Gjenocidi serb ndaj shqiptarëve: Një histori e dhimbjes dhe rezistencës

Ismet Hajrullahu

Që nga viti 1878, Serbia ka ndjekur një politikë të vazhdueshme të spastrimit etnik dhe gjenocidit ndaj shqiptarëve. Ky projekt shfarosës nuk ka qenë rastësor, por një strategji e qartë për të larguar popullsinë shqiptare nga trojet e saj, duke përdorur mjete brutale si masakrat, dëbimet e dhunshme, kolonizimi dhe terrori shtetëror.

Masakrat dhe spastrimi etnik i shqiptarëve (1878-1912)

Lufta e Parë Serbo-Osmane në vitin 1878 shënoi një nga periudhat më të errëta për shqiptarët e Kosovës dhe rajoneve përreth. Pas Kongresit të Berlinit, Serbia mori kontrollin mbi Toplicën dhe Sanxhakun, duke filluar një fushatë të egër të spastrimit etnik. Mijëra shqiptarë u masakruan dhe dëbuan me dhunë nga trojet e tyre. Rreth 35,000 shqiptarë u dëbuan nga Toplica dhe rajoni i Sanxhakut, me synimin për të krijuar një Serbi etnikisht homogjene. Shqiptarët që mbijetuan u detyruan të largoheshin drejt Kosovës dhe Shqipërisë, duke humbur shtëpitë dhe pronat e tyre.

Luftërat Ballkanike dhe masakrat ndaj shqiptarëve (1912-1918)

Në vitin 1912, Serbia pushtoi Kosovën, duke ndërmarrë një tjetër valë gjenocidi ndaj popullsisë shqiptare. Dhjetëra mijëra shqiptarë u masakruan në rajonin e Kosovës,Dibres dhe Shkupit nga ushtria serbe. Fshatra të tëra u dogjën, gratë dhe fëmijët u vranë pa mëshirë, ndërsa burrat u ekzekutuan masivisht. Raportet ndërkombëtare të kohës dëshmonin për krime të tmerrshme, që Serbia i justifikonte si operacione ushtarake.

Kolonizimi dhe dëbimi i shqiptarëve në Turqi (1918-1950)

Pas Luftës së Parë Botërore dhe formimit të Mbretërisë Serbo-Kroato-Sllovene, Serbia intensifikoi përpjekjet për të zvogëluar numrin e shqiptarëve në Kosovë. Midis viteve 1918 dhe 1950, mbi 300,000 shqiptarë u dëbuan drejt Turqisë, përmes një fushate të organizuar në bashkëpunim me autoritetet turke. Marrëveshjet sekrete serbo-turke synonin zhvendosjen e shqiptarëve dhe kolonizimin e Kosovës me serbë dhe malazezë. Shumë shqiptarë u detyruan të linin pronat e tyre, ndërsa shtëpitë e tyre u konfiskuan nga shteti jugosllav.

Terrori i Serbisë ndaj shqiptarëve gjatë viteve 1980-1990

Pas vdekjes së Titos, Serbia filloi një fushatë të re represioni ndaj shqiptarëve të Kosovës.Demonstratat e vitit 1981 u shtypën me dhunë brutale, me mijëra të burgosur dhe të ekzekutuar. Shqiptarët u larguan nga postet publike, u ndaluan shkollat në gjuhën shqipe dhe filloi një fushatë e gjerë diskriminimi ekonomik. Militantët serbë, të udhëhequr nga Sllobodan Millosheviqi, propaganduan një fushatë të hapur raciste kundër shqiptarëve, duke i quajtur “terroristë” dhe “pushtues”.

Gjenocidi i Serbisë gjatë viteve 1998-1999

Në fund të shekullit XX, Serbia filloi një fushatë shfarosëse ndaj shqiptarëve të Kosovës, duke përdorur ushtrinë, paramilitarët dhe policinë për të kryer masakra të planifikuara.

Masakra e Reçakut (15 janar 1999) – Ekzekutimi i 45 civilëve shqiptarë nga forcat serbe, një krim që tronditi botën dhe nxit ndërhyrjen e NATO-s.

Masakra e Mejës (27 prill 1999) – Më shumë se 370 burra shqiptarë u ekzekutuan dhe u hodhën në varre masive.

Masakra e Izbicës (28 mars 1999) – 147 civilë shqiptarë u vranë në fshatin Izbicë në një tjetër akt të spastrimit etnik.

Masakra e Dubravës (19-21 maj 1999) – Një sulm i tmerrshëm ku mbi 100 të burgosur shqiptarë u ekzekutuan. Më shumë se 1 milion shqiptarë u dëbuan nga shtëpitë e tyre në Kosovë, duke u përballur me vdekjen, shkatërrimin dhe tmerrin e luftës.

Përgjegjësia ndërkombëtare dhe e ardhmja e Kosovës

Gjenocidi serb ndaj shqiptarëve është një nga krimet më të rënda në historinë moderne të Evropës, i kryer për më shumë se një shekull. Bashkimi Evropian dhe NATO duhet të sigurohen që Serbia të mbajë përgjegjësi për krimet e saj dhe të pranojë të kaluarën. Kosova duhet të përfshihet në organizatat ndërkombëtare si një shtet sovran, duke u njohur plotësisht nga të gjitha vendet anëtare të OKB-së. Serbia nuk mund të integrohet në BE pa kërkuar falje për gjenocidin e saj dhe pa njohur Kosovën si një shtet të pavarur. Koha për drejtësi ka ardhur—Serbia duhet të mbajë përgjegjësi për historinë e saj kriminale dhe të ndëshkohet për rolin e saj si një faktor destabilizues në Ballkan.