Almira Emiri flet për “The Albanian”: Koncertet “IsrAlb Fest” janë dashuria ime e madhe

Pianistja e mirënjohur shqiptare, Almira Emiri, është personazhi i suksesshëm i rebrikës sonë “Udhëtimi im”. Prej 24 vitesh jeton në Budapest të Hungarisë, me një karrierë të sukseshme si pianiste në dhjetra aktivitete brenda e jashtë Hungarisë, Emiri është një “ambasadore” e denjë e kulturës, artit dhe Shqipërisë në botë. Almira ka mbaruar studimet në Grac të Austrisë master për piano. Megjithatë asaj, si cdo emigranti tjetër, i mungon Atdheu, por që e “kompenson” me koncerte e aktivitete të ndryshme si në Kosovë, ashtu edhe në Shqipëri. “Atdheu kur jeton jashtë shtetit të mungon dhe po ashtu edhe publiku që flet shqip të mungon. Kthehem shumë shpesh në Shqipëri me aktivitete e koncerte të ndryshme. Ndërsa për t’u rikthyer përgjithmonë nuk e shoh reale, sepse unë jam edukuar jashtë, kam formatet e punës, muzikantët, sallat rreth e përqark Evropës qendrore. Për t’u kthyer në Shqipëri përgjithmonë nuk e kam menduar fare “, thotë Almira Emiri.

Profesioni është ai që na bashkëshoqëron gjithë jetën. Ju këtë zgjedhje e keni bërë te mirëllogaritur apo ju ka ardhur spontanisht, si një vokacion i brendshëm?

Muzika ka qenë një zgjedhja imja dhe që në moshë të vogël i kam dëshiruar mësimet e pianos. Në familje nuk kemi shume artistë dhe nuk është se jam rritur me muzikantë në shtëpi, por thjesht ka qenë një dëshirë e lindur vetvetiu.

Cilat kanë qenë momentet që kanë shënjuar udhëtimin tuaj profesional/ personal?

Shumë momente të tilla duhet të kenë qenë. Unë që në moshe fare të vogël (9 vjeç) fitova një konkurs në Durrës, i cili ishte organizuar nga një grup menaxherësh/muzikantesh nga Italia dhe me këtë rast mu dha dhe mundësia të jepja disa koncerte për rreth 1 muaji në Itali. Por ajo qe e bazoj akoma më shumë këtë rrugëtim ka qenë dhe lëvizja ime në Hunguri në moshë të vogël (12 vjeç), ku pata mundësinë të edukohem nga profesor të nivelit shumë të lartë dhe me është dhënë dhe rasti të konkurroja ne konkurset kombëtare atje ku dhe dola fituese e çmimit të parë disa herë.

Shpesh thuhet që nuk ka një çelës të unifikuar suksesi për të hapur çdo derë, po ju a e keni pasur një të tillë për të hapur rrugën tuaj drejt suksesit?

Unë mendoj se ka një çelës suksese dhe ai quhet puna. Çdo njeri që punon mund të dali në krye. Çelës tjetër suksesi është dhe komunikimi. Në profesionin tonë është e rëndësishme se si i mban dot lidhjet njeriu dhe unë kam fat që kam gjetur shumë miq gjithandej, që nga muzikantët dhe deri tek publiku.

Nuk rritemi kur i kemi gjërat e lehta, por kur përballemi me sfida. Cilat sfida do i përcaktoje si më të vështirat në jetën tuaj?

Sfidat e shqiptarëve kanë qenë të patundshme