Angela Kosta: Il Grande Poeta Vito Sorrenti e le sue poesie in lingua albanese
Vito Sorrenti lindi në Polia (Vibo Valentia – Kalabria), më 27 korrik 1952. Poet i famshëm italian, ka marrë shumë çmime të rëndësishme kombëtare dhe ndërkombëtare për poezitë e tij lirike. Të shumta janë gazetat që kanë shkruar për karrierën e tij shumëvjeçare poetike. Po përmendim disa nga librat e tij të botuar: ‘Pika dashuri’, ‘Endem me mendjen’, ‘Poezi’, ‘Amebe për Euridikën’, ‘Poezia është hajdute’, ‘Poezi dashurie’, ‘Të braktisurit’, ‘Personazhet e shquar kalabreze’, ‘Të qartat e errëta të dhimbjes’, ‘Vizione kulturore’, ‘Vargje të kundërta dhe të ndryshme’, (përmbledhje poetike).
Po sjellim këtu një pjesë të prezantimit në libër të Susanna Pelizza (2023).
“Mbiemri ashtu sikurse si imazhi, për Sorrentin, nuk është kurrë “stoli”, por “përpikmëri e gjuhës poetike”, “rritje e njohurive”, “thjeshtësia e një forme komplekse”. “Patosi” kapërcehet, si ‘kaos magjepsës i shqisave’ me një ‘reminishencë të letërsisë’, me indeksin kulturor të vendit: është ndalimi i zhdukjes së pashmangshme të të gjitha gjërave në ‘ngurtësinë’ e një kulture si transmetim vlerash. ‘Vizioni i shkëputur i gjërave’ nuk i intereson Sorrentit: meqenëse është një vizion ‘epigonik’ i lidhur ende me qëndrime të maskuara si ‘sapo – eksperimentalizëm’, por në realitet të hershëm dhe të mykur. E reja është kombinuar me qëllimin e saj të vetëm: të transmetojë. ‘Parim unik’ ky, që dominon gjërat dhe i bën ato të ndërveprojnë me vlerën e tyre intelektuale. Sorrenti është I vetëdijshëm për ‘kaosin ekzistencial’, por ai përpiqet ta dominojë atë kaos me një përkushtim ndaj një letërsie që promovon, ose është ende e aftë të promovojë vlera në të cilat besohet… Kujtojmë çmimet e para të fituara, ato më të rëndësishme të Vito Sorrentit:
Vendi 1 – Seksioni Poezi – në Çmimin e XIII Kombëtar të Letërsisë Domenico Portera Qyteti Cefalù (2021).
Vendi 1 – Seksioni i Poezisë Alda Merini – në Çmimin Ndërkombëtar Letrar "Qukapiku" Edicioni i I (2020).
Çmimi për poezinë më të mirë të Sezonit Kulturor në Edicionin XIX tek "Vargjet e Autorit" (2017 – 2018).
Vendi i Parë Fituesi absolut – Seksioni A – Poezi temë e lirë, në edicionin e XI të Çmimit Letrar ‘San Benedetto del Tronto në zemër’.
Vendi i parë absolut në Edicionin e Çmimit XXIV Anna Kuliscioff.
Çmimi i Parë në konkursin e 34-të Kombëtar Letrar ‘Arti dhe Muzat e tij’ – Rubrika e librit të botuar.
Vendi i parë në Çmimin Ndërkombëtar të Poezisë për Paqe Universale ‘At Ilaro del Corvo’; – Botimi XXXV – X (2017).
Vendi i parë në Çmimin Ndërkombëtar Letrar për Poezi dhe Narrativë ‘Arti dhe Muzat’ (2017).
Vendi i parë i Çmimit Ndërkombëtar Antonia Pozzi për Poezinë dhe Letërsinë (2016).
Vendi i parë në edicionin e XIV të Çmimit “Antonio Filoteo Omodei” (2016).
Vendi i parë në edicionin e XVII të Çmimit Ndërkombëtar Letrar Universum (2016).
Vendi i parë në Çmimin Ndërkombëtar “Dy Siçilitë” për Letërsinë dhe Artin (2016).
Vendi i parë në Konkursin Ndërkombëtar të Arteve ‘Diell i ëmbël’ – në përkujtim të Donatella Gasparit.
Vendi i parë në Seksionin e Lartë të Çmimit " Poeti i Punës" – Milano (2015).
Vendi i i parë në Çmimin Ndërkombëtar Letrar për Poezinë dhe Fiksionin ‘Arti dhe Musat’, (2014).
