Anila Bega Cohen: Hanna (2)

 

Novelë

 

 

 

 

3.

Me Hannën u ritakua në një festë, dy vjet pasi ai ishte divorcuar. Ajo ishte kthyer nga studimet, ndërsa ai po përpiqej të rikthehej në botën e biznesit përmes lidhjeve të vjetra. Tani jetonte fillikat në shtëpinë e prindërve të tij, diku larg qendrës së Tiranës. Hanna ngriu kur ai iu shfaq nga mesi i të ftuarve. Iu duk tepër i vetmuar dhe i prishur në fytyrë, megjithëse kostumi i zi, këmisha me manshetat e personalizuar dhe qëndrimi kryelartë, nuk lejonin të dalloje sa vuante. Nga cepi i sallës së madhe të hotel “Grand”, ku mbahej pritja konsullore, ai ia kishte ngulur sytë në momentin e parë që ajo hyri. Edhe ajo i dha një përshëndetje të përmbajtur. Pas asaj nate që fjetën bashkë në plazh, ai nuk kishte guxuar ta takonte më. Nuk e dinte në ishte frikë nga ajo që ndiente për të apo i trembej vetes. I pëlqente të mendonte se kishte qenë një fiksim, që ishte mbyllur. Kaq. Për vite kishte ndarë shtratin me femra të ndryshme, të cilat i joshte fuqia dhe pushteti i tij. I ishte bërë zakon të bënte seks me sytë hapur. Vetëm në momentin final i mbyllte dhe përfytyronte një siluetë të largët dhe aromë lulesh limoni. A vinte kjo, vallë, si rrjedhojë e një fiksimi të harruar?

As ajo nuk e kishte kërkuar. Tashmë Hanna nuk ishte ajo vajza e vogël, së cilës i mëshironte naivitetin dhe çiltërsinë. Përpara kishte një grua të bukur dhe plot sharm. Fustani i florinjtë, që i puthitej pas trupit, e tregonte më të mbushur. Një shall i bardhë i qëndisur ia mbulonte shpatullat e zbuluara. Këmbët e bukura dukeshin më të gjata mbi takat e larta elegante.

– E ëmbla ime, ku ishe fshehur? – iu drejtua Hannës me përkëdheli në gjuhë të huaj një zotëri me borsalinë të zezë. Ai iu afrua dhe i puthi dorën. Mesa duket, ka gjetur dashurinë e saj, mendoi. Çuditërisht, kjo pandehmë e turbulloi. “Borsalinoja” ishte fatlumi? Gjithçka po ndodhte disa hapa larg tij. Në atë moment ndjeu një xhelozi që po i merrte frymën. Rrëmbeu një pije nga tryeza anash sallës dhe doli jashtë. “Borsalinoja” e udhëhiqte Hannën nëpër sallë dhe me mburrje e paraqiste te të ftuarit e tjerë. Ai kishte mbetur jashtë duke e vështruar përmes xhameve.

Iu duk e shpifur e gjithë mbrëmja. U mat të ikte, por dëgjoi zërin e saj që e solli në vete. Ndali hapat. Ajo u afrua aq sa ai mund t’i ndiente frymën. E preku butë në shpatull duke i shkaktuar rryma në të gjithë trupin. Kush ishte kjo grua që kishte këtë ndikim tek ai? Për vite ishte përpjekur ta harronte dhe kishte besuar se ia kishte dalë mbanë. Por tani, më shumë se kurrë, ndiente se e dëshironte dhe kishte gënjyer veten më kot. Ndiente se nuk e kishte harruar kurrë. Hanna ishte njësuar me çdo të mirë që mbartte në ndërgjegjen e tij të shkërmoqur. Ja ku ishte, vetëm një puthje larg, një vështrim larg. Hanna. Shumë gjëra kishin ndodhur gjatë katër viteve të fundit. Nuk donte të fliste qysh në takimin e parë për andrallat që kishin shoqëruar jetën e tij. E ftoi me shumë mirësjellje në një nga restorantet e reja luksoze në qendrën tregtare. Gjatë darkës e dëgjoi me vëmendje historinë e saj. Pastaj i foli shkurt për pjesën e tij.

