Astrit Lulushi: Satirë
Satira është një koncept i gjerë që zakonisht përfshin përdorimin e humorit për të treguar me gisht marrëzitë dhe veset e shoqërisë dhe të individëve. Ka qenë me ne në një formë ose në një tjetër që nga lashtësia, nga dramat e lashta greke e të Romës së lashtë deri te shfaqjet televizive të ditëve tona, jo vetëm për të qeshur.
Satira paraqitet në mënyra të ndryshme, qoftë përmes talljes, ironisë, karikaturës apo talljes së drejtpërdrejtë. Është një element kryesor i fiksionit letrar, i parë në romane si Don Kishoti, Catch-22 dhe Ferma e Kafshëve. Satira gjithashtu gjen rrugën e saj në pothuajse çdo medium dhe formë të komunikimit njerëzor.
Shkrimtari Vladimir Nabokov tha një herë: “Satira është mësim, parodia është lojë”.
Në përgjithësi, kjo është e vërtetë: Satira priret të ketë një nivel komenti shoqëror që mund të jetë nxitës dhe i fuqishëm. Satira është tradicionalisht arma e të pafuqishmëve kundër të fuqishmëve. Satiristët më të mëdhenj në histori e përdornin shpesh satirën për të sulmuar të fuqishmit. Ata gjithashtu e përdorën atë për të kritikuar shoqërinë në përgjithësi dhe, nganjëherë, për të tallur veten.
“Në ditët e sotme njerëzit dinë çmimin e gjithçkaje dhe vlerën e asgjëje”, thuhet në romanin “Pamja e Dorian Grey-it” më 1891.
I diskutueshëm në kohën e tij, romani filozofik i Oscar Wilde tani konsiderohet si një klasik i letërsisë gotike. Natyra e “vlerës” është e dukshme në temat e ndryshme të romanit, duke përfshirë qëllimin e artit, sipërfaqshmërinë shoqërore dhe mbizotërimin e rinisë dhe bukurisë.
Please follow and like us: