza, fiset dhe historia”, 2018, “Libri, pushteti më bujar” më 2019. Serveti ka qenë anëtar i “Lidhjes së Shkrimtarve dhe Artistëve të Shqipërisë”, si dhe i “Shoqatës Profesionite të Gazetarve të Shqipërisë”. Një ndër skenarët e filmave që ai kishte për zemër dhe që TVSH-ja e ka ritransmetuar disa herë ishte filmi dokumentar: “Bolenë trimja Bolenë”. Ai ka qenë në grupin e punës në botimin e librit “Enciklopedia e Kurveleshit”, si dhe në mjaft nisma e inisiativa të tjera që puna e tij flet më shumë me vepra dhe konkretizime. Ai iku me shpirtin plotë dhe i qetë për pasardhësit e tij, por shkrimet e librat e tij janë një pasuri, ndërkohë që pasuri janë edhe gjithë veprimtaritë historike, kulturore, sportive, folklorike-polifonike, artistike, patriotike, atdhetare, të dokumentuara. Skenaristi i tre filmave dokumentarë, me mbi dhjetra orë, filmime për shumë aktivitete, që ka organizuar, dhe udhëhequr, në më shumë se një çerek shekulli janë vlerë labërie. Servet Tartari ishte njeri me shpirt patriot, që kontriubojnë me përkushtim, dhe e shkriu talintin e tij për të realizuar qëllimin më fisnik, sidomos për vlerat historike dhe njerëzore, shkriu gjithë energjitë e tij për të evokuar, promovuar e botuar ato vlera të zakonit e traditës shqiptare, të trimërisë e besnikërisë, të bujarisë e mikëpritjes labe dhe më gjerë shqiptare. Mesazhi i librave të tij është sinjifikativ: “Të jemi për jetë të bashkuar, nga veriu në jug, me dashuri e respekt, për njeri-tjetrin, si bij të Shqipërisë, dhe të Kombit Shqiptar”, që e përmbledhur sipas Servet Tartarit deviza ishte dhe mbetet: “bashkim-vëllazërim”. Servet Tartari ishte dhe mbeti publicisti-shkrimtar, organizator dhe drejtues i shkëlqyer, evokoi personalitete të artit, të kulturës, sportit, si dhe shumë intelektualë, të fushave të ndryshme, nga Mitrovica e Prishtina në Gjirokastër, përmes një përkushtimi të jashtëzakonshëm, në të mirën e kulturës kombëtare, për kultivimin e traditave dhe vlerave historike e kulturore shqiptare, në mbrojtje të shqiptarizmës.

Vlerësime të merituara për Servet Tartarin e Bolenës dhe mbarë Labërisë

Është fakt se vlerësimet për Servet Tartarin kanë qenë të shumta. Për gati çerek shekulli shoqata “Labëria”i ka dhënë vlera dhe nderuar si veprimtar i dalluar si dhe me mirënjohje për punën e përkushtimin ndaj shoqatës. Ai është aktivizuar dhe vlerësuar edhe nga “Unioni Artistik i Kombit Shqiptar”, shoqata “Devolli”, si themeluesi i shoqatës “Bolena” më 2001, anëtar në shoqatat “Kolonja” Gjirokastër”, “Ali Pashë Tepelena” si dhe shumë të tjera. Presidenti i Republikës e ka nderuar me titullin e “Mirënjohjes” në vitin 2012 me rastin e 100 vjetorit të shpalljes së Pavarësisë, në vitin 2017, përsëri nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë është vlerësuar me titullin “Mjeshtër i Madh”. Ai është shpallur “Nderi i Komunës Horë-Vranisht dhe “Personalitet i shquar Qarkut Vlorë”. Në qershor 2015 ka marrë vlerësimin “Ambasador i Paqes”. Duke qenë një nga themelusit e shoqatës “Bolena”, është vlerësuar “Kryetar nderi i shoqatës “Bolena” dhe vlerësuar me titullin “Krenaria e fshatit Bolena”, pasi këtë shoqatë e ka drejtuar për një dekadë. Shoqata Atdhetare Kulturore “Labëria”, “Nderi  Kombit” e ka nderuar Servet Tartarin me titullin më të lartë të saj, si: ” Personalite i Shquar i Labërisë”. Ndërkohë që këto vlerësime kanë qenë një sadisfaksion për labin Servet Tartari dhe e kanë obliguar atë që të letë deri në frymën e fundit një njeri besnik ndaj frymës së zhvillimit të fshatit Bolenë dhe një kontribues i mirënjohur për Labërinë. Për këtë arsdye ai ngeli deri në fund të jetës së tij shkrimtari dhe publicisti i mirënjohur i Labërisë dhe i vlerave të saj. Në këto ditë të humbjes së veprimtarit të njohur të Bolenës dhe të Labërisë ne i bëjmë homazh jetës dhe veprës së tij, promovuesit të njohur të vlerave të tij si krijues, njeri fisnik, që i dha jetës kuptim e dimension mençurie, që hodhi dritë e ndriçoi periudha të ndryshme të zhvillimeve labe. Ai vizionin e tij për të ardhmen labe e shpalosi me të gjitha energjitë në mënyrën e tij me mund e djersë, eksperiencë, punë pasionante, me ndershmëri në shërbim të Atdheut, mbi të gjitha me mision ndaj Labërisë. Lumtumira e një komuniteti të gjerë shokësh dhe miqsh është lamtumira për njeriun plot kulturë që i dha shumë shoqërisë, fshatit Bolenë, krahinës, Labërisë e më gjerë gjithçka kishte. Për përcjelljen në banesën e fundit në Bolenë të të ndjerit Servet Tartari, ka shkruar edhe Faslli Koçiraj në gazetën “Kushtrim Brezash”, organ i veteranëve të Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare dhe pasardhësve të tyre. Servet Tartari thuri kanavacën e historisë dhe lavdisë së Bolenës dhe do të ngelet pikë reference edhe për brezat, pasi tregoi mjeshtërinë në zbatimin konkret të programit për ta bërë të njohur dhe dokumentuar historinë e traditat dhe sidomos personalitetet e Bolenës edhe përmes filash e dokumentarësh por edhe përmes qindar fotografish që janë vlerë për Bolenën por dhe për mbarë trevën e Labërisë. Aftësitë, energjitë dhe kapacitetet e tij i vendosi në interest ë trevës labe, prandaj quhet edhe misionpërmbushur. Ai la pas mjaft libra dhe sikurse thotë një shprehje latine se, “Habent sua fata libelli/Librat kanë fatin e tyre”, dhe dija e shkruar në to është pasuri brezash, por dhe referencë për brezat e studiuesit e ardhshëm. Fatet librat i shkruajnë vet, që kur autori derdh në letër mendimet dhe personazhet e trimërisë dhe lavdisë mbeten pishtarë për brezat e sotëm dhe të ardhshëm të Labërisë dhe më gjerë. Por një gjë është e sigurtë se destinacioni i librave mbi Labërinë është kontribut për intelektualizmin lab dhe më gjerë, si dhe për këdo që do të ketë dëshirë që të lexojë të vërtetat labe për periudhat e ngritjes dhe zhvillimit të kësaj krahine vitale.