Presidenca Raisi, zgjatja apo fundi për teokracinë sunduese të Iranit?
Të martën, 3 gusht, presidenti i ardhshëm i regjimit iranian do të marrë detyrën. Por, përurimi zyrtar i Ebrahim Raisi si president është çdo gjë, përvecse normale. Faktikisht është më tepër një pikë e rëndësishme përuruese që, sipas të gjitha gjasave, shënon fillimin e fundit të një regjimi brutal.
Afërsia e vdekjes së teokracisë dallohet për disa arsye.
Regjimi është më i paligjshëm dhe më i prekshëm se kurrë më parë. “Zgjedhjet” e rreme presidenciale që e vendosën Raisin në presidencë në qershor u bojkotuan masivisht nga populli iranian. Burime të besueshme të opozitës vlerësuan se më pak se 10% e popullsisë u shfaq në votime.
Në këtë sfond, udhëheqësi suprem i mullahëve, Ali Khamenei, ka ndërmarrë një fushatë masive për të spastruar fraksionet rivale. Baza e tij e fuqisë vazhdon të tkurret, duke e shtyrë atë të mbyllë gradat. Vendimet e tij të fundit për të vendosur një vrasës masiv si president dhe një vrasës profesionist të quajtur Gholam-Hossein Eje’i si shefi i gjyqësorit, dëshmon dëshpërim, jo forcë. Dhe ankthi i tij vjen nga protestat dhe kryengritjet në rritje.
Edhe në mes të pandemisë së koronavirus dhe shtypjes së egër të regjimit, dhjetëra qytete në Iran janë ngritur për javën e tretë pasi shpërthyen protestat në provincën Khuzestan.
Regjimi është i zhytur në kriza ekzistenciale dhe është efektivisht në një gjendje të jashtëzakonshme. Pjesë të mëdha të popullsisë kanë ankesa të mëdha dhe në rritje që ato i atribuojnë diktatorëve klerikë të paaftë dhe të korruptuar. Përveç inflacionit të shfrenuar dhe varfërisë, njerëzit po përballen me mungesa të mëdha të bazave të jetës si uji dhe energjia elektrike.
Afro 350,000 njerëz kanë vdekur deri më tani për shkak të keqmenaxhimit befasues të regjimit për koronavirusin në Iran, i cili ndër të tjera përfshinte vendimin për të ndaluar çdo vaksinë të bërë nga SHBA dhe MB. Megjithatë, më pak se 3% e popullsisë është vaksinuar plotësisht.
Kjo situatë nuk është e qëndrueshme dhe regjimi nuk ka zgjidhje përveçse armëve, plumbave ose përpjekjes për të kufizuar qasjen në internet. Që nga Dhjetori 2017, kryengritjet e shumta masive kanë tronditur regjimin dhe teokracia ka frikë se nuk do ta ketë të gjatë. Pra, Khamenei po shpreson të rigrupojë funksionarët e tij më besnikë pas Raisi dhe Eje’i si një barrierë kundër kryengritjeve. Por është tepër vonë.
Ebrahim Raisi është veçanërisht një element rritës i zemërimit popullor, për shkak të përfshirjes së tij në masakrën e tmerrshme të vitit 1988, e cila pasoi dekretin e Khomeinit që të gjithë të burgosurit politikë të lidhur me MEK -un, të cilët i qëndruan besnikë organizatës dhe idealeve të tyre, duhet të ekzekutohen. I njohur si “Ndihmësi i vitit 1988”, Raisi ishte pjesë e një “Komisionit të Vdekjes” të përfshirë në ekzekutimet dhe zhdukjet e detyruara të mbi 30,000 të burgosurve politikë në harkun e disa muajve në 1988. Për popullin iranian, ai është një kujtesë e tmerrshme e natyrës vicioze të regjimit.
Në këto rrethana, heshtja e qeverive perëndimore është thellësisht shqetësuese. Në vend që të shpresojë të ri-angazhojë regjimin në Vjenë për programin e tij bërthamor, komuniteti ndërkombëtar duhet të merret me faktin se regjimi po krijon një rrugë të rrezikshme. Ajo do të rrisë shtypjen në vend, do të avancojë planet e saj rajonale në mënyrë më agresive dhe do të ndjekë programin e saj klandestin të armëve bërthamore me më shumë forcë.
Me thirrjet e shumta të pavarësisë dhe të të drejtave të njeriut, komuniteti ndërkombëtar duhet të angazhojë hetimin dhe ndjekjen penale të Raisi dhe vrasësve të tjerë që kanë lulëzuar në makinerinë e vrasjeve të Iranit. Dështimi për të vepruar është imoral dhe politikisht kundërproduktiv. Thjesht do të thotë të mbyllësh një sy mbi shtypjen e popullit iranian dhe t’u japësh pandëshkim kriminelëve që sundojnë Iranin për të therur më shumë njerëz. Ajo gjithashtu do të ketë pasoja të tmerrshme për paqen dhe stabilitetin ndërkombëtar.