NGA LIBRI DERI TE CHATGPT: TRANSFORMIMI I TEKNOLOGJISË NË BOTËN E KËRKIMIT DHE MËSIMIT
Çajup Kajtazi
Në historinë e zhvillimit të njohurive dhe informacionit, evolucioni i teknologjisë ka luajtur një rol të rëndësishëm në ndryshimin e mënyrës se si njerëzit mësojnë, komunikojnë dhe kërkojnë informacion. Ky proces ka kaluar nëpër disa faza, nga përdorimi i librave dhe makinave të shkrimit, deri në shpikjen e internetit, Google dhe rrjeteve sociale dhe tani, deri në ardhjen e një revolucioni të ri: ChatGPT.
PERIUDHA PARA TEKNOLOGJISË DIGJITALE, LIBRI DHE MAKINA E SHKRIMIT
Në periudhën e hershme, njerëzit mbështeteshin në burimet tradicionale për të mësuar dhe për të kaluar informacionin: librat, enciklopeditë dhe gazetat. Shkolla dhe universitetet ishin qendrat kryesore të mësimit, dhe informacioni shpesh ishte i kufizuar dhe kërkonte shumë kohë dhe mund për t’u përvetësuar. Ndihma për studimin ishte e disponueshme kryesisht përmes bibliotekave, ku studentët kalonin orë të tëra duke kërkuar librat që i nevojiteshin.
Makinat e shkrimit ishin një shpikje e madhe në këtë periudhë, pasi ato mundësuan shkrimin e shpejtë dhe kopjimin e dokumenteve. Megjithatë, ky proces ishte ende shumë manual dhe kërkonte përpjekje të konsiderueshme. Pavarësisht këtyre avancimeve, mësimi dhe kërkimi për informacion mbeteshin proceset që kërkonin shumë mund dhe burime të kufizuara.
REVOLUCIONI I KOMPJUTERËVE DHE INTERNETIT
Në vitet 1990, me shpikjen e kompjuterëve personalë dhe lidhjes interneti, bota e informacionit u transformua. Google, i themeluar në vitin 1998, ishte një revolucion i vërtetë për kërkimin e informacionit. Ajo bëri të mundur që çdo person me akses në internet të mund të kërkonte dhe të gjente informacion të plotë dhe të saktë brenda sekondash, pa pasur nevojë të shpenzonte orë të tëra duke kërkuar nëpër libra.
Për më tepër, rrjetet sociale si Facebook, Twitter dhe Instagram u bënë pjesë të pandashme të jetës së përditshme, duke mundësuar lidhjen dhe ndarjen e informacionit në një shkallë globale. Ky ishte një tjetër hap i rëndësishëm drejt një bote më të lidhur dhe më të shpejtë. Njerëzit tani mund të komunikonin dhe të shkëmbenin informacion pa asnjë pengesë gjeografike, dhe kjo krijoi mundësi të reja për zhvillimin e shoqërisë dhe kulturës globale.
Megjithatë, pavarësisht suksesit të këtyre sistemeve, ato kishin kufizime të mëdha. Kërkimet në Google ishin të mbingarkuara me informacion, dhe shpesh nuk ishin të personalizuara. Po ashtu, algoritmet e rrjeteve sociale shpesh favorizonin përmbajtje që nuk ishte gjithmonë e saktë ose e dobishme. Problemet me informacionin e pasigurt dhe ndikimi i “echo chambers” në rrjetet sociale filluan të bëhen gjithnjë e më të dukshme.
ERA E INTELIGJENCËS ARTIFICIALE
Në një botë ku informacioni është bërë i pafundëm, është e nevojshme të kemi mjete më efikase dhe më të avancuara për të menaxhuar dhe përvetësuar këtë informacion. Këtu hyn në lojë ChatGPT, një sistem i fuqishëm i inteligjencës artificiale që përdor algoritme të avancuara të mësimit të thellë për të ofruar përgjigje të personalizuara dhe të detajuara për çdo pyetje. Kjo teknologji është një hap i madh përpara në mënyrën se si njerëzit kërkojnë informacion dhe mësojnë.
ChatGPT ofron mundësinë për të komunikuar me një makinë që kupton pyetjet e përdoruesve dhe ofron përgjigje që janë të kontekstualizuara dhe të kuptueshme. Kjo është një përparësi e madhe në krahasim me Google, i cili shpesh mund të ofrojë një sërë links që mund të jenë të pasakta ose të vështira për t’u kuptuar. ChatGPT mund të shërbejë si një mësues virtual, duke ndihmuar nxënësit të mësojnë dhe të zhvillohen në mënyrë të personalizuar dhe efikase.
PSE CHATGPT ËSHTË KAQ I RËNDËSISHËM PËR FËMIJËT DHE TË ARDHMEN
Për fëmijët, ChatGPT ofron mundësi të jashtëzakonshme për mësim dhe zhvillim. Ata mund të kërkojnë informacion për çdo temë dhe të mësojnë në një mënyrë që është e përshtatur për nevojat dhe interesat e tyre. Duke pasur akses të menjëhershëm në një mjet si ChatGPT, ata mund të zhvillojnë aftësi të rëndësishme për të ardhmen, duke përfshirë mendimin kritik, krijimtarinë dhe përdorimin e teknologjisë për të zgjidhur probleme.
Për më tepër, ChatGPT mund të ofrojë mundësi për të mësuar në një mjedis që është gjithmonë i disponueshëm, pa nevojën për të shpenzuar kohë në kërkime të lodhshme ose në përdorimin e burimeve të pasigurta. Ky është një hap i madh përpara për arsimimin dhe zhvillimin personal.
E ARDHMJA E TEKNOLOGJISË DHE ROLI I CHATGPT
Në vitet që do të vijnë, është e qartë se teknologjia do të vazhdojë të evoluoni dhe të ndikojë në mënyrën se si njerëzit kërkojnë informacion dhe mësojnë. Google dhe rrjetet sociale do të mbeten ende të rëndësishme, por ChatGPT dhe teknologjitë e ngjashme të inteligjencës artificiale do të marrin rolin kryesor. Ato do të jenë një mundësi për të zhvilluar njohuri dhe aftësi të reja, dhe do të luajnë një rol të rëndësishëm në mënyrën se si ne ndërveprojmë me informacionin dhe mësimin.
Ne jemi me fat që jemi pjesë e këtij ndryshimi rrënjësor, ku mund të përdorim inteligjencën artificiale për të pasuruar trurin dhe për t’u bërë më të mençur dhe të aftë për të përballuar sfidat e të ardhmes. Me ChatGPT, çdo pyetje ka një përgjigje, çdo problem mund të zgjidhet, dhe çdo ëndërr mund të bëhet realitet në një botë ku njohuritë janë të aksesueshme në çdo moment dhe nga çdo vend.