Vendi i parë në Çmimin Ndërkombëtar ‘Banketi’, (2014).
Vendi i parë në Çmimin Letrar për Poezi të Pabotuara ‘Shtator ikim’, (2014).
Vendi i parë në çmimin ‘Nicola Mirto’, Alcamo, (2012).
Vendi i parë në Çmimin e Poezisë ‘Città di Ceggia’, (2012).
Vendi i parë në Çmimin Ndërkombëtar ‘Banketi’, (2011).
Vendi i parë në Çmimin e Poezisë ‘Lorella Santone’, (2011).
Vendi i parë në Çmimin ‘Qyteti i Leonfortit’, (2008).
Çmimi i parë në ‘Kalaja e Qytetit të Shën Miniatos’, (2006).
Vendi i parë në edicionin e XI të Konkursit Kombëtar të Poezisë ‘Qyteti i Melendugnos’ (2002, 2004).
Vendi i Parë në Çmimin ‘Nicola Mirto’ – Alcamo (2004).
Vendi i Parë në Konkursin Ndërkombëtar ‘Prato, një pëlhurë kulture’, (2001).
Vito Sorrenti bashkëpunon me revistat: ‘Në dyqan’ dhe ‘Muzat’.
Ai është i pranishëm:
1) Në Fjalorin e autorëve italianë të shekullit të dytë XX – Botime Helicon;
2) Në ‘Letërsia bashkëkohore italiane’ – profile letrare – Botime Helicon;
3) Në Historinë e Letërsisë Italiane – Miano Editore;
4) Në Historinë e Letërsisë Rumune (fq. 309 – 310), autor i së cilës është poeti i mirënjohur Eugen Evu.
Vito Sorrenti është përfshirë në koleksione të shumta antologjike me vlerësime çmimesh të konkurseve letrare të cilat i përmendëm edhe më lart. Vito Sorrenti është i pranishëm me aforizma të shumta në vëllimet ‘Shkurtësia spekulare’ dhe ‘Shuma e relikeve’, botuar nga Laboratori i Artit me redaktimin e poetit, shkrimtarit dhe kritikut të shquar të artit, Domenico Cara.
Vito Sorrenti è nato a Polia (Vibo Valentia – Calabria), il 27 luglio 1952. Grande poeta italiano, Vito Sorrenti ha ottenuto significativi riconoscimenti Nazionali e Internazionali per le sue poesie in lirica.
Tanti sono i giornali che hanno scritto riguardo al poeta.
Ecco alcuni suoi libri pubblicati: “Gocce d’amore”, “Vagando con la mente”, “Poesie”, “Amebeo per Euridice”, “La poesia è una ladra”, “Poesie d’amore”, “I Derelitti”, “Personaggi illustri calabresi”, “Chiari oscuri del dolore”, “La poesia è una ladra”, “Visioni culturali”, “Il Convivio Editore” (Vito Sorrenti e Susanna Pelizza), “Versi e avversi e diversi”. Portiamo qui una parte del’introduzione della silloge poetica con l’introduzione di Susanna Pelizza (2023), “L’aggettivo, come l’immagine, per Sorrenti, non è mai “ornamento”, ma “precisione del linguaggio poetico”, “incremento conoscitivo”, “la semplicità di una forma complessa”, il “pathos” viene superato, come “l’incantevole caos dei sensi”, 9 con una “letterarietà rievocativa”, con l’indice cultural del topòs: è l’arresto dell’ineluttabile svanire di tutte le cose nella “durezza” di una cultura come trasmissione di valori. La “visione sconnessa delle cose” non interessa al Sorrenti: poiché è una vision “epigonica” ancora legata ad atteggiamenti camuffati di “neosperimentalismo” ma in realtà vecchi e ammuffiti. La novità è congiunta con il suo fine: il trasmettere. Il “principium unicum” che sovrasta le cose e le rende interagenti con il loro valore intellettuale. Sorrenti ha coscienza del “caos esistenziale”; ma cerca di dominare quel caos con l’impegno verso una letteratura che promuova, o sia in grado, ancora di promuovere valori in cui credere…
Tra i più importanti ricordiamo i primi premi ottenuti:
1° Classificato – Sez. Poesia – al XIII Premio Letterario Nazionale Domenico Portera Città di Cefalù – 2021.
1° Classificato – Sez. Poesia Alda Merini – al Premio Letterario Internazionale Il Picchio I^ Edizione – 2020.
