Ilir Levonja: Meta dhe një rast për të kuptuar balancimin e pushtetit

Sot Ilir Meta është njeriu më i sulmuar dhe më i diskutuar në opinionin e turbullt shqiptar. Kjo nga mos aprovimi që i bëri një ligji emergjent për prishjen e teatrit kombëtar. Eshtë një listë e tërë me argumenta dhe e mirë mbështetur në librin themeltar të një shteti, siç është Kushtetuta. A mund të konsidorehet vendim politik? A mund të gjykohet si një veprim me strategji politike me që ai është edhe babai i LSI-së? Forca politike e anatemuar si një tepsi tjetër për shfryrjen e dështimeve në 4 vjeçarin e parë qeverisës të çiftit Rama-Veliaj? Forca që mbart brenda vetes sabotatorët, shushunjat. Dhe ata që herë zgjohen majtas dhe herë djathtas etj?

Të gjitha janë. Dhe nuk e luan as topi i nemces, siç e kemi për qejf të themi ne shqiptarët. Që Ilir Meta është një ujk i vjetër, kjo as që diskutohet. Por të tillë nuk e kishin konsideruar çifti në ekstazë, pra Rama dhe Veliaj. Për ato arsyet e tyre efemere prej çunash Tirone, krijesën e pazarit të vjetër, presidentin e marrëveshjeve të shpejta mendonin se e kishin në xhep. Aq më tepër që në këtë gjashtë mujor luftrash mediatike mes artistëve, çartistëve, ambientalistëve, qytetarëve dhe militantëve të të dy krahëve, ai ruajti qetësinë duke mos u prononcuar asnjëherë. Një president tjetër, një kapter partie, nuk do ta kthente ligjin.

Ilir Meta e ka këtë fuqi pikërisht nga fakti i të qenit lider i LSI. Dhe në raport me presidentët e deritanishëm është vetëm ai në nivelin kushtetues. Të tjerët erdhën nga radhët dytësore dhe nga marrëveshjet e sforcuara politike, kësisoj prodhuan dy soje presidentësh, vasalë të bindur të forcës nga erdhën, ose vasal i vetvetes dhe jo i kushtetutës.

Ndaj ne shqiptarët duhet urgjentisht të ndryshojmë mënyrën e të zgjedhurit të presidentit tonë. Ta zgjedhim atë nga populli. Dhe në fakt ky është ose ishte ai momenti për të kutpuar se sa i vlertë është institucioni kur funksionon si duhet. Deri tani ky institucion nuk ka funksionuar dhe asnjëherë nuk e arriti ndonjë shkallë niveli si garant i librit themeltar, i ndarjes dhe balancimit të pushtetit, arterja vitale në demokraci. Megjithatë, ndaras nga këto luftra mediatike idesh e projektesh, ky është rasti më i qartë për të kuptuar se si funksion demokracia dhe se sa të rëndësishëm janë balancimet e pushtetit. Aq më tepër që tek ne tashmë është bërë e modës grabitja me ligj. Ky rasti më flagrant, ky partneriteti privat… me aksioma politike të këtij gagarelit të mjaftit që u thotë shqiptarëve gjithë ditën, në të gjitha emisionet e lajmeve që, ai boti jep lekët, jep para, na bën moderne këtë e atë…, me paratë e tia etj. Kurse ne nuk duam. E bën ai ore se shteti nuk ka lekë. Ta dini mirë se shtetarë qaramanë nuk vlejnë për ju, por për horlliqet e tyre të radhës. Kjo është e verifikueshme lehtë, aq më tepër kur në dhjetë të mëngjesit i shikon në periferi të të flasin për zgjerimin, bulevardet etj… në drekë u kthehen qendrave të vjetra urbane. Dhe nuk e di se si e shtyni ditën duke e parë gjithë kohën në tv. Akoma nuk u janë kthyer muret e shtëpisë, në mure me portret e tyre. Eshtë bajate, por veç parave po u vjedhin dhe lirinë familjare. Si jetoni brenda atyre mureve me buzëqeshjet e tyre fallco, me fytyrat e tyre në ekran…? Prishni Teatrin Kombëtar sot. Dhe nesër shkoni e prishini me radhë… atë të Shkodrës, Durrësit, Vlorës, Korçës, Lushnjës, Elbasanit, Fierit… Pse? Se ca janë amortizuar, ca i ka ndërtuar italia, një a dy regjimi. Dhe aq më tepër me para të partneritetit publik. Po aq janë të ururarit… me gishta numërohen.

Dje lexoja ca naivër që sugjeronin atë që lërini ta prishin, të ndërtojnë të riun…, po qe se vjedhin se ju kështu thoni, nesër kur të vini në pushtet futini në burg. Harrojeni se bëhet vendi me mendësi të tilla. Deri sot asnjë burgosje nuk e ka përligjur dëmin social. Aq më keq akoma që tek ne veç Nexhmije Hoxhës për filxhan kafeje, apo për ca fonde ushqimesh si Nano dhe ministri minoritar askush tjetër nuk ka bërë burg… Ndaj balancimi i pushtetit është funksionimi real i demokracisë.