Shkeljet e gjyqtarëve, 2/3 e procedimeve ngecin në KLD
Respublica evidenton se vetëm 1/3 e propozimeve për procedimin e gjyqtarëve miratohen në KLD, ndërkohë që gjen parregullsi edhe në rolin ekskluziv të ministrit të Drejtësisë.
Një raport i qendrës Respublica mbi masat disiplinore të gjyqtarëve vëren se vetëm 1/3 e kërkesave të ministrit të Drejtësisë miratohen në Këshillin e Lartë të Drejtësisë. Sipas raportit me titull “Pandëshkueshmëria në procedimet e gjyqtarëve”, KLD shkarkoi 3 gjyqtarë gjatë vitit 2015 nga shtatë kërkesa për shkarkim që kishte paraqitur ministri.
Për vitin 2015, Këshilli i Lartë i Drejtësisë ka shqyrtuar 11 kërkesa për procedim gjyqtarësh të dorëzuara nga ministri i Drejtësisë që prej vitit 2014. Këshilli i Lartë i Drejtësisë votoi pro në pesë raste, rrëzoi 4 të tjera, pezulloi një kërkesë dhe lehtësoi masën për njërin prej procedimeve. Në periudhën janar-dhjetor 2015, ministri ka dorëzuar në KLD 16 kërkesa të tjera për procedim gjyqtarësh, ku për 13 prej tyre kërkon masën e “shkarkimit nga detyra”. Këto propozime nuk janë shqyrtuar ende nga KLD. Respublica evidenton në raportin e monitorimit se trendi i procedimeve ruan pothuajse të njëjtin nivel përgjatë viteve 2014-2015, ku pavarësisht propozimeve, vetëm një numër i vogël gjyqtarësh shkarkohen në Këshillin e Lartë të Drejtësisë. “Në 1/3 e rasteve kërkesat e Ministrit të Drejtësisë janë rrëzuar, ndërkohë që në afro 1/3 ato janë ndryshuar me propozimin e dhënies së masave disiplinore më të lehta. Vetëm 1/3 e kërkesave është pranuar nga KLD sipas kërkesës fillestare të paraqitur nga Ministri i Drejtësisë”, thuhet në raport. Këshilli i Lartë i Drejtësisë është vendosur nën shenjestër të kritikave gjatë viteve të fundit për koorporatizëm dhe marrje në mbrojtje të gjyqtarëve që kapen me shkelje. Për këtë arsye, ky institucion është vendosur në qendër të reformës në drejtësi, e cila parashikon shkrirjen e plotë të institucionit dhe ndryshimin e formulës së tij. Përveç problemeve në vendimarrjen e KLD, qendra Respublica vëren parregullsi edhe në rolin e ministrit të Drejtësisë me procedimet ndaj gjyqtarëve-i vetmi që ka tagrin për të nisur një të tillë. Sipas raportit “Pandëshkueshmëria në procedimin e gjyqtarëve për vitin 2015”, ministri i Drejtësisë ka djegur afatet e procedimit për një gjyqtar të kapur me shkelje. “Kjo konfirmon edhe një herë problematikën e konstatuar edhe në studimin pararendës, ku mosveprimi i Ministrit të Drejtësisë, në kushtet kur kompetenca për nisjen e procedimit disiplinor është kompetencë ekskluzive e tij, bëhet shkak për të “shpëtuar” gjyqtarin, subjekt të procedimit”, thuhet në raport. Respublica vëren se mosveprimi i ministrit të Drejtësisë brenda afatit është një problem që vazhdon edhe në 2015, por legjislacioni nuk parashikon asnjë përgjegjësi në llogari të tij. Gjithashtu, ministri i Drejtësisë nuk i arsyeton vendimet për ndryshimin e masës së propozuar dhe as rastet kur nuk dorëzon brenda afatit një procedim disiplinor. Respublica rekomandon në studimin e saj që nisja e procedimit disiplinor të mos jetë e drejtë ekskluzive e ministrit të Drejtësisë. Por nëse ky fakt nuk ndryshon, atëherë ministri, sipas Respublica duhet ta ketë detyrim ligjor nisjen e procedimit ndaj gjyqtarëve. Për rritjen e efikasitetit të institucioneve, kërkohet gjithashtu që ministri të arsyetojë vendimet e veta mbi procedimet, ndërsa rekomandohet ndryshimi i Kodit Zgjedhor sa i përket procedimeve për anëtarët e Kolegjit Zgjedhor, aktualisht me imunitet.