30 njerëzit më të zgjuar
Nga Uilliam Sidis që hyri në Harvard në moshën 9-vjeçare, Leonardo Da Vinçi, Ajshtajni e deri tek Johan Volfgang Gëte që renditet i pari.
Inxhinieri elektrokimik amerikan Libb Thims përpiloi një skemë të personave më të zgjuar të të gjitha kohërave, duke u bazuar në nivelin e tyre të IQ, pavarësisht se ky nivel është i diskutueshëm dhe jo tepër korrekt. Duke mos dashur të përjashtojë ndonjë gjeni i cili mund të kishte ekzistuar pra se të shpikej testi IQ, Thims u bazua edhe ne metodologjinë Cox, i cili parashikon nivelin e IQ duke u bazuar në arritjet e çdo 10 viteve të një personi. Thims pastaj rregulloi rezultatet e IQ të cilat ai mendon se ishin të pasakta duke lexuar veprat e tyre në bazë të gabimeve. Formulën bazë të IQ e ka krijuar në vitin 1912 psikologu gjerman William Stern, kur ka përcaktuar shkallën e inteligjencës si lidhje të “moshës mendore” të parashikuar dhe moshës kalendarike: Nëse për shembull një djalë dhjetë vjeçar ka aftësitë intelektuale në shkallën e 13-vjeçarit, atëherë IQ e tij është e barabartë me 130 (100×13/10). Gjatë testimit përdoren ushtrime të ndara sipas faktit, se si mesatarisht personat e mëdhenj në moshë janë të aftë ti kryejnë ato. Mosha mendore përcaktohet sipas ushtrimeve më të vështira, të cilat ishte i aftë ti zgjidhte personi i testuar. Si IQ mesatare quhet IQ nga 90–110. Sigurisht që renditja e listës së mëposhtme e inxhinierit Libb Thims është subjektive dhe hap debate.
Historia më interesante është e William James Sidis, i cili në vitin 1900, vetëm 2 vjeç, por dinte të lexonte shumë mirë anglisht (ishte me origjinë ukrainase hebreje, por lindur dhe rritur në Amerikë), ndërsa në moshën katërvjeçare shkruante shumë mirë frëngjishten. Në moshën 5-vjeçare ai shpik një formulë matematikore, sipas të cilës tregohej dita në të cilën kishte ndonjë ngjarje historike, e cila sinjalizohej sipas llogarive të bëra nga djali. Në moshën 11-vjeçare u pranua në Universitetin prestigjioz të Harvard-it, ku çuditi pedagogët dhe studentët e tjerë me teorinë e tij mbi lëndët e ngurta. William nuk ishte i dhënë vetëm pas matematikës: teksa studionte në Harvard, fliste dhe shkruante në 7 gjuhë të ndryshme: frëngjisht, gjermanisht, rusisht, greqisht, latinisht, armenisht dhe turqisht. Aftësitë dhe sukseset që merrte gjatë shkollës e kthyen atë në një gjeni të vërtetë. Gazetarët viheshin në radhë për ta intervistuar, njerëzit dëshironin të dinin gjithçka mbi “metodën Sidis”, ndërsa Universiteti i Harvardit krenohej me studentin e tij gjeni. Por diçka nuk shkoi ashtu siç duhet: duke filluar nga mosha 12-vjeçare, William kishte një lloj “ezaurimi nervor”, episode të përkohshme depresive, të cilat do ta shoqërojnë përgjatë gjithë jetës së tij. Ai vdiq në moshën 46- vjeçare nga një goditje në tru./Businessinsider/
- Sho Yano
Sho Yano u regjistrua në Loyola University që në moshën 9-vjeçare dhe u diplomua shkëlqyeshëm vetëm tre vjet më vonë, raportoi Chicago Tribune. Ai e ka nivelin e IQ 200. Yano hyri në Universitetin prestigjioz të Mjekësisë Pritzker Çikago në moshën 12-vjeçare dhe në moshën 21-vjeçare u bë studenti më i ri i cili ka marrë titullin Doktor i Mjekësisë. Ai gjithashtu ka marrë titullin Doktor i Filozofisë në gjenetikën molekulare dhe biologjinë qelizore, sipas Los Angeles Times.
