LA POESIA È UN BREVE INCONTRO CON L’IMMORTALE E IL DIVINO

-Appunti dal libro di poesie “Autopsia d’immagine” di Maria Teresa Liuzzo

È sempre più raro incontrare spiriti affini. Ma anche se non succede spesso, per fortuna succede. L’incontro nei libri con una poetessa speciale e di spicco come Maria Teresa Liuzzo ti dà questa sensazione, stimola la tua immaginazione e fantasia, ti conduce attraverso mondi in cui ti sembra di essere stato prima, ma semplicemente hai dimenticato. Un mondo di magia irripetibile, circondato da alte mura e cancelli dorati, che solo la poesia sa trovare e governare, e si comporta all’interno dei suoi territori inesplorati come una principessa legittima.
Maria Teresa Liuzzo è una di quelle poetesse che si impone. La sua parola poetica è parca, il verso morde le vene liquide di metafore e figure letterarie, la stessa composizione poetica trasmette modernismo nel concetto e nella struttura.
Il suo flusso poetico è tale che ricorda una struttura dall’architettura particolare,  sembra di entrare in una solida torre, e l’austerità lascia improvvisamente il posto a un cortile al centro dove appare un cielo luminoso. Questo cortile brulica di foglie verdi, fiori e api, i frutti hanno il colore della tentazione dell’Eden, gli uccelli invitano agli alberi e ad identificarsi con questa oasi di vita nascosta agli occhi dei profani, dei meschini e dei mediocri.
Leggendo il libro poetico “Autopsia dell’immagine”, il piacere che si prova è simile a immergersi nelle acque di un mare,dopo aver camminato per giorni nel prosaico deserto della vita. Vivere, infatti, diventa sempre più difficile e prosaico, in una società dove prevalgono il denaro e gli antivalori, ed entrare nelle pagine di un libro ti porta vita e freschezza, ti scuote dalla polvere e dalla ruggine, riporta ricordi e bei momenti che hai attraversato, ti porta fino a dialogare con i grandi personaggi che hai incontrato attraverso le tue letture…Dante siede a gambe incrociate rivolto verso le sfere della divinità, e tendendo una piuma dice; Ho fatto il mio, ora è tuo” e scompare per ritrovarsi di nuovo nella città di Firenze alla ricerca di Beatrice. Nel frattempo, Dino Campana esce dal reparto psichiatrico e con un libro in mano, intitolato “Canti di Orfeo”, si presenta davanti a te, e comincia a leggerti brani poetici dei suoi viaggi dell’immaginazione e della mente. Così, singolarmente o in gruppo, altri poeti ti visitano, e tu sei stanco di ospiti inattesi e lasciandoli alla loro festa dell’oblio, ti concentri a maggior ragione sul libro che stai leggendo, entrando nel mondo dell’autore, e presuponi che ogni poesia è un momento sublime, un breve incontro con l’immortale e il divino.
Grazie di cuore all’instancabile autrice Maria Tereza Liuzzo, che accende dentro di noi una lampada e ci rivitalizza con energia, dove la parola e il cosmo diventano una cosa sola.