Divorci im ishte formal, tha ai. Pas falimentimit të kompanisë, ime shoqe ia mbathi me një dentist të famshëm disa vite më të ri. Vilën në qendër të Tiranës dhe dy dyqanet i shita për të përballuar situatat që pasuan. Kriza sa vinte e thellohej dhe më e keqja ishte se po prekte nivelet e larta të investimeve. E vetmja gjë që nuk pranova të shisja ishte shtëpia e prindërve në breg të liqenit. E dua atë vend, kam kaluar pjesën më të madhe të fëmijërisë. Pamja përpara shtëpisë është prishur disi, sepse një karvan familjesh cigane ka vendosur çadrat. Megjithatë, për çudi, zhurmat e tyre nuk më bezdisin. Kam nevojë për ato zhurma, të cilat shpërndajnë jetë. Mjerimi i vërtetë është mes katër faqeve të murit, ku jetoj. Pianoja e zezë gjigante në mes të dhomës së ndenjjes, mobiljet e gdhendura, llambadarët dhe perdet e rënda më marrin frymën. Shpesh zgjohem dhe zbres shkallët për t’iu bashkuar burrave të karvanit, që flenë afër mëngjesit. Nëse ke dëshirë, një natë mund të shkojmë bashkë atje. Do të të pëlqejnë me siguri…

Kishte të drejtë. Hanna u habit nga mikpritja e ciganëve, kur ai e çoi për herë të parë në karvanin e tyre. Kishin blerë ushqime dhe gratë me veshjet shumëngjyrëshe dhe shamitë e qëndisura në kokë kishin shtruar darkën pa u ndier. Darkat te ciganët u bënë të shpeshta. Hanna ndiehej e lirshme në barakat e përshtatura për të jetuar. Çudi, si mund të kryenin të gjitha nevojat e jetës në ato hapësira prej dy metrash katror? Gjuha e tyre ishte e çuditshme, si një melodi e çjerrë, por prapë e bukur. I dukej mahnitëse dhe e veçantë çdo gjë e njerëzve të zhurmshëm të karvanit. Mbrëmjet pranë zjarrit, kur vajzat kërcenin nën tingujt e fizarmonikës, ishin të mrekullueshme. I kujtohej se pikërisht në një nga këto mbrëmje u ngjiz Sara.

Atë natë Hanna ishte më e lumtur se kurrë. Me këmbët e zbathura përpiqej të kapte ritmin e vallëzimit të ciganeve. Fustani i hollë i ngrihej nga era. Më njërën dorë mundohej ta ulte, ndërsa qeshte me shpirt, dhe flokët e gjatë i zinin fytyrën. Ai e shihte nga cepi, ku zakonisht ulej dhe gjerbte rakinë e manit, që babai i familjes, Hamdiu, i vinte përpara. Hamdiu ishte një burrë i bëshëm, me mustaqe të zeza. Nga fytyra e qeshur në ngjyrë të murme nuk mund ta përcaktoje sa vjeç ishte. Xhaketa kadife, e ngrënë në xhepa dhe në mëngë, i varej në njërin sup. Nuk kishte nevojë të fliste shumë, sepse kuptohej me sy me gratë e karvanit. Prej vitesh ishin vendosur në periferinë e Tiranës. Kishin ardhur nga fshatrat e Lushnjës. Vendi i ri, me gjithë zhurmën dhe rrëmujën, i pëlqente. Karvani i tyre kishte mbetur i fundit. Të rinjtë ishin shpërndarë dhe Hamdiu trishtohej kur mendonte se së shpejti ndoshta do të mbetej vetëm me tre vëllezërit e tij dhe gratë e fëmijët më të vegjël. Tradita e tyre e donte që familja të ishte gjithmonë e bashkuar, por kohët kishin ndryshuar, ndaj edhe ata duhej të përshtateshin. Ajo, e lodhur, u shkëput nga grupi i vajzave dhe u ul në prehrin e tij. Mbështeti kokën prapa dhe e puthi lehtë në buzë. Ai uli kokën i turpëruar dhe, me bisht të syrit, pa nga baba Hamdiu.

Tek po bisedonin pranë zjarrit me Hamdiun, një piskamë u dëgjua nga çadra e parë. Të gjithë u turrën nga erdhi zëri. “Hajde me shëndet”, trokiti gotën Hamdiu. Një grua po lindte. Gratë shkuan te Xhaxhija, gruaja më e moshuar, që kishte pritur lindjen e dhjetëra fëmijëve të karvanit. Ata ishin vetë mjeke dhe mamì. Jeta i kishte mësuar t’ia dilnin kudo që ndodheshin. Ecejaket e grave u shpeshtuan, tenxheret përplaseshin. “Çarçafë të lagur”, flisnin me zë të lartë në gjuhën e tyre, që Hanna nuk e kuptonte. Instinktivisht u ngjit pas tij. Kishte ftohtë, ndaj ai hoqi këmishën dhe ia veshi. Në trupin e saj të imët këmisha e tij dukej qesharake. Hamdiu u uroi natën e mirë dhe u largua duke ecur mënjanë. Banorët e karvanit i priste një natë e gjatë. Hanna u shtri pa e hequr këmishën e tij. – Të dua, – i pëshpëriti me gjysmë zëri.

U mbështoll në krahët e tij dhe vetëm atëherë u ndje e sigurt. Vetëm pranë tij ajo ndihej kështu, në këtë botë të vështirë, që nuk dinte gjë tjetër veçse të mbyste me mistere historish njerëzore që përsëriteshin. Xhelem xhelem lung’ one dromenca mala xhilem marmara le dromenca… ah romale ahhh chavale. Akordet e fizarmonikës derdheshin nëpër natë. Dukej sikur vinin nga një botë tjetër paralele, ku këngët e vjetra i thurrnin lavde jetës. Ai e mbante në gjoks dhe symbyllur nuhaste me ëndje flokët e saj, qafën dhe ngjitej sërish lart. Asnjë situatë nuk mund ta dobësonte përkushtimin e tij, për të qenë sa më i mirë me të dhe për t’ia lehtësuar jetën.

Dashuria për Hannën e kishte kthyer në një qenie plot mirësi, përkushtim e dhemshuri, duke harruar edhe veten herë-herë. Kjo shpesh ia ndërlikonte gjërat. Largimi nga detyra, falimenti, kriza dhe të gjitha intrigat, tashmë kishin kaluar, por kishin lënë tek ai gjurmë katastrofike. Në atë pështjellim ndjenjash, përgjegjësish, lodhjeje, pagjumësie, ardhur si lumenj të frikshëm, ai ndihej “deti” dhe “prurjet” vetëm sa ia kishin turbulluar keqazi ujërat, pa mundur t’ia ndryshonin drejtimin. Falë Zotit ai nuk kishte humbur as madhështinë dhe as forcën.

– E dashur, më ndihmo të të kuptoj, të të përshtatem, – i tha butësisht duke e parë në sy. – Të jesh e sigurt që e ke fituar shpirtin tim. Të kam vendosur në pjesën më të bukur të tij. Në këtë vorbull ndjenjash njerëzore ne vëmë në provë njëri-tjetrin. Pranë teje ndihem si një foshnjë, që kërkon të të prekë këmbët, duart dhe çdo gjë tënden, për të kërkuar pafundësisht atë burim mirësie që fshihet brenda teje. Sa të vështirë e kam në këto çaste. Dua të ndaloj kohën për të shijuar sa më gjatë thërrimet e lumturisë, që më sjell prania jote. Ajo ia mbylli gojën me dy puthje të gjata. Në disa sekonda epshi i tij, që kishte ditë që e mundonte, vërshoi mbi trupin e saj. Ajo ndjeu afshin e burrit që dashuronte. Fytyra i lëshonte një dritë rrëqethëse: hunda, sytë, goja dhe një etje që nuk mbaronte, për të shijuar të gjitha intimitetet që të dhuron një dashuri pa kushte. Me të tëra shqisat ai ndiente se si ajo po arrinte në ekstazë. Pas disa minutash, plot delikatesë, pa lëvizur dhe pa u sforcuar, Hanna u lëshua mbi trupin e tij duke u dridhur. Kishte shijuar përsosmërinë e përkushtimit të gjithëmbarshëm. Ah Chavale ahhh ah romale… Zërit të ciganit iu bashkua e qara e një foshnje dhe britmat e gëzuara të grave. Jashtë kishte filluar të agonte.

 

 

4.

Disa javë më vonë Hanna qe shpërngulur me gjithë familjen në Slloveni, ku kishin jetuar gjyshërit e saj. Ajo ishte hebreje dhe gjatë luftës ishin vendosur në fshatrat e Korçës. Vendimi që të jetonin larg njëri-tjetrit nuk ishte i lehtë, por e kishin marrë qetësisht. Atij i duhej më shumë hapësirë për të sistemuar pasurinë që i kishte mbetur. Por, më të rëndësishmen nuk ia kishte treguar ende. Pas divorcit u diagnostikua me një formë të lehtë tumori në kockë. Deri në momentin që të qartësohej gjendja e sëmundjes, vendosi të mos e ndante me njeri.

Marrëdhënia e tij me Hannën po kalonte periudhën më të rëndë. Sëmundja e tij kishte avancuar, ndërsa ajo priste fëmijën e tyre. Nuk e kishte përfytyruar kurrë që do të përballej me një situatë të tillë. Endej netëve me këmbët e lidhura në rrugët gjysmë të ndriçuara të Edinburgut, pa ditur si do mbaronte e gjithë kjo. Provonte këmbët e tij për të dalë mbi dhembjen. Një gjë dinte me siguri. Donte më shumë se kurrë të jetonte, për të dhe për fëmijën. Nga martesa e parë ai nuk kishte gëzuar dot një fëmijë. E shoqja ankohej se nuk ishte gati dhe ai e kishte kuptuar se asaj nuk i pëlqenin fëmijët. I mësuar të heshtte kishte pranuar, duke ndrydhur brenda vetes ëndrrën për të qenë baba. Për shumë vite atyre iu desh të jetonin të ndarë. Shtatzënia me probleme e saj dhe vështirësitë ekonomike që duhej të përballonte ai e kishin bërë lidhjen e tyre një sfidë, por edhe i kishin lidhur më shumë. Edhe kur sëmundja e tij rëndohej, dashuria e Hannës dhe ardhja në jetë e Sarës së tij të shtrenjtë e mbanin gjallë. Mjekët ishin habitur. “Kjo është një mrekulli. I kalon kufijtë e shkencës”.

Po, ishte mrekullia e dashurisë. Pasi lindi Sara, ai iu bashkua Hannës dhe vajzës së vogël në shtëpinë e prindërve të saj në Lubjanë. Aty vendosi veprimtarinë e tij, ndërsa Hanna ishte mjeke në një organizatë humanitare. I mbërthyer në këtë bashkëbisedim me veten, duke kujtuar episode të historisë së tyre, i qetë, i lëshuar, përpiqej të gjente tek ajo një vend që të ishte vetëm i tiji. Mes mundimesh, prej shumë vitesh ata kishin krijuar atë bashkim prej fëmije dhe të rrituri, një bashkim mes dashurisë dhe arsyes që i duhej vetëm atyre të dyve dhe askujt tjetër. U përmend nga kambana e kishës aty pranë. “E gjithë jeta është bërë nga thërrime, – thoshte një mik i tij. – I lumtur është ai që di t’i mbledhë ato”. Tani mbledhja e kujtimeve ishte bërë mënyrë jetese për të, por asgjë nuk e bënte më të lumtur. Koha ishte e bukur dhe ende nuk ishte errur, ndaj vendosi të shëtiste edhe pak. Kur ecte, i dukej se kujtimet ecnin bashkë me të.

