1902, kënga e rrallë shqipe nga Falconara e Kalabrisë
Nga Aurenc Bebja*, Francë.
Revista franceze « La Tradition » ka botuar në vitin 1902, në faqen n° 135, tekstin e një kënge të rrallë në gjuhën shqipe, të siguruar nga poeti Ferdinando Riggio. Ndërsa shkrimtari Luigi Bruzzano e ka përkthyer atë në gjuhën frënge.
Teksti i këngës në vijim, edhe pse me nota trishtuese, ja vlen të lexohet:
Versioni origjinal:
Is gne eme chis gne biir:
Chis gne biir te vettemit,
Gkith fidakiit mi ragu.
Udhes caga me veij
Mu perpok ndi gn arr’
E vuu mbe deret fidakiis.
– Cur t’ begn pemb arra,
U aghiern. me daj.
Erdhi e beri pemb arra,
U ji zziu meneu me do’a –
Scuan gne drokie e zsogk:
– Se ti zsogkgku, ji pari zsogk,
Mos jee ti attij dheu ugke jam,
Ce me jes u ji zsiu?
– U attij dheu ngke jam,
Attij dhe cam te scogn.
– Ti me kiellen gne litterezs?
– Jam zsogk e smund kielli.
– Te didni nde craghezsit,
Cur t’ scos ca dera imme
Tune scund craghezsit,
Te bieer littera mbe deer –
Gne te dielezs menat
Ded je emmezsa mbe deer,
Gkieen litteren mbe deer,
Valle te zsotti litterat:
– Moi ti, zsotti litterat,
Si ce thot chejo cart –
– Chejo cart, gkiegkgkie, me tot
Se ji mieddi it biir
Do kieppur gne chemis
Po me crimth creutit.
Chejo cart, gkiegkgkie, me tot
Se do daar gue chemis
Po me dottet e sizsevet.
Chejo cart, gkiegkgkie, me tot
Se do tertur gne chemis
Po me zsiar té zsemmeres.
Chejo cart, gkiegkgkie, me tot
Sedo dergkuar gne chemis
Po me zsoykgkit e veres.
Versioni francez përkthyer dhe përshtatur në shqip:
Ishte një nënë që kishte një djalë:
Ajo kishte një djalë përmallë
Që e futën në të gjitha burgjet,
Gjatë rrugës së tij,
Ajo u gjet para një arre,
E thyu një degë,
Dhe e mbolli para derës burgut.
– Kur arra të japë kokrrat e para
Do të dal nga aty.
Arra i dha kokrrat e para.
Dhe unë i ziu ende nuk kam dalë.
Fluturuan ca zogj,
O ti, zog, zog i parë,
Mos je ti nga ai dhe
që unë i ziu jam?
Nuk jam i atij dheu
Por andej po shkoj.
– A mundesh me dërguar këtë letër?
– Jam zog e s’mundem ta dërgoj
– Po e vendos mes krahëve tuaj;
Kur të shkosh te dera ime
Shkund krahët e tu
Që të bjerë letra mbi derë.
Një të dielë në mëngjes
Nëna doli para dere,
Dhe e gjeti letrën.
Ajo shkoi tek një dijetar,
– Mor ti zoti dijetar
Çfarë shkruhet në këtë letër?
Dëgjo: kjo letër thotë
Që biri yt i mjerë
Do një këmishë të qepur
Dëgjo: kjo letër thotë
Që ai do një këmishë të larë
Me lotët e syve tuaj
Dëgjo: kjo letër thotë
Që ai do një këmishë të pastruar
Me zjarrin e zemrës tënde
Dëgjo: kjo letër thotë
Se ai do që këmisha t’i dërgohet
Po me zogjtë e verës.
*http://www.darsiani.com/opinion/viti-1902-kenga-e-rralle-shqipe-nga-falconara-e-kalabrise/