POEZIA ËSHTË NJË TAKIM I SHKURTËR ME TË PAVDEKSHMEN DHE HYJNOREN

– Shënime mbi librin ” Autopsia e imazhit” e Maria Teresa Liuzzo

Është përherë më e rrallë të ndeshesh në shpirtra të ngjashëm. Por edhe pse nuk të ndodh shpesh , fatmirësisht ndodh. Takimi nëpër libra me një poeteshë të veçantë e të spikatur si Maria Teresa Liuzzo të jep këtë ndjesi, të ngacmon imagjinatën dhe fantazinë, të shpie nëpër botëra ku të duket se ke qenë edhe më parë, por thjeshtë i kishe harruar. Botë të një magjie të papërsëritshme, rrethuar me mure të larta e porta floriri, që veç poesia di ti rrokë e ti sundojë, dhe sillet brenda territoreve të tyre të pashkelur si princeshë e ligjshme.
Maria Teresa Liuzzo është nga ato poete që të imponohet. Fjala e saj poetike është e kursyer, vargu ngjyen kafshatën nëpër damarët e lëngshëm të metaforave e figurave letrare, vetë kompozimi poetik përcjell modernizëm në koncept dhe në strukturë. Prurja e saj poetike është e tillë që i ngjan një strukture me një arkitekturë të veçantë, të duket sikur hyn në një kullë të ngurtë, dhe rreptësia ia lë vendin papritur një oborri në mes ku shfaqet një qiell i përndritur. Ky oborr gumëzhin nga gjethe të blerta , lule dhe bletë, frutat kanë ngjyrën e joshjes së Edenit, zogjtë të ftojnë poshtë  pemëve dhe të njehësohesh me këtë oaz jete të fshehur nga sytë e profanëve , meskinëve e mediokrëve.
Duke lexuar librin poetik ” Autopsia e imazhit”, kënaqësia që provon është e ngjashme me zhytjen në ujët e një deti, pasi ke ecur prej ditësh në një shkretëtirë prozaike të jetës. Në fakt, të jetuarit, bëhet gjithmonë e më i vështirë e prozaik, në një shoqëri ku predominojnë paratë dhe antivlerat dhe të hysh brenda faqeve të një libri, të risjell jetë e freski, të shkund nga pluhuri e ndryshku, të rikthen kujtesën dhe momentet e bukura që ke kaluar, të shpie gjer atje sa të dialogosh me njerëzit e mëdhenj që ke takuar nëpër leximet e tua…Dante ulet këmbëkryq i kthyer nga sferat e hyjnësisë, dhe duke të të zgjatur një pendë të thotë; “Unë e bëra timen, tani të takon ty” dhe zhduket për t’u rigjendur përsëri në qytetin e Firences në kërkim.të Beatrices. Ndërkohë Dino Kampana lë pavionin psikiatrik dhe me një libërth në dorë ,titulluar ” Këngët e Orfeut”, vjen përpara teje, dhe nis të të lexojë pasazhe poetike nga udhëtimet e tij me imagjinatën dhe mendjen. Kështu veç e veç, apo në grupe, të tjerë poetë të bëjnë vizitë, dhe ti çmallesh me mysafirët e papritur dhe duke i lënë ata në gostinë e tyre të harresës , përqëndrohesh ende më shumë mbi librin që po lexon, mediton, futesh në botën e autores, dhe e kupton se çdo poezi është një çast sublim, një takim i shkurtër me të pavdekshmen dhe hyjnoren.
Falenderues me shpirt për autoren e palodhur Maria Tereza Liuzzo, që ndez brenda nesh një llambë dhe na rivitalizon me energji , ku fjala dhe kozmosi njehësohen.

RIFAT ISMAILI
Savona 16- 10- 2023

MARIA TERESA LIUZZO

DATEMI UNA ROSA

Parlate di primavere
a me che sono cieca.
La bestia sento che rantola
sotto tentacoli di sole…
Umanità è lama
che preme senza mostrarsi,
quando notte opprime
e non domanda.
Tacere non vorrrei
ora che tutto è finito
e non illude la speranza.
Datemi una rosa
per consacrare alle spine
questo sangue.

MË JEPNI NJË TRËNDAFIL

Më flisni për pranverën
mua që jam e verbuar.
Bishën ndjej që gulçon
nën tentakulat e diellit…
Njerëzimi është teh
që pret pa u shfaqur
kur nata shtyp
dhe nuk pyet.
Të hesht nuk dua
tashme që çdo gjë ka mbaruar
e s’ngjall më shpresë.
Më jepni një trëndafil
për të shenjtëruar në gjemba
këtë  gjak.

SILLABA DI LUNA

Nulla trattenere del tempo
nell’ effimero spazio
dell esistenza o una sillaba di luna
che illumina il pianto
e dà voce al silenzio. La memoria
riporta la barriera dei giorni
e la tua mano perduta nella mia
all ombra declina
d’un aquilone.

RROKJE E HËNËS

Asgjë nuk e pengon kohën
në hapësirën kalimtare të ekzistencës
ose të një rrokjeje të hënës që ndriçon lotët dhe i jep zë heshtjes. Kujtimi rikthen barrierën e ditëve dhe dora jote e humbur në timen
në hijen e  rrezuar
të një qifti.

MAI NESSUNO

La luna sulle ginestre,
l’ombra proietta
del silenzio e del vuoto.
Mai bambini, noi,
mai adolescenti,
mai nessuno.
Intervalo d’aria
fra tuono e lampo, roccia
che infrange il vento
e ferma il corso del.sangue.
Artigli di nube
ghermiscono i giorni
e il cuore ripara
sotto ali di corvi. Miete il sole
le messi della morte,
lievita
il pane del sonno.

KURRË ASKUSH

Hëna mbi fshesa, hijen hedh
të heshtjes dhe  zbrazëtisë.
Kurrë fëmijë, ne,
asnjëherë adoleshentë,
kurrë askush.
Boshllëk ajri
midis bubullimës dhe vetëtimës,
shkëmb që thyen erën
dhe ndalon rrjedhjen e gjakut. Kthetrat e reve
mbërthejnë ditët
dhe zemra riparohet
nën krahët e sorrave. Korrin diellin
të korrat e vdekjes,
brumoset buka e gjumit.

UN NUOVO REGNO

Un fantasma aleggia
fra i merli
bussa ai miei pensieri
a rivoltare
la creta del incerto,
ad attizzare
la brace del domani
dopo la strage. Costruisce
per me un nuovo regno…

NJË MBRETËRI E RE

Një fantazmë rri pezull
midis luftimeve
troket në mendimet e mia
kthehet rishtas
lluci i pasigurisë
për të ndezur prushin e së nesërmes
pas masakrës. Ndërton
një mbretëri të re për mua …

Përktheu: Rifat ISMAILI