Ymer Çiraku: Këngë popullore arvanitase

Në një udhëtim para disa vitesh në Athinë, më ra në dorë libri me afër 400 faqe “Antologjia e këngëve arvanitase të Greqisë”, me autor Thanasis Moraitis. Libri, me një cilësi botimi mjaft të mirë, është i pajisur me tekste greqisht e shqip të 140 këngëve arvanitase, si dhe shoqëruar me nota muzikore të melodive, me analiza historike, gjuhësore, prozodike dhe metrike të tyre.

Dihet shtrirja e gjerë e arvanitasve në zona të ndryshme kontinentale dhe ishullore të Greqisë dhe roli i madh që ata kanë luajtur në rrjedhat historike të atij vendi. Prania e tyre shekullore dhe mjaft aktive atje, sigurisht që ka qënë dhe faktor i atyre lidhjeve të ngushta historike mes dy popujve e dy vendeve. Këtu më poshtë, po përcjell dy nga këto këngë lirike të dashurisë, që marrin kuptim edhe për ditën e Shën Valentinit. Brenda dialektit arvanitas, ato gjithsesi, e shfaqin qartësinë për t`u shijuar, me bukurinë e aromave arkaike e pastorale – gjuhësore dhe shpirtërore.

1.Çopanaqi (Çobani)

Çopanaqi çelji zjarmë

për të ndrenjë (ndrequr) strovoradhë (kërrabën)

Strovoradhëza u ça

çopanaqi rri e klja

“Çopanaqë mos më klja”,

vajza vate edhe i tha

“Priri dhentë pre vorenë

mirr kamban dh`ea të fljemë

Eja të të puth një çikë

Ljej t`i haj uljku dhitë”

2.Çë më ipi me(j)timi

Çë më ipi metimi moj nënë

se dua të mejtonem

se jam çup` e vogëlj(ë)

moj dua të martonem

Kur vete për kishë

moj daljin zënë shkallënë

njëri trëndafilje

moj tjatri më falj ballën

Kur vete në çesme

moj daljin zënë udhënë

njëri borziljok

moj tjatri më fal buzjën