Klerikët sundues të Iranit bien në histeri, ndërsa frika nga kolapsi rritet
Klerikët në pushtet të Iranit po shfaqin paranojë dhe histeri në rritje, duke zbuluar një regjim që ndihet i pambrojtur dhe nën rrethim. Deklaratat e fundit nga zyrtarët e lartë demonstrojnë një qeveri më shumë të shqetësuar për mbijetesën sesa për stabilitetin. Retorika e tyre, e mbushur me denoncime agresive dhe mosbesim të brendshëm, nxjerr në pah frikën e presionit të jashtëm dhe kolapsit të brendshëm.
Kleriku i lartë Ahmad Khatami hodhi poshtë çdo negociatë me SHBA-në, duke argumentuar se ato do të përkeqësonin problemet e Iranit. Fjalimet e tij të zjarrta kishin në shënjestër presidentin e SHBA-së, Donald Trump dhe i etiketuan forcat e armatosura të Iranit si “luftëtarë të patrembur”, duke udhëhequr turmat në thirrje anti-amerikane dhe anti-izraelite. Në mënyrë të ngjashme, Ahmad Alamolhoda, një klerik kyç në Mashhad, e shpalli Amerikën “djall” dhe paralajmëroi se bisedimet me Uashingtonin ishin një “kurth”. Deklaratat e tij kontradiktore e pikturuan Iranin si të hapur për negociata dhe jo të gatshëm për t’u angazhuar me SHBA-në, duke ekspozuar frikën e brendshme të regjimit.
Paranoja e qeverisë iraniane shtrihet përtej kërcënimeve të huaja në ndarjet e brendshme. Shefi i gjyqësorit Gholam-Hossein Mohseni-Eje’i paralajmëroi kohët e fundit për “të infiltruarit” brenda regjimit, duke pranuar se fraksione të ndryshme sulmojnë njëri-tjetrin duke përdorur retorikë revolucionare. Kjo njohje e mosmarrëveshjes së brendshme nxjerr në pah thellimin e fraksionizmit brenda elitës në pushtet.
Krahas paranojës politike, regjimi po intensifikon mbikëqyrjen ndaj qytetarëve të vet. Alireza Nadali, një anëtare e Këshillit Bashkiak të Teheranit, zbuloi një program të fshehtë monitorimi që përfshin 3,000 studentë të seminarit që gjurmonin xhamitë, shkollat dhe lagjet për të identifikuar disidentët. Fakti që një mbikëqyrje e tillë ishte fshehur nga publiku, nënvizon frikën e qeverisë ndaj popullit të saj.
Ankthi i klerikëve shtrihet edhe në mediat sociale dhe komunikimin dixhital. Mohammad Karbasi, kreu i Shtabit të Zbatimit të Moralit në Qom, i përshkroi mediat sociale si “kërcënimi i butë më i rrezikshëm” dhe kundërshtoi heqjen e censurës në platformat e huaja, duke e barazuar atë me armatosjen e armiqve të Iranit. Kjo frikë nga informacioni falas sugjeron se regjimi e sheh aksesin e pakufizuar në internet si një kërcënim themelor për kontrollin e tij.
Zyrtarët iranianë kritikuan gjithashtu akuzat rreth ambicieve të tyre bërthamore. Mohammad Eslami, kreu i Organizatës së Energjisë Atomike të Iranit, shprehu zhgënjimin me pretendimet e vazhdueshme se Irani po zhvillon armë bërthamore. Ai argumentoi se pavarësisht inspektimeve, akuzat nuk kanë të ndalur, duke treguar një qëndrim mbrojtës dhe jo transparencë.
Ndërkohë, regjimi vazhdon të mbështetet në qëndrimin militarist. Komandanti i Forcave Ajrore të IRGC, Amir Ali Hajizadeh hodhi poshtë pretendimet për dobësinë e Iranit, duke i cilësuar ato si një luftë psikologjike. Ai la të kuptohet për operacione të mëtejshme ushtarake dhe u mburr për aftësitë e mëdha të prodhimit të raketave të Iranit, duke deklaruar se Irani mund të zbulojë një vend të ri raketash çdo javë për dy vjet. Këto komente pasqyrojnë prioritetin e regjimit për zgjerimin ushtarak mbi stabilitetin ekonomik, edhe pse iranianët e zakonshëm vuajnë nga inflacioni dhe mungesa e ushqimit.
Sa më fort zyrtarët iranianë të bërtasin për armiqtë e jashtëm, tradhtarët e brendshëm dhe fuqinë e tyre të supozuar, aq më e qartë bëhet se regjimi po përpiqet të mbajë kontrollin. Kur një qeveri i sheh negociatat si kërcënim, lirinë e internetit si rrezik dhe zyrtarët e saj si të pabesueshëm, ajo nuk po qeveris më – ajo thjesht po mbijeton. Sunduesit klerikë të Iranit po veprojnë nga frika dhe historia ka treguar se regjimet e sunduara nga frika nuk zgjasin përgjithmonë.