Shëtiti nëpër qytet, në rrugicat e shtruara me kalldrëm. Shtëpitë ishin ndërtuar ngjitur me njëratjetrën, sikur kishin vendosur paqen e përjetshme. U ngjit në katin e nëntë të shtëpisë, ku dikur kishte banuar me Hannën. Hapi ngadalë sirtarin e tretë të komodinës ngjyrë argjendi, ku ajo kishte zakon të ruante gjërat e çmuara. Hoqi mënjanë kutinë e pudrës, e hapi, i mori erë dhe symbyllur u përpoq të kujtonte aromën e trupit të saj nën robdëshambrin e bardhë. Kristalet e gjelbër, të parapëlqyerit e saj, ishin vendosur në një kuti të qelqtë në anën e majtë të sirtarit. Poshtë tyre zarfi në ngjyrë të verdhë priste ende i pahapur. Ishte letra e fundit që kishte marrë prej saj përpara atij aksidenti të tmerrshëm. Kur ishte përmendur në spital, kishte mësuar se Hanna nuk kishte mundur t‘i bënte dot ballë operacionit. Vajzën e tyre e kishin marrë prindërit e Hannës.

Lotët iu mblodhën si lëmsh në fyt. Që prej humbjes së Hannës ai nuk kishte shkelur dot më në apartamentin e tyre në kryeqytetin slloven. Zgjati dorën dhe vendosi, pas shumë kohësh, të lexonte letrën që ajo kishte shkruar në fillimet e historisë së tyre dhe që kurrë nuk ia kishte dhënë ta lexonte më parë: “Kam jetuar e vetme, edhe pse e rrethuar nga njerëz të mirë. Ndoshta tani duhet të filloj ta ndaj jetën me ty! Çdo ditë më është dashur të edukoj durimin tim që të mos më braktisë. Nga dita që të pashë, jam përballur me fatin me adhurim. Duke kaluar netë të tëra e humbur, në heshtjen tënde konstatova se sa më shumë thellohemi te njerëzit që na tërheqin, aq më shumë afrohemi me rrezikun dhe zhgënjimin, prej së cilës dikush mund të dalë më i fortë e dikush mund të trishtohet… I dashur… Vetëm qeniet pa jetë nuk na lëndojnë, ndaj, për sa kohë ti merr frymë, unë nuk do të dorëzohem”.

Hapi dritaren dhe mori frymë thellë. Poshtë, sytë i zunë një shtëpizë të vogël me pamje nga rruga dhe nga pas një oborr në formë trekëndëshi. Parku pas shtëpisë ishte i zbukuruar me lule kacavjerrëse. Në oborr një tavolinë e kaltër, një karrige dhe një shezlong enkas për të ushqyer një fëmijë të vogël. Gruaja lëvizte nëpër shtëpi gjithë gjallëri, duke kënduar butë nën zë. Kujt mund t’i lutej e t’i falej që të kthente pas përgjërimin e saj foshnjor? Hidhërimi i bëhej herë i ëmbël e herë i ftohtë, si gurët në rrugicën e shtëpisë së vjetër buzë detit.

Kujtimet i kishin prerë vargonjtë dhe fluturonin si zogj shtegtarë, që çdo vit kthehen aty ku u nisën. Kujtime të arta, që mbanin të njëjtën ngjyrë, të njëtën shije delikate, si flokët e butë të Hannës; kujtimet e atyre ditëve që ajo mundohej me zemrën e pushtuar nga një dashuri e pamundur. Tani kishte filluar ta kuptonte të qeshurën e saj të çiltër dhe bujare. Ndodh që koha dhe hapësira nuk mjaftojnë për t’i bërë vend një ylberi që di të shfaqet në një mijë mënyra. Sa do të donte të dëgjonte edhe një herë zërin e saj e të mos ndihej ashtu i flakur në dritaren e një qyteti të huaj. Me sytë nga qielli i la lotët t’i rridhnin faqeve si një premtim pa fjalë, që e kishte ndjekur tërë jetën. Ashtu, i pasigurt nëse do të ecte përsëri me këmbët e veta, vazhdonte të kërkonte atë që kishte humbur disa muaj më parë. Vazhdonte ta mbante shpirtin të ndarë në një copë që vuante dhe në një copë që i falej dashurisë.