Laura Olldashi: Shënime Marsi
Është mirë të mos dëgjoj muzikë. Ajo ka filluar të ndiejë pranverën dhe më përzihet me imazhin e rënieve të petaleve e luleve të bardha, që kanë lulëzuar mbi të blertën e mendimeve. Janë disa gjëra që dua t’i shtyj me gisht; t’i afroj, t’i largoj pa objektin e një qëndre. Redaktori për pjesën e fundit më tha që është e trishtuar. Ndërsa mendja, më është mbushur që po plogështohem.
Zgjimi i sythit të parë ka faj.
E pashë nga xhamat e autobusit, mbi një degë. Ishin shumë dhe u gëzova, sikur merrja pjesë në procesin e lindjes së botës. Po t’i mbyllja sytë, do të shihja si do të rriteshin, si do të çaheshin në mes dhe nga vetja do t’i dilte pranvera.
Të gjitha ardhjet janë njësoj: dhimbja hesht kur i përkushtohet bukurisë.
Ah plogështia… Më sjell dëshirën për të pasur një biletë në xhep; për të ardhur si syth, mbasi të kem udhëtuar gjatë në errësirën e kërcellit.
Pak më parë vëzhgoja një fotografi. Pa u menduar, shkruajta sipër datën 24 mars. Shumë më vonë kujtohem që sot është vetëm 13. Çfarë më çuditi ishte siguria e plotë, mos hezitimi apo mos përshtypja për të qenë kurrkund. Ajo, që për mua jep sensin e kohës, është dielli. Ky mund të jetë i vetmi kalendar. Shpesh herë sytë i shoh larg vetes. Jo vetëm kur vështrojnë jashtë por edhe kur më shohin. Në rastin e mësipërm kam humbur vigjilencën e tyre. Në të vërtetë jo vetëm sytë, por çdo shqisë më rri jashtë. Ndonjëherë të varura në largësi, që shohin gjithçka, duke i perceptuar në heshtje.
Vetëm nga jeta ime nuk më sjellin asnjë lajm.
Ndoshta nuk e shohin asgjëkundi!
Dje erdhi letra jote. Pa datën e shënuar sipër. Brenda ishin katër gjethe. I preka, i afrova për t’i ndier aromën që ishte e lehtë dhe pa shpresë kohëzgjatjeje. Katër gjethe që kërkonin të ishin zemra.
“Do kem fat” mendoj. Por ishin shumë. Jo vetëm për ty dhe për mua, por për të gjithë ne.
Tashmë edhe një zemër prish punë dhe del e tepërt!
Por ku ishte interpretimi i kësaj letre?
(Kjo mënyrë absurde për t’i shpjeguar gjërat pa i ndier!)
Përpara se t’i mendoj gjërat e dukshme që nuk kanë shpjegim, dua të kuptoj si e shtyn kohën zemra tani që është e papunë? Si i shkon jeta? A ka asistencë? Me çfarë merret gjithë ditën? Sigurisht që do të jetë kthyer te monotonia e saj organike. Ashtu si unë, që mbyll derën kur ndjej që jam e tepërt dhe tërhiqem në shtëpinë e mureve, duke u marrë me procedurat dhe rregullat që mi kanë caktuar në jetë.
Këto nuk më bëjnë mua mua dhe as zemrën zemër.
Arratisjet, çmenduria, ndezja e errësirës; ajo është jeta.
Në dorë kam katër gjethe: katër mure.
Ndryshimi i zemrës dhe i mureve?
Jashtë apo brenda tyre?
Shqisat ma japin përgjigjen: janë sipër nga unë.
Kërkoj të dëshifroj letrën e bardhë. E palosur me shumë kujdes, si një shkrim i rrumbullakët, që flet për një njeri racional. Asnjë fjalë apo gërmë e shkruar. E bardhë, mbushur me hijet e fjalëve që duhet të ishin por s’janë.
Jemi të lodhur, pa fantazi e dëshira. Ndoshta kjo është plogështia.
Të kërkosh gjërat që nuk vijnë dhe të rrish t’i presësh, sepse përton të ikësh.
Pastaj, katër gjethe. Katër zemra. Katër mure dhe asnjë shtëpi.
Shpresa pa ikje, meditimet, pranimi i situatës, durimi. Zgjidhjen e presim nga vëzhgimi i yjeve. E pranoj, i lë gjërat të më çojnë ku të duan. Ndodh natën në ëndrra, ndodh kur shkruaj, ndodh edhe me këtë jetë, që më rri si pallto e vjetër dhe nuk po di ta bëj ndryshimin.
Kur gjërat nuk varen nga unë për çfarë duhet sforco? Mund të jetë edhe kjo plogështia?
Duhet të zhvishem nga gjithçka e djeshme, mundimi i gjërave që kërkojnë forcë. Duhet të tërheq karrocën e jetës veç për ta çuar te rruga tjetër dhe të palosem nga lodhja.
Jo fizikisht por mendërisht.
Lëvizja brenda errësirës së një kërcelli, mund të jetë zgjidhja për të çelur pranverën larg trupit tim. Në një tjetër ditë kalendari, që mund të ketë datën 36 të muajit Mars.
Së shpejti do të gjykohem për çmenduritë e mia, ndërsa ti jo. Ti nis letra të bardha, ndërsa unë duhet t’ia marr gishtat imagjinatës për t’i shkruar në vendin tënd.
(Pastaj kush e ka të drejtën për të vënë kriteret mbi çmendurinë? Të mënçurit? Ku janë?)
Gjethja e parë është ajo e thara, e vendosur në faqet e librave të një fëmijërie, e mbështetur mbi një minder ballkoni që nuk është më. E rrotulluan imazhin aq shpejtë, sa ma zhdukën edhe nga kujtesa.
Gjethja e dytë, e shkruar plot me “të dua”, në një tjetër gjuhë, rri në sirtarin e dytë, brenda dollapit të dhomës jeshile së bashku me mijëra urime pacientësh. Aty do të gjesh edhe pikturën e fushave të lulediellit të Van Gogut dhe në mes tyre do të më dalloje kush isha, ndryshe nga gjithçka.
Dikur gjërat ekzistonin, kishin një dëshmi: ishin. Ndërsa tani kemi poezi, fjalë të mbështjella me shkëlqimin e të kuqes, që të shkrijnë poshtë gjuhës, pa u bërë kurrë reale dhe të jetuara.
Gjethja e tretë është fantazma e asaj që duhet të ishte, por nuk erdhi. Prandaj edhe fryrja e një fryme mund ta largoj dhe ta mbështes mbi një tokë për të lulëzuar kilometra të pafundme shpresash që nuk shndërrohen në veprim.
Gjethja e katërt je ti. Të palos dhe të vendos brenda zarfit së bashku me të gjitha busullat e vogla, ku është e shkruar fjala “të dua”.
E marr orën dhe kërkoj t’i lëviz akrepat. Nuk dua të shkoj përpara, as mbrapa, por të gjitha numrat t’i zëvendësoj me zeron.
Përse duhet e gjithë kjo luftë, kjo dhimbje, kur asnjëherë nuk kemi qenë?
– Mars, 2025.