- Dylan Jones
Dylan Jones, i cili ka një IQ prej 200, është diplomuar në moshën 16-vjeçare nga Shkolla Kolorado e Minierave, ku ai mori një diplomë në matematikë, shkenca kompjuterike, bio-inxhinieri dhe shkenca jetësore. Një vit më vonë, Jones hyri në Universitetin e Kolorados, ku studioi neurokirurgji. Jones ka studiuar latinisht, frëngjisht, spanjisht, dhe gjermanisht. Ai dëshiron të mësojë edhe rusisht.
- Edith Stern
Një ditë pas lindjes së Edith Stern, babai i saj në një konferencë për shtyp deklaroi se synon që vajzën e tij të mitur ta formojë si një “qenie të përsosur njerëzore,” raportoi Milwaukee Sentinal. Kur ajo ishte vetëm 5 vjeçe, ai i ka lexuar vajzës të gjithë Enciklopedinë Britanike. Ajo u regjistrua në kolegj që prej moshës 12-vjeçare dhe në moshën 15-vjeçare ajo jepte mësime matematike për moshatarët e saj. Ajo ka një koeficient IQ prej 203. Ka punuar në IBM që prej vitit 1970 dhe ka qenë e njohur për kontributet e saj të shumta në matematikën e aplikuar.
- Kim Ung- Yong
Kim Ung-Yong filloi të studiojë që në moshën 3-vjeçare dhe pas një viti ai mund të fliste 4 gjuhë të ndryshme. Në moshën 8-vjeçare, NASA e ftoi atë të studiojë në SHBA. Niveli i lartë i IQ-së së tij shënonte vlerat midis 200 dhe 210 në matje të ndryshme. Kur ishte 16 vjeç ai u largua nga NASA dhe u kthye sërish në Korenë e Jugut, ku fitoi doktoraturën për inxhinieri civile. Tani ai punon në departamentin Chungbuk Development Corporation mbi planet e biznesit. “Njerëzit prisnin nga unë që të isha një zyrtar i lartë qeveritar ose drejtori i ndonjë kompanie të madhe”, thotë Kim për një të përditshme koreane në vitin 2010. “Por nuk mendoj se më bën dështak fakti se unë nuk kam zgjedhur të jem ai që prisnin njerëzit”.
- Sir Francis Galton
Sir Francis Galton ishte një dijetar anglez i njohur për kërkimet e tij në eugjenikë dhe inteligjencën njerëzore. Ai studio matematikë në Kembrixh dhe gjatë gjithë jetë së tij pati një interes të madh në psikologji. Sipas vlerësimeve të Thims, Galton kishte një nivel IQ rreth 200. Ai është vlerësuar për zhvillimin e hartës moderne të motit dhe futjen e përdorimit të shenjave të gishtërinjve në punën e policisë. Galton ishte kushëri me Çarls Darvin dhe u interesua në eugjenikë dhe evolucion pas botimit të “Origjinës së Specieve”, në 1859.
- Marie Curie
Marie Curie ishte një fizikane e kimiste polake e natyralizuar si franceze. Ajo është ndoshta më e njohur për kërkimin e saj në radioaktivitet (një term që e shpiku ajo vetë), i cili ishte instrumenti kryesor në zhvillimin e radiografisë dhe kirurgjisë. Rezultatet e saj IQ variojnë nga 180-200 nga matje të ndryshme. Curie ishte gruaja e parë që fitoi çmimin Nobel, dy herë në fizikë dhe pastaj në kimi dhe gruaja e parë që dha mësim në Sorbonne.
- Thomas Wolsey
Thomas Wolsey ishte burrë shteti dhe kardinal anglez i shekullit XVI. Ai është vlerësuar nga Thims të ketë pasur një IQ prej 200. A i ishte lord kancelari i Henry VIII-ë dhe organizoi takimin e parë mes Henry dhe Francis I, Mbretit të Francës. Nga viti 1514 ai kontrollonte pothuajse të gjitha çështjet e shtetit dhe ishte jashtëzakonisht i fuqishëm brenda Kishës. Pak pasi ai dështoi të anulojë martesën e Papës Henry me Catherine të Aragonit, Wolsey u arrestua për tradhti. Ai vdiq gjatë rrugës së tij për në gjyq, në vitin 1530.
