Bolshevikët, përpjekjet për supernjeriun në Bashkimin Sovjetik
Pas ardhjes në pushtet në vitin 1917, bolshevikët nisën zbatimin e një plani për të ristrukturuar rrënjësisht shoqërinë ruse.
Ne do të ndërtojmë botën tonë të re. Ai që ishte asgjë do të bëhet gjithçka!
Një “njeri i ri” do të jetonte në “botën e re” – një personalitet i zhvilluar plotësisht, një intelektual dhe krijues thellësisht i përkushtuar ndaj idealeve komuniste, i cili e kupton se është një ingranazh i vogël, por i rëndësishëm në makinën gjigante të shtetit.
Edukimi dhe propaganda i kishin shërbyer krijimit të njeriut ideal. Por nga ana tjetër kishte një qasje shumë joortodokse – për të bërë një “racë të re të njeriut”.
Në dekadat e para të pushtetit sovjetik, mbështetësit e eugjenikës iu përmbajtën asaj kësaj doktrine.
“Raca e çdo lloj kafshe dhe bime, duke përfshirë njeriun, mund të ndryshohet me vetëdije duke zgjedhur mbarështues të tillë që do të japin kombinimin më të dëshirueshëm të tipareve tek pasardhësit,” shkruante dikur biologu dhe gjenetisti sovjetik, Nikolai Koltsov.
Eugjenistët kërkuan që njerëzit e talentuar që e kishin treguar veten në çdo sferë duhet të krijonin çifte vetëm mes tyre. Kjo sepse besoj se, prindër të tillë kanë një shans të mirë për të lindur fëmijë po aq të mirë dhe, në këtë mënyrë, kontribuojnë në “evolucionin e trurit” dhe “pasurimin e kombit me gjene fisnike”.
Një transferim i tillë i organizuar i “gjeneve të vlefshme” mund t’i japë shoqërisë shumë shkencëtarë, artistë dhe profesionistë në fusha të ndryshme – fizikisht të shëndetshëm, me vullnet të fortë, dashuri për jetën dhe punën.
“Shumë nëna të së nesërmes, të çliruara nga prangat e paragjykimeve fetare, do të jenë krenare të përziejnë plazmën e tyre me atë të Leninit ose Darvinit dhe t’i japin shoqërisë një fëmijë që trashëgon cilësitë e tyre biologjike“, i shkruante Stalinit në vitin 1936 Herman Meller, gjenetist amerikan dhe anëtar i Akademisë së Shkencave të Bashkimit Sovjetik.
Në këtë mënyrë, do të dilte një “mbinjerëzor”, një “krijues homo” (“Njeriu krijues”), i cili, sipas Koltsov, “duhet të bëhet vërtet mbreti i natyrës dhe ta vërë atë në shërbim të vetvetes me fuqinë e mendjes dhe vullnetin e tij,” argumentonte Nikolai Koltsov.
Në të njëjtën kohë, Koltsov kundërshtoi përzgjedhjen e detyruar. “Njeriu modern,” tha ai, “nuk do të heqë dorë nga liria më e çmuar – e drejta për të zgjedhur një bashkëshort siç do vetë“.
Koltsov besonte se zgjidhja e “problemeve eugjenike” ishte detyrë e shtetit. Sipas tij, shteti kishte detyrimin të krijonte kushte më komode të ekzistencës për “prodhuesit më të vlefshëm” më shumë sesa për të tjerët. Rrjedhimisht, lindshmëria mes tyre do të jetë më e lartë se tek ata “të paaftë për të perceptuar njohuritë moderne dhe kulturën moderne”.
Shkencëtari Sergei Davidenkov propozoi ekzaminime të detyrueshme psiko-eugjenike të popullatës për të bërë një seleksionim. Niveli i arsimimit, statusi social dhe kombësia nuk duhej të ndikonin në rezultatet e testimit.
Sipas rezultateve, njerëzit u vendosën në ‘gjenogrupin’ më të lartë ose më të ulët. Të zgjedhurit morën mbështetjen maksimale të shtetit për lindjen e fëmijëve: rritje pagash me 50 për qind me lindjen e çdo fëmije, pagesa e shpërblimeve një herë për fëmijën e tretë dhe të katërt, etj.
Gjenetisti Alexander Serebrovsky, nga ana e tij, mbrojti fekondimin artificial të grave me “spermë të rekomanduar“, jo domosdoshmërisht nga burri që ato donin. “Riprodhimi mund dhe duhet të ndahet nga dashuria nga fakti i thjeshtë se dashuria është një çështje krejtësisht private e të dashuruarve, ndërsa riprodhimi është dhe, nën socializëm, edhe më shumë duhet të jetë, një çështje publike,” argumentonte ai.
“Socializmi,” shkroi Serebrovsky, “duke shkatërruar marrëdhëniet private-kapitaliste në ekonomi, do të shkatërrojë gjithashtu familjen moderne dhe, në veçanti, do të shkatërrojë ndryshimin në qëndrimin e burrave ndaj fëmijëve, qofshin këta nga sperma e tyre ose jo”.
Megjithatë, projektet ambicioze të eugjenistëve në Bashkimin Sovjetik nuk u realizuan kurrë.
Doktrina u kritikua për shpërfilljen e diversitetit gjenetik, i cili është baza për zhvillimin harmonik të shoqërisë, dhe për paaftësinë e saj për të justifikuar shkencërisht kriteret me të cilat mund të identifikoheshin “prodhuesit e vlefshëm”.
Udhëheqja sovjetike kishte frikë se kjo qasje do të dëmtonte shtyllën e shoqërisë, punëtorët dhe fshatarët. Së fundi, për shumë, pikëpamjet eugjeniste ishin të lidhura drejtpërdrejt me fashizmin dhe nacionalsocializmin.
Në fund të viteve 1930, eugjenika si koncept filozofik dhe ideologjik u ndalua në Bashkimin Sovjetik. Megjithatë, disa nga zhvillimet e tij (në veçanti, në lidhje me trajtimin e sëmundjeve të trashëguara) gjetën zbatim në disiplina të ndryshme shkencore.
/ Rbth.com /