ISI (SHËRBIMI SEKRET USHTARAK PAKISTANEZ) DHE LIDHJET E TIJ ME AL-QAEDËN DHE TALEBANËT
*Dritan Demiraj, Ph.D.
*Ish ministër i Brendshëm i RSH, autor i librave: “Al-Qaeda Tri Dekada Terror” (2020), “10 Komandat Strategjike të Al-Qaedës në Botë”, “Al-Qaeda në Afganistan-Pakistan” (2021), “Forcat Speciale dhe Lufta Asimetrike” (2021), “Afganistani-Një Paqe e Vështirë” (2014), “Ngritja dhe Rënia e Shtetit Islamik” (2017), “Nëpër Labirintet e Shtetit Islamik” (2015), “Al-Qaeda në Siri” (2019) dhe “Al-Qaeda në Irak” (2019).
Shërbimi Sekret i Pakistanit, i njohur me shkurtesën ISI (Inter-Services Intelligence) llogaritet të jetë një nga shërbimet sekrete më të fuqishme dhe më të rrezikshme në botë së bashku me CIA-n amerikane, Mossad-in izraelit dhe GID-në Jordaneze. Ky shërbim u bë i njohur në skenën ndërkombëtare në vitet tetëdhjetë, kur dha mbështetje për muxhahedinët afganë kundër Bashkimit Sovjetik gjatë luftës në Afganistan.
Gjatë kësaj lufte, shërbimi sekret ISI ka bashkëpunuar ngushtë me Agjencinë Qendrore të Inteligjencës së SHBA-ve CIA, për të trajnuar dhe financuar muxhahedinët me fondet amerikane, pakistaneze dhe saudite. Asnjë agjent i shërbimit serkret të Pakistanit nuk është kapur gjatë atij konflikti.
ISI siç do ta spjegojmë në këtë shkrim, ISI ka dhënë mbështetje strategjike, financiare, logjistike dhe shërbime të inteligjencës për Talebanët Afganë kundër të ashtuquajturës Aleanca Veriore Afgane në luftën civile të viteve 1990-1995, porn ë mënyrë të veçantë Byroja e tij Afgane, e cila është përgjegjëse për gjithë aktivitetet e armatosura në Afganistan është përgjegjëse për situatën e krijuar në këtë vend. Agjentët e saj planizuar, planifikuan dhe ekkzekutuan me sukses Operacionin Ushtarak “Anakonda” për marrjen e kontrollit të Afganistanit dhe rrëzimin nga pushteti të presidentit Ashraf Ghani.
Shërbimi sekret ISI, përbëhet nga dhjetë departamente. Secili departament ka detyra specifike për grumbullimin e të dhënave të inteligjencës. Një nga këto departamente i quajtur “Drejtoria SS” merret vetëm me vëzhgimin e aktiviteteve të grupeve terroriste që veprojnë kundër shtetit të Pakistanit.
Për më shumë se 30 vite, agjensia e spiunazhit pakistanez ISI dhe agjensia e inteligjencës amerikane CIA kanë patur marëdhënie të mira bashkëpunimi, por kohwt e fundit kanw përplasje shumë të forta me njëra tjetrën. Gjatë viteve 1980, SHBA-të i dhanë disa dhjetëra miliardë dollarë ISI-it për të organizuar luftën kundër Sovjetikëve, por ISI jo të gjitha paratë i përdori për të ndihmuar Afganët kundër Sovjetikëve. Duke shfrytëzuar këto para të dhëna pa hezitim nga SHBA-të, Arabia Saudite dhe nga e gjithë bota arabe, duke shfrytëzuar me sukses dhe përfshirjen e tyre në tregtinë rajonale në rritje të trafikut të drogës (heroinës) ISI u bë një organizatë shumë e fuqishme, duke qënë në gjendje që të vetëfinanconte operacionet e saj në mbarë globin. Pas pak vitesh, kjo organizatë në të gjithë botën do të konsiderohej si “shtet brënda shtetit”, duke patur fuqi dhe pavarësi më shumë se asnjë agjensi inteligjence tjetër në botë.