- Hugo Grotius
Hugo Grotius ishte një jurist holandez i shekullit të XVII dhe dijetari më i njohur për kontributin e tij në të drejtën ndërkombëtare. Thims vlerëson se ai kishte një IQ prej 200. Ai u emërua Prokuror i Përgjithshëm për krahinat e Holandës, Zeeland (rajon në Hollandë) dhe Friesland perëndimor (rajon në Hollandë) në 1607 por u internua në Paris në 1621, pasi u akuzua për tradhti dhe se ka marrë pjesë në një luftë politike holandeze.
- Hypatia e Aleksandrisë
Hypatia e Aleksandrisë ishte një filozofe greke e shekullit IV dhe matematicienia e astronomia kryesore e kohës së saj. Rezultatet e vlerësuara mbi IQ e saj shkojnë nga 170-210 në matje të ndryshme. Hypatia ishte nën shënjestër nga kritikat, për vlerat e saj pagane dhe për mësimin e filozofisë vendosmërisht jo-të krishterë të Neoplatonizmit. Ajo u vra në rrugët e Aleksandrisë nga një turmë fanatikësh të krishterë në vitin 415.
- Terence Tao
Quajtur “Moxarti i matematikës” nga kolegët e tij, Tao tani jep mësime matematike në Universitetin e Kalifornisë LA (UCLA). Rezultati i tij i IQ shkon nga 211-230. Ai u bashkua me fakultetin menjëherë pas fitimit të doktoratës në Princeton në moshën 21-vjeçare dhe në moshën 24-vjeçare ai mundi të bëhej profesor. Ai është bërë i njohur edhe për kontributin e tij në teorinë e numrave dhe analizat harmonike. Terence Tao-s iu dhanë 3.000.000 $ në fillim të këtij viti, pasi ai dhe katër kolegë të tjerë fituan Çmimin për zbulimin e ri në Matematikë.
- John Stuart Mill
John Stuart Mill ishte një filozof politik i shekullit XIX dhe anëtar i parlamentit britanik. Si një student i filozofit Jeremy Bentham, Mill përkrahu utilitarizmin dhe kritikoi kontrollin e pakufizuar të shtetit. Rezultatet e IQ së tij variojnë nga 180-200. Në vitin 1859 ai shkroi një ese mbi lirinë, në të cilën ai argumenton se liria është një e drejtë themelore e njeriut. Kjo ese ngjalli polemika në miratimin e saj në individualitet dhe lirinë e fjalës.
- Christopher Hirata
I kthyer në astrofizikan, Christopher Hirata, i cili ka një IQ prej 225, fitoi famë në moshën 13-vjeçare duke u bërë fituesi më i ri në Olimpiadën Ndërkombëtare të Fizikës në 1996 Një vit më vonë, ai hyri në Institutin e Teknologjisë në Kaliforni. Në moshën 16-vjeçare ai ishte duke punuar me NASA në një projekt hetues mbi kolonizimin e Marsit, dhe kur shkoi 22 ai ka marrë PhD e tij në fizikë nga Princeton. Ai është profesor i fizikës dhe astronomisë në Universitetin e Ohajos.
- Emanuel Swedenborg
Emanuel Swedenborg ishte një shkencëtar dhe teolog i shekullit XVIII. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë 165-210. Njohur shumicën e jetës për kontributin e tij në shkencat natyrore, Swedenborg ka pasur një zgjim shpirtëror rreth të 50-ve të tij dhe ka botuar atë që tani njihet si puna e tij më e famshme “Qielli dhe Ferri”, një përshkrim i jetës së përtejme. Konsiderohet nga ana e filozofëve dhe mistikëve se pas vdekjes së tij, Seedenborg mund të vizitojë qiellin dhe ferrin nëse ndjek idetë e tij rreth spiritualitetit, pasi Perëndia dhe Krishti erdhën tek ai në ëndrra dhe vizione.
