Quasimodo dhe Ungaretti, në shqip nga Mimoza Pulaj

 

SALVATORE QUASIMODO: Ora che sale il giorno

 

 

Finita è la notte e la luna
si scioglie lenta nel sereno,
tramonta nei canali.

E’ così vivo settembre in questa terra
di pianura, i prati sono verdi
come nelle valli del sud a primavera.
Ho lasciato i compagni,
ho nascosto il cuore dentro le vecchie mura,
per restare solo a ricordarti.

Come sei più lontana della luna,
ora che sale il giorno
e sulle pietre batte il piede dei cavalli!

 

 

SALVATORE QUASIMODO: Tashmë që afrohet dita

 

 

Kthjellohet qielli i qetë

ngadalë treten nata dhe hëna,

që perëndon, zbret në kanalet.

 

Ka kaq gjallërim shtatori në këtë tokë rrafshinë,

me luginat e jugut pranveror

shëmbëllejnë livadhet gjelbëroshe.

 

I lashë shokët,

e brenda mureve të vjetra fsheha zemrën time

për tu zhytur në vetmi, për të të kujtuar.

 

E tani  që afrohet dita,

dëgjoj trokun e kuajve mbi kalldrëm

e ti më je, si je më larg se hëna!

 

 

 

 

 

GIUSEPPE UNGARETTI: I FIUMI

 

 

Mi tengo a quest’albero mutilato
abbandonato in questa dolina
che ha il languore
di un circo
prima o dopo lo spettacolo
e guardo
il passaggio quieto
delle nuvole sulla luna

 

Stamani mi sono disteso
in un’urna d’acqua
e come una reliquia
ho riposato

 

L’Isonzo scorrendo
mi levigava
come un suo sasso

 

Ho tirato su
le mie quattr’ossa
e me ne sono andato
come un acrobata
sull’acqua

Mi sono accoccolato
vicino ai miei panni
sudici di guerra
e come un beduino
mi sono chinato a ricevere
il sole

 

Questo è l’Isonzo
e qui meglio
mi sono riconosciuto
una docile fibra
dell’universo

 

Il mio supplizio
è quando
non mi credo
in armonia

 

Ma quelle occulte
mani
che m’intridono
mi regalano
la rara
felicità

 

Ho ripassato
le epoche
della mia vita

Questi sono
i miei fiumi

Questo è il Serchio
al quale hanno attinto
duemil’anni forse
di gente mia campagnola
e mio padre e mia madre

Questo è il Nilo
che mi ha visto
nascere e crescere
e ardere d’inconsapevolezza
nelle estese pianure

Questa è la Senna
e in quel suo torbido
mi sono rimescolato
e mi sono conosciuto

Questi sono i miei fiumi
contati nell’Isonzo

Questa è la mia nostalgia
che in ognuno
mi traspare
ora ch’è notte
che la mia vita mi pare
una corolla
di tenebre

 

 

GIUSEPPE UNGARETTI: Lumenjtë

 

Mbahem në këtë pemë të gjymtuar

braktisur në këtë luginë

që ka trishtimin

e një cirku të zbrazët

para o mbas shfaqjes

dhe vrojtoj pamjen e qetë

të reve që kalojnë mbi hënë.

 

U shtriva këtë mëngjes mbi ujë

ngjaja si  në një vazo  hiri funeral

dhe u preha

si një relikt.

 

Isonzo duke rrjedhur

më limonte

si një gur të tij.

 

Trupin tim të lodhur e të dobët

ngrita

dhe u largova

duke ecur me vështirësi

mbi ujë duke kaluar

gurët e lumit si një akrobat.

 

u struka

pranë rrobave të mia

të pista nga lufta

dhe u përkula

për të marrë diellin

sikur të isha një beduin.

 

Ky është Isonzo

këtu më mire

veten kam njohur

si një pjesë të vogël, të bindur

tërësisë, universit.

Mundimi im është

të mos arrij të degjohem

në harmoni me

krejt këtë të gjithën.

 

Por këto duar të fshehta

të Isonzos

që më shtrengojnë në ujë

më dhurojnë

një lumturi

të rrallë.

 

Kam kaluar në kujtesë

momentet

e jetës sime.

 

Janë lumenjtë e mi

në këtë udhëtim.

 

Ky është Serchio

te cilit i kanë marrë ujin

2000 vjet ndoshta të parët e mi

njerëz të thjeshtë

e babai e nëna ime.

 

Ky është Nili

që më ka parë të lind e të rritem

dhe të flakërohem nga pasionet djaloshare

në rrafshet e gjëra.

 

Kjo është Senna

në ujërat e saj të turbullta

jam ripërzjerë

e njohur.

 

Këto janë lumenjtë e mi

të kujtuar

nga kontakti me Isonzo.

 

Ky është malli im

që në çdonjërin prej tyre

shfaqet

tashmë që

terri i   luftës

si një zemër luleje mbështillet

rreth jetës sime.

 

 

GIUSEPPE UNGARETTI: DOVE LA LUCE

 

Come allodola ondosa
Nel vento lieto sui giovani prati,
Le braccia ti sanno leggera, vieni.

Ci scorderemo di quaggiù,
E del male e del cielo,
E del mio sangue rapido alla guerra,
Di passi d’ombre memori
Entro rossori di mattine nuove.

Dove non muove foglia più la luce,
Sogni e crucci passati ad altre rive,
Dov’è posata sera,
Vieni ti porterò
Alle colline d’oro.

L’ora costante, liberi d’età,
Nel suo perduto nimbo
Sarà nostro lenzuolo.

GIUSEPPE UNGARETTI: KU DRITA

 

 

Të lehta si fluturimi i laureshës

Mes puhizës mbi livadhet e blerta,

Të çlodhura do të jenë krahët e tua, hajde me mua.

Deri atje do të harrojmë,

Për të drejtën apo të gabuarën,

E për natyrën time të gatshme për përpjekje,

Për fantazmat e së kaluarës, do të jetojmë

Në një tjetër botë agimesh të reja, të ngrohta.

Ku në paqe drita nuk lëviz më gjethen,

Ëndrra e vuajtje braktisur në brigje të tjera,

Ku mbrëmja qëndron e pandryshueshme,

Hajde, do të çoj

Mbi kodra dritë praruar.

Të pafajshëm, në kohën që rresht së vrapuari,

Në dritën e së cilës humbet

E që për ne do të bëhet mbulesë.