Premio per la migliore poesia della stagione culturale 2017-2018 alla XIX Edizione di Versi d’Autore 2018.
1° Class. Vincitore assoluto – sez. A – Poesia a tema libero, all ‘11^ edizione del Premio Letterario “San Benedetto del Tronto nel cuore”.
1° Premio assoluto alla XXIV Edizione del Premio Anna Kuliscioff.
1° Classificato alla 34° concorso letterario nazionale “L’arte e le sue muse” – sezione libro edito 1° classificato al Premio Internazionale di Poesia per la Pace Universale ‘Frate Ilaro del Corvo’ – XXXV Edizione – X n.s. (2017).
1° classificato al Premio Letterario Internazionale di Poesia e Narrativa “L’arte e le Muse” 2017.
1° classificato al Premio Internazionale di Poesia e Letteratura Antonia Pozzi 2016.
1° classificato al 14^ edizione del Premio “Antonio Filoteo Omodei” 2016.
1° classificato al XVII edizione del Premio Letterario Internazionale Universum, 2016;
1° classificato al Premio Internazionale di Lettere & Arti “Due Sicilie” 2016;
1° classificato al Concorso Internazionale delle Arti “Dolce Sole – alla memoria di Donatella Gaspari.
1° Classificato nella sezione senior del Premio “La poesia del Lavoro” ¬ Milano 2015.
1° classificato al Premio Letterario Internazionale di Poesia e Narrativa 2014 “L’arte e le Muse”.
1° classificato al Premio Internazionale “Il Convivio” 2014.
1° classificato al Premio Letterario di Poesia Inedita 2014 “Settembre Andiamo”.
1° classificato al Premio “Nicola Mirto”, Alcamo, 2012.
1° classificato al Premio di Poesia “Città di Ceggia” 2012.
1° classificato al Premio Internazionale “Il Convivio” 2011.
1° classificato al Premio di Poesia “Lorella Santone” 2011.
1° classificato al Premio “Città di Leonforte 2008”.
1° classificato al Premio La Rocca – Città di San Miniato”, San Miniato, 2006.
1° classificato alla XI edizione del Concorso Nazionale di Poesia “Città di Melendugno”, 2004.
1° classificato alla IX edizione del Concorso Nazionale di Poesia “Città di Melendugno”, 2002.
1° classificato al Premio “Nicola Mirto” – Alcamo, 2004.
1° classificato al Concorso Internazionale “Prato un Tessuto di Cultura” Prato, 2001.
Vito Sorrenti collabora con le riviste "Alla bottega" e “Le Muse”.
E’ presente:
nel Dizionario degli Autori Italiani del Secondo Novecento – Edizioni Helicon;
nella “Letteratura italiana contemporanea” – profili letterari – Edizioni Helicon;
nella Storia della Letteratura Italiana – Miano Editore; nella Storia della Letteratura Rumena (pag. 309 – 310) del quale è autore il noto poeta Eugen Evu.
E’inserito in numerose raccolte antologiche come premio di Premi e Concorsi letterari.
E’presente con numerosi aforismi nei volumi “La brevità speculare” e “Il lotto delle reliquie”, editi dal
Laboratorio delle Arti a cura del noto poeta, scrittore e critico d’arte Domenico Cara.
https://calabria.live/?s=vito+sorrenti
NUK DI ÇFARË TË BËJ
Nuk di çfarë të bëj me artin tuaj
dhe ekspozitat tuaja
të cilat ekspozojnë tiparet e vogëlsisë suaj.
Nuk di çfarë të bëj me sallonet tuaja
dhe pasqyrat tuaja
të cilat pasqyrojnë arrogancën
e fytyrave tuaja dhe të mësuesve tuaj.
Nuk di cfare te bëj me sytë e tu
dhe takat e juaja
që kërcasin në sallonet
dhe në kabinetet e zëvendësministrave.
Nuk di çfarë të bëj me makjazhet tuaja
dhe portret tuaja
që portretizojnë shkëlqimin e të padalave
dhe të satrapëve të ribërë.
Tjetër kërkon shpirti im
tjetër dëshiron
të tjera përndjek:
gëzimin e të kuptuarit
kënaqësinë e të mësuarit
bukurinë në aspektet e saj të pafundme
dafinën, ullirin, hardhinë
paqen, dritën dhe miqësinë.
NON SO CHE FARMENE
Non so che farmene della vostra arte
e delle vostre mostre
che mettono in mostra
i tratti della vostra pochezza.
Non so che farmene dei vostri salotti
e dei vostri specchi
che rispecchiano la spocchia
dei vostri volti e dei vostri maestri.
Non so che farmene dei vostri occhi
e dei vostri tacchi
che ticchettano nei salotti
e nei gabinetti dei viceministri.
Non so che farmene dei vostri trucchi
e dei vostri ritratti
che ritraggono il lustro delle mignotte
e dei satrapi rifatti.
Altro la mia anima cerca
altro desidera
altro persegue:
la gioia di capire
il piacere d’imparare
la bellezza nelle sue infinite sfaccettature
l’alloro, l’ulivo, la vite
la pace, la luce, l’amicizia.
DEVIJIMI I EGËR
O tokë, o det, o qiell!
Edhe fytyra e diellit që shkëlqen
errësohet përpara
kërdisë së gjakut
që rrjedh në skenë
ku Kaini deklaron
vargjet e tij të helmosura
dhe devijimi i egër
me egërsi ekstreme
dhe brutalitet çnjerëzor
shqyen, torturon, copëton
madje edhe zemrat e pa pendëve.
LA FERINA ABERRAZIONE
O terra, o mare, o cielo!
Anche il volto lucente
del sole s’oscura davanti
allo scempio del sangue
che gronda sulla scena
ove Caino declama
i suoi versi al veleno
e la ferina aberrazione
con ferocia estrema
e brutalità disumana
squarcia, strazia e dilania
persino il cuore degl’implumi.
PLAKU
Në heshtjen si plumb
pezull i mbivarur
nën tymin e rrënojave
mbytur në gjak
i pafajshëm, i pafuqishëm, i pavetëdijshëm,
gjëmimi i rambos gjëmon ogurzi
në gjoksin e plakut
që me hap të pasigurt
dhe duart që i dridhen
shtrihet mbi gërmadhat e hidhura.
Dhe një grumbull dhimbjeje e mundon
dhe fytin ia shtrëngon
dhe nuk flet, nuk bërtet, nuk ulërin
por kërkon, kërkon
me zemër të shpuar
dashuritë e tij,
fytyrat e tij, të vdekurit e tij.
Por mes shtëpive të shkatërruara
vetëm zia.
Tërhiqet zvarrë i tronditur
mes fragmenteve të dashurisë
dhe me jehona dëshpërimi të heshtur
copëtohet dhe shkërmoqet
zemra e plakut plot dhimbje.
IL VECCHIO
In un silenzio di piombo
sospeso a strapiombo
sulle fumanti macerie
intrise di sangue
innocente impotente ignaro
il rombo del rambo
rimbomba sinistro
nel petto del vecchio
che con passo malcerto
e mani tremanti
si protende sulle amare rovine.
E un grumo di pena l’opprime
e gli serra la gola
e non parla, non urla, non grida
ma cerca, cerca
col cuore trafitto
i suoi affetti, i suoi volti, i suoi morti.
Ma fra le case divelte
solo il lutto
si trascina sconvolto
fra lacerti di affetti
e affetti in frantumi
e con echi di muta disperazione
frantuma e sfarina
il cuore del vecchio
ricolmo di pena.
NJË GRUMBULL HALLESH
Një burrë,
një grumbull hallesh
dhe ëndrrash të copëtuara,
ecën shpejt
duke mbartur pas
kryqin me gjembat e tij.
Ecën drejt një fushoreje
pemësh me agrume
dhe e shpërndarë me pegelë
ku rezonojnë së bashku
të qeshurat e hienave
dhe ulërimat e mastifave.
Ecën nën hënën
që mbytet në agim
dhe një grremç me ngricë
i ngërçon zemrën
teksa mendon për mjerimin
që zapton fëmijët e tij
dhe gruan larg
në kthetrat e stërmundimit.
UN GRUMO DI PENA
Un uomo,
un grumo di pena
e di sogni in frantumi,
cammina veloce
portandosi dietro
la sua croce e le sue spine.
Cammina verso una piana
alberata di agrumi
e disseminata di uncini
ove risuonano insieme
le risate delle iene
e il ringhio dei mastini.
Cammina sotto la luna
che annega nell’albore
e un uncino di gelo
gli uncina il cuore
pensando alla miseria
che assedia i suoi bambini
e alla moglie lontana
in preda all’afflizione.
Për të lexuar gjithçka mbi veprimtarinë letrare të Poetit Vito Sorrenti mund të konsultoni linkun e mëposhtëm:
Per leggere tutto su Vito Sorrenti potete visitare il link qui sotto:
https://vitosorrenti.weebly.com/