- Ettore Majorana
Ettore Majorana ishte një fizikan italian teorik i cili studioi masat neutrino, grimcat përbërëse të atomit elektrikisht neutrale, që janë krijuar në reaksionet bërthamore. Rezultatet e tij IQ shkojnë nga 183-200. Ai u bë profesor i plotë i fizikës teorike në Universitetin e Napolit një vit para zhdukjes së tij misterioze gjatë një udhëtim me varkë nga Palermo në Napoli. Trupi i tij nuk u gjet. Ekuacioni “Majorana” dhe “fermions Majorana” janë emëruar pas tij, dhe në 2006, Çmimin Majorana në fizikë teorike është themeluar në përkujtim të tij.
- Volteri
Francois Marie Arouet, i njohur më mirë me emrin e tij Volteri, ka lindur në Paris në 1694. Pikët e vlerësuara të IQ së tij variojnë nga 190-200. Ai ishte një nga shkrimtarët dhe filozofët më të mëdhenj të Francës, i njohur për gjenialitetin e tij satirik dhe kritikën e ashpër mbi fisnikët e vendit të tij. Gjatë gjithë jetës së tij, Volteri energjikisht mbrojti dallimin midis shkencave natyrore dhe filozofisë. Shumë nga shkrimet e tij kritike ishin të drejtuara kundër filozofëve Leibniz, Malebranche, dhe Dekarti, sipas Stanford në Enciklopedinë e Filozofisë.
- William Shakespeare
Shpesh referuara poet kombëtar i Anglisë dhe “Bard e Avon” William Shakespeare kishte një IQ të llogaritur prej 210 dhe është konsideruar gjerësisht si shkrimtari dhe dramaturgu i madh anglishtfolës i të gjitha kohërave. Lindur në vitin 1564 në Stratford-upon-Avon, Angli, Shakespeare jetoi në Londër si një aktor dhe dramaturg. Deri në 1597, 15 nga veprat e tij ishin botuar, duke përfshirë “Richard II”, “Henri VI” dhe “Shumë zhurmë për asgjë.”
- Nikola Tesla
I lindur në një ditë kur kishte stuhi rrufesh (në vitin 1856), Nikola Tesla vazhdoi të shpikë aparatet me tension të lartë (spirale Tesla) dhe makineri alternative. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë nga 160-310. Ai kishte një rivalitet intensiv me Thomas Edison gjatë gjithë jetës së tij, dhe shumë nga projektet e tij ishin të financuar nga JPMorgan, i cili më vonë do të bëhej partneri i tij i biznesit. Në 1900, Morgan investoi 150,000 dollarë amerikanë në Kullën Wardenclyffe Tesla – një sistem transatlantik komunikimit pa tel që Tesla kurrë nuk e kompletoi. Fizikani vdiq pa para në një dhomë hoteli në New York në 1943.
- Leonhard Euler
Leonhard Euler ishte një matematikan zviceran dhe fizikan. I lindur në 1707 dhe i edukuar në Basel, Euler ka kaluar shumicën e karrierës së tij në Shën Petërsburg dhe Berlin. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë nga 180-200. Euler ishte një nga themeluesit e matematikës të pastër dhe më tej zhvilloi studimin e integraleve. Ai ishte autor i “Introductio në infinitorum analysin”, dhe veprave të tij të plota të mbushura me rreth 90 vëllime. Ai kishte një kujtesë legjendare dhe mund të lexojnë të gjithë “Aeneid” (legjenda e Eneidës në latinisht) fjalë-për-fjalë.
- Galileo Galilei
Ishte astronomi i parë, gjeni universal, që përdori teleskopin dhe konstatoi se Toka sillet rreth Diellit. Rezultatet e vlerësuara të IQ se tij shkojnë nga 180-200. ë 15 shkurt u lind në Piza dhe është themelues i shkencave moderne. Kur u përkul para inkuizicionit dhe mohoi njohuritë e tija mbi kozmosin, Galilei ishte 70-vjeçar. Një çerek shekulli më herët ai kishte kuptuar se Koperniku kishte pasur të drejtë dhe se Toka, si edhe të gjitha planetët e tjerë, silleshin rreth Diellit, jo e kundërta siç pohonte kisha duke u bazuar në idetë biblike gjeocentrike. Vdiq në vitin 1642, një vit para se të lindej Njutoni, që qe në gjendje për ta zbuluar fizikën pas planeteve dhe për ta formuluar matematikisht drejt. Vitet e fundit të jetës i kaloi në arrest shtëpiak, gjithsejt nëntë vite. Vatikanit iu desh shumë kohë për t’ i pranuar gabimet. Gati 360 vite pas dënimit nga ikuizicioni, në nëntor të vitit 1992, Galilei u rehabilitua zyrtarisht.
- Carl Gausi
Konsiderohet të jetë matematikani më i madh gjerman i shekullit të 19-të, Carl Gausi ishte një fëmijë mrekulli i cili vazhdoi të kontribuojnë gjerësisht në fushën e teorisë së numrave, algjebrës, statistikave dhe analizës. IQ e tij është vlerësuar mes 250-300. Shkrimet e tij ishin veçanërisht me ndikim në studimin e elektromagnetizmit. Ai nuk pranoi të publikojë asgjë derisa ajo të ishte absolutisht e përsosur.
- Thomas Young
Thomas Young ishte një mjek dhe fizikan anglez i cili kontribuoi në fushën e vizionit, dritës, fiziologjisë dhe gjuhës. Ai ka arritur zbulime të rëndësishme në optikë dhe anatominë njerëzore. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë nga 185-200. Ai ishte gjithashtu një egjiptolog i cili ndihmoi të deshifrojë Rosetta Stone. Një nga zbulimet e tij më të rëndësishme ishte se lentet në sytë e njeriut ndryshojnë formën kur fokusohen në objekte në distanca të ndryshme, përcaktuan shkakun e astigmatizmit. Ai ishte gjithashtu i pari mori të mirëqenë mënyrën sesi syri percepton ngjyrat.
- William Sidis
William Sidis (frymëzim për filmin “Good Will Hunting”) ishte një fëmijë amerikan rezultatet IQ e të cilit variojnë nga 200-300 nga matje të ndryshme. Nga mosha 2-vjeçare, Sidis lexonte New York Times dhe shtypte letra në një makinë shkrimi në anglisht dhe frëngjisht. Ai është pranuar në Harvard në moshën 9-vjeçare, por universiteti nuk e lejoi të ndiqte leksione për shkak të “pamaturisë emocionale”. Ai e vazhdoi shkollën në Tufts, derisa Harvard më në fund e lejoi kur mbushi 11-vjeç. Gazetarët e ndiqnin kudo, dhe ai përfundimisht u bë një i vetmuar, i cili lëvizte nga një qytet në tjetrin nën emra të ndryshëm, për të shmangur qendrën e vëmendjes. Ai vdiq në moshën 46- vjeçare nga një goditje në tru.
- Gottfried Leibniz
Gottfried Leibniz ishte një filozof gjerman dhe logjicist i cili është ndoshta më i njohur për shpikjen e diferencialeve dhe integraleve. Rezultatet e vlerësuara të IQ shkojnë nga 182-205. Në 1676, Leibniz themeloi një formulim të ri të ligjeve të lëvizjes njohur ndryshe si dinamika, duke zëvendësuar energjinë kinetike për ruajtjen e lëvizjes. Ai kontribuoi gjerësisht në filozofinë e gjuhës me punën e tij mbi të nevojshmen dhe të mundshmen e të vërtetave, botëve të mundshme, dhe parimet e arsyes së mjaftueshme.
- Nikola Koperniku
Koperniku ishte një matematikan dhe astronom polak i cili zbuloi modelin heliocentrik të universit ku vërtetohej se dielli dhe jo toka është qendra e sistemit tonë diellor. IQ e tij shkon nga 160-200. Libri i tij, “De Revolutionibus Orbium Coelestium”, u ndalua nga Kisha pas ai vdiq në vitin 1543. Libri mbeti në listën e lëndëve të ndaluara lexuese për gati tre shekuj pas kësaj ngjarje.
- Rudolf Clausius
Rudolf Clausius ishte një fizikan gjerman dhe matematikani më i njohur për formulimin e ligjit të dytë të termodinamikës. Rezultatet e IQ së tij shkojnë nga 190-205. Clausius shpiku termin “entropi” dhe zhvilloi teorinë kinetike të gazeve. Ai ishte gjithashtu një nga shkencëtarët e parë që sugjeroi se molekulat janë të përbëra nga atomet, të cilat më vonë parashikuan bazën e teorisë së shkëputjes elektrolitike (avari e molekulave në atomeve të ngarkuara apo joneve).
- James Maxwell
James Maxwell ishte një fizikan matematicien skocez i cili është i njohur për formulimin e teorisë klasike të rrezatimit elektromagnetik. Rezultatet e IQ së tij shkojnë nga 190-205 nga matje të ndryshme. Maxwell është kredituar me hedhjen e themeleve për teorinë kuantike ku ishte nderuar nga shumë njerëz, duke përfshirë Ajnshtajnin. Kur Ajnshtajni u pyet nëse ai kishte qëndruar mbi supet e Njutonit, ai u përgjigj: “Jo, unë qëndroj mbi shpatullat e Maksuellit.”
- Isaac Newton
Sër Isak Njuton (25 dhjetor 1642–20 mars 1727), është ndër shkencëtarët më të mirë që ka jetuar ndonjëherë. Ai njihet për ligjin e gravitetit. Më shumë se çdo person tjetër, Njutoni ishte përgjegjësi për hedhjen e bazave të mekanikës klasike, optikës, dhe madje matematikës. Në një sondazh të vitit 2005 nga “Royal Society”, në lidhje me shkencëtarin që ka pasur efektin më të madh në historinë e shkencës, Njutoni doli se ishte më influencial se Albert Ajnshtajn. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë nga 190-200. Ai shkroi “Philosophiae Naturalis Principia Mathematica”, ku besohet gjerësisht të jetë libri më me ndikim në fizikë dhe ndoshta në gjithë shkencën.
- Leonardo da Vinci
Një piktor, skulptor, arkitekt, muzikant, matematicien, inxhinier, shpikës, anatomist, gjeolog, hartograf, botanist, dhe shkrimtar, Leonardo da Vinci ishte ndoshta personi më i talentuar në fusha të ndryshme për të gjitha kohët. Rezultatet e vlerësuara të IQ së tij shkojnë nga 180-220. Ai është një nga piktorët më të njohur në histori, të nderuar për inovacione e tij teknologjike të tilla si makina fluturuese, automjetet e blinduar, fuqinë e e koncentruar diellore, etj.
- Albert Einstein
Albert Ajnshtajn ishte një fizikan teorik gjerman dhe filozof i shkencës, rezultatet e IQ të së cilit arrinin vlerat e 205-225. Albert Ajnshtajn është shkencëtari më i famshëm që ka jetuar ndonjëherë. Një prej arritjeve që ktheu faqen e historisë së shkencës ishte ekuacioni E=mc2. Ai fitoi çmimin “Nobel” në vitin 1921 për punën në lidhje me efektin fotoelektrik. Ai zhvilloi Teorinë e Relativitetit, të cilën e kishte përfunduar me kohë, por u deshën 25 vite që të tjerët ta kuptonin. Kontributi i tij ndryshoi radikalisht pikëpamjen e botës. Para Ajnshtajnit, disa gjëra besoheshin si të vërteta. Emri Ajnshtajn sot është sinonim me fjalën gjeni. Jo më kot është zgjedhur “Personi i Shekullit” nga revista “Time”.
- Johann Goethe
I konsideruar nga Ajnshtajn si “njeriu i fundit në botë që di çdo gjë”, Gëte ishte një dijetar gjerman që themeloi shkencën e kimisë njerëzore dhe zhvilloi një nga teoritë më të hershme të njohura të evolucionit. Rezultatet e IQ së tij shkojnë në 210-225 nga matje të ndryshme. Ai është konsideruar si një nga figurat më të mëdha në literaturën perëndimore: drama e tij poetike, “Faust”, 1808 është ende duke u lexuar dhe studiuar gjerësisht dhe sot. Në vepër trajtohet sesi njeriu ia shet shpirtin djallit për hir të një dashurie, dhe që në fakt, përbën një betejë të vështirë të gjatë ndërmjet njeriut dhe djallit. Në vepër do të shikoni qartë dobësitë njerëzore dhe kurthet djallëzore dhe do të kuptoni mundimin që i japin njeriut disa dëshira djallëzore.