Është i njohur fakti se Talebanët Afganë u krijuan nga ISI, të cilët me ndihmën e tyre pushtuan Afganistanin. Gjatë viteve të qëndrimit në Afganistan, bin Ladeni në mënyrë të vazhdueshme takohej me zyrtarët më të lartë të ISI-it në tendat e tij në shkretëtirat e Kandaharit. Gjatë këtyre takimeve, ata kalonin tek bin Ladeni të gjitha informacionet e inteligjencës ushtarake amerikane dhe planet për të sulmuar bin Laden-in, duke i mundësuar atij që t’i shmangej sulmeve amerikane për ta arrestuar ose vrarë në më shumë se një rast. Megjithëse nuk është evidentuar në libra, nuk e kuptoj pse nuk është theksuar se ka shumë prova të cilat sygjerojnë përfshirjen aktive të disa drejtuesve të saj të lartë në mbështetjen për realizimin e sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001 kundër SHBA-ve. Një nga personat kryesorë për të kuptuar lidhjen midis ISI-it, al-Qaedës dhe sulmeve të 11 shtatorit 2001 është Saeed Sheikh.
Direkt pas sulmeve të 11 shtatorit, Saeed Sheikhu u deklarua se ishte një nga financierët kryesorë të sulmeve të 11 shtatorit 2001. Pas pak ditëve, u publikua lidhja midis tij dhe gjeneral leitnant Mahmood-it dhe menjëherë raportimet rreth Saeed Sheikut dhe lidhjes së tij me sulmet e 11 shtatorit ndaluan. Në fillim të vitit 2002, Saeed Sheiku u arrestua në Pakistan me akuzën e përfshirjes në vrasjen e reporterit amerikan Daniel Pearl. Kjo vrasje tregonte lidhjen midis ISI-it, al-Qaedës, Saeed Sheikh-ut dhe mjeshtrit të këtyre sulmeve Khalid Sheikh Mohammed-it. Por vetëm shumë pak gazeta e identifikuan Saeed Sheikh-un si agjent të ISI-it dhe të al-Qaedës. Marrja në pyetje e Saeed Sheikh-ut të çonte drejtëpërdrejtë tek drejtori i ISI-it të asaj kohe gjeneral leitnant Mahmood Ahmedi.
Ka shumë fakte të cilat vërtetojnë se gjeneralleitnant Mahmood Ahmedi nëpërmjet Saeed Sheikut ka mbështetur me fonde rrëmbyesin e avionit që goditi kullën në New York, egjiptianin Mohamed Atta. Gjatë disa intervistave dhe emisioneve investigative pas sulmeve të 11 shtatorit 2001 në SHBA, kanë dalë fakte të lidhjes së gjeneralit Mahmood Ahmed me al-Qaedën dhe Talebanët afganw. Duhet theksuar se Pakistani pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001 ishte shumë i trembur për një pushtim nga SHBA-të, kështu që ishte i detyruar që të bashkëpunonte me ta. Ata ishin të pafuqishëm që të provokonin administratën Bush pa i ofruar të gjithw bashkëpunimin e mundshwm. Kërkesa e parë e amerikanëve ishte largimi nga detyra e gjeneral leitnantit Mahmood Ahmed.
Në fillim të vitit 2004, amerikanët mësuan se babai i bombës atomike të Pakistanit Dr. Abdul Khani kishte qënë pjesëmarrës në disa “tregti” të paligjshme sa i përket programit dhe teknologjisë së armëve nukleare duke ndarë sekrete me shtete si Korea e Veriut, Irani dhe Libia. Presidenti në atë kohë i Pakistanit, gjenerali Pervez Musharaf ishte i përfshirë në këtë tregti, tregti e cila vazhdoi deri në vitin 2002. Gjatë marrjes në pyetje, Dr. Khani i pranoi këto akuza dhe kërkoi falje. Në këtë kontekst, ai dhe dhjetë inxhinierë të tjerë atomikë të Pakistanit janë dyshuar se kishin asistuar al-Qaedën në zhvillimin e armëve të dëmtimit në masë (WMD). Për këtë arsye, disa herë SHBA-të anulluan ndihmën disa miliardë dollarësh për Pakistanin. Por duhet theksuar se për shkak të poseidimit të armëve nukleare, asnjë shtet nuk tenton që të fillojë një konflikt ushtarak me Pakistanin.
Në vitet 1982-1991, prodhimi i drogës së Afganistanit u rrit nga 250 tonë në vitin 1982 në mbi 2000 tonë në vitin 1991. Sipas drejtorit të CIA-s George Tenet, “Në atë kohë, këtë fenomen ne e zbuluam më vonë…”.
Osama bin Ladeni për herë të parë zhvendoset në qytetin e Peshawarit, një qytet që ndodhej në kufi me Afganistanin dhe filloi të drejtojë organizatën e muxhahedinëve, e cila në atë kohë njihej si Maktab al-Khidamar (MAK), e cila furnizonte me armë, para, luftëtarë të huaj, pajisje mjekësore, etj nga jashtë rajonit në Pakistan dhe më pas i fuste nëpërmjet kufirit në konfliktin kundër Sovjetikëve në Afganistan. MAK-u mbështetej nga shërbimet e sigurisë dhe inteligjencës së Pakistanit, Byroja Afgane e ISI-it partner kryesor i CIA-s për kryerjen e operacioneve klandestine kundër pushtimit të Sovjetikëve.
Në atë kohë, bin Ladeni ishte i lidhur ngushtë me Gulbudin Hekmatyar-in, duke forcuar fuqishëm operacionet e tij të drogës. Gulbudin Hekmatyari, i cili kishte lidhje me bin Laden-in dhe CIA-n për shkak të bashkëpunimit të fuqishëm me ISI-in konsiderohej si “prodhuesi dhe magazinuesi” i saj. Pas vitit 1985, ISI-i aktivizoi disa celula aktive të agjentëve të saj, të cilët filluan të përfitojnë nga tregtia e heroinës, një pjesë të parave të së cilës e përdornin për operacione të fshehta. Këto celula promovonin kultivimin e opiumit dhe trafikimin e saj nga territori i Pakistanit dhe Afganistanit nën kontrollin e muxhahedinëve. Më pas heroina trafikohej në zonat ku vepronin Sovjetikët, me qëllim që trupat Sovjetike të fillonin përdorimin e saj dhe të ishin të varura nga droga.
Pas tërheqjes së trupave sovjetike nga Afganistani në vitin 1988, celulat e heroinës së ISI-it filluan të përdornin rrjetin e rafinerive dhe trafikantët me qëllim trafikimin e heroinës në perëndim, duke i përdorur këto para për të mbështetur ekonominë e tyre. Si rezultat, ISI u fuqizua aq shumë ekonomikisht sa asnjë agjensi tjetër në planet. Për këtë arsye, shumë shtete dhe agjensi e konsiderojnë atë si “qeveria e padukshme e Pakistanit”. Sipas autorit Gerald Posner ish zyrtar i CIA-s, gjeneral leitnanti Akhtar Abdul Rahman Khani, ish drejtor i ISI-it nga viti 1979-1987 takohej rregullisht me bin Ladenin në Peshawar. ISI dhe bin Ladeni gjatë kësaj kohe krijuan një partnership me qëllim që forcat e drejtuesve të fiseve afgane duhet të paguanin një taksë për tregtinë e opiumit. Në vitin 1985, bin Ladeni dhe ISI-i ndanin një përfitim të paktën 100 milionë dollarë në vit.
Shërbimi Sekret i Pakistanit, i njohur me shkurtesën ISI (Inter-Services Intelligence) llogaritet si një nga shërbimet sekrete më të fuqishme në botë së bashku me CIA-n, MI6, Mossad-in dhe GID-në Jordaneze. Ai është krijuar me asistencën e Britanisë së Madhe në vitin 1948. Ky shërbim u bë i njohur në skenën ndërkombëtare në vitet tetëdhjetë, në kohën kur mbështeti muxhahedinët afganë kundër Bashkimit Sovjetik gjatë luftës në Afganistan (1979-1989) nëpërmjet Byrosë së tij Afgane dhe drejtuesve të saj të famshëm gjeneral brigade Mohammad Yousaf dhe gjeneral leitnant Akhtar Abdul Rehman Khani.
Gjatë kësaj lufte, shërbimi sekret ISI ka bashkëpunuar ngushtë me Agjencinë Qëndrore të Inteligjencës së SHBA-ve për të trajnuar dhe financuar muxhahedinët me fondet amerikane, pakistaneze dhe saudite. Asnjë agjent i shërbimit sekret të Pakistanit nuk është kapur gjatë këtij konflikti.
Siç do ta spjegojmë në këtë analizë, ISI ka dhënë mbështetje strategjike, financiare, logjistike, stërvitje dhe shërbime të inteligjencës për Talebanët Afganë kundër të ashtuquajturës Aleanca Veriore Afgane në luftën civile të viteve 1990-1995, por në mënyrë të veçantë Byroja Afgane është përgjegjëse për gjithë aktivitetet e armatosura në territorin e Afganistanit dhe për situatën e krijuar në këtë vend. Agjentët e saj planizuan, organizuan dhe ekzekutuan me sukses Operacionin Ushtarak “Anakonda” për marrjen e kontrollit të Afganistanit dhe rrëzimin nga pushteti të presidentit Ashraf Ghani në muajin gusht 2021.
Shërbimi sekret ISI drejtohet nga gjeneral leitnant Hameed Faiz, i cili përgjigjet vetëm tek Shefi i Shtabit të Pakistanit gjeneral Qamar Javed Bajwa dhe kryeministi Imrad Khan. ISI-i përbëhet nga dhjetë departamente.
- Departamenti Inteligjencës së Përbashkët X (JIX).
Ky departament shërben si sekretariat për të koordinuar dhe mundësuar shërbime administrative mbështetëse për degët e tjera të ISI-it dhe organizatat e tyre në terren. Ai përgatit të dhënat e inteligjencës dhe kërcënimet strategjike të Pakistanit. Ai drejtohet nga një gjeneral major dhe pesë zv/drejtorë gjeneral brigade, përgjegjës për administrimin, buxhetimin, llogaritë bankare, transportin dhe operacionet klandestine.
- Byroja e Përbashkët e Inteligjencës (JIB).
Kjo byro është struktura më e madhe e ISI-it, e cila përmban rreth 60 për qind të stafit të përgjithshëm të ISI-it. Kjo byro drejtohet nga një gjeneral major dhe pesë zv/drejtorë me gradë gjeneral brigade, përgjegjës për studentët, partitë politike, anti-terrorizmin, ministritë dhe shoqërimin e VIP-ave. Në shtesë të tij gjenden tre seksione të rëndësishme, të cilat kanë përgjegjësi për zhvillimet politike dhe ekonomike nëpër botë. Kjo byro kontrollon aktivitetin e atasheve ushtarakë dhe përfaqësuesve të saj jashtë vendit.
- Seksioni 1: Është përgjegjës për Indinë dhe Lindjen e Largme.
- Seksioni 2: Është përgjegjës për vendet ose ish vendet komuniste.
- Seksioni 3: Është përgjegjës për Azinë e Largët dhe Afrikën.
Pjesë e kësaj byroje është edhe Dega Speciale (SW) ose Byroja Afgane, e cila merret ekskluzivisht me Afganistanin dhe drejtohet nga një gjeneral brigade. Ajo ka tre n/drejtorë me gradën kolonel të cilët janë përgjegjës për:
- Operacionet ushtarake dhe stërvitjen.
- Mbështetjen logjistike, shpërndarjen e armëve dhe materialeve ushtarake.
- Stërvitjen e Talebanëve afganë, refugjatëve afganë dhe kryerjen e Operacioneve Psikologjike (Operacioni Anakonda-2021).
- Byroja e Përbashkët e Kundër Inteligjencës (JCIB).
Kjo byro është përgjegjëse për survejimin në terren të diplomatëve pakistanezë të stacionuar jashtë vendit dhe drejtohet nga një gjeneral major. Në të njëjtën kohë ajo është përgjegjëse për ekzekutimin e operacioneve të inteligjencës në Lindjen e Mesme, Azinë Juglindore, Afganistan, Republikat Muslimane të Azisë Qëndrore të ish BS.
Zv/drejtori me gradën gjeneral brigade dhe kontrollon syrvejimin e diplomatëve të huaj dhe pakistanezë, drejtuesit e partive politike dhe personelin e ISI-it. Ai ka katër drejtorë në vartësi.
- Drejtori (kolonel) për zyrvejimin në terren të diplomatëve të huaj.
- Drejtori (kolonel) për politikat jashtë vendit.
- Drejtori (kolonel) për Azinë, Europën dhe Lindjen e Mesme.
- Drejtori (kolonel) për zyrën e Kryeministrit Imrad Khan.
Kjo Byro ka degët e saj të cilat survejojnë personelin e ISI-it në Lahore, Karachi, Peshawar, Kohat, Rawalpindi, Mardan, Nowshera, Attock, Murree, Jhelum, Kharjan, Sialkot, Gurjanwala, Sahiwal, Multan, Sargodha, Muzaffarabad, Tulbul dhe Gilgit.
- Byroja e Zbulimit të Përbashkët në Veri (JIN).
Kjo byro drejtohet nga një gjeneral major dhe është përgjegjëse për operacionet speciale në Xhamu dhe Kashmir. Këtu përfshihen operacionet e infiltrimit, propaganda dhe ekzekutimi i operacioneve klandestine. Gjithashtu pjesë e rëndësishme janë edhe operacionet për grumbullimin e inteligjencës në rajonet Xhamu dhe Kashmir. Një njësi speciale e ISI-it (ISI-SSG) merret me stërvitjen dhe mbështetjen me armë dhe municione për grupet terroriste LeT, LeJ, LeI dhe JeM.
- Byroja e Përbashkët e Zbulimit Jashtë Vendit (JIM).
Kjo byro drejtohet nga një gjeneral major, i cili është përgjegjës për spiunazhin në SHBA, Europë, Azi dhe në Lindjen e Mesme. Ajo drejtohet drejtëpërdrejtë nga Shtabi Qëndror i ISI-it në Rawalpindi dhe realizohet nëpërmjet spiunëve, të cilët veprojnë nga zyrat ku janë dërguar jashtë vendit ose nën maskim. Kjo byro ndahet në dy n/drejtori, njëra përgjegjëse ose drejtoria e operacioneve për Europën me një gjeneral brigade në krye dhe tjetra drejtoria e operacioneve për Azinë dhe Lindjen e Mesme, e cila drejtohet nga një gjeneral brigade.
- Byroja e Përbashkët e Inteligjencës me Sinjale (JSIB).
Kjo drejtori drejtohet nga një gjeneral major dhe misioni i saj është realizimi i zbulimit me sinjale, grumbullimi dhe analiza e saj veçanërisht në Indi dhe Afganistan. Kjo byro prodhon sinjalet dhe kodet sekrete të cilat përdoren për të realizuar operacionet jashtë vendit. Ajo ka tre detashmente të cilat drejtohen nga tre gjeneralë brigade në Lahore, Karachi dhe në Peshawar.
- Byroja e Përbashkët Teknike (JIT).
Është byroja që ka si mision asistencën teknike për realizimin e operacioneve të fshehta klandestine. Ajo drejton të gjitha aspektet e pajisjeve elektronike që kërkohen për kryerjen e operacioneve sekrete dhe klandestine të ISI-it.
- Byroja Speciale e ISI-it.
Akademia e ISI-it është riemëruar në muajin prill 1998 dhe quhet “Akademia e Inteligjencës së Shërbimit Ushtarak”. Ajo drejtohet nga një gjeneral major dhe ka tre zv. drejtorë gjeneral brigade, zv/drejtori për stërvitjen, zv/drejtori për gjuhët e huaja dhe zv/drejtori për stërvitjet teknike.
- Seksioni Ndërlidhës Ushtarak (MLS).
Ky seksion është pjesë e Ministrisë së Brendshme të Pakistanit. Ai ka mision ndërlidhjen me Ministrinë e Brendshme, por drejtohet dhe komandohet vetëm nga shtabi i ISI-it. Ai përfaqëson të gjithë agjensitë e inteligjencës civile, organizatat paramilitare, agjensinë federale të hetimit dhe drejtorinë e emigrimit dhe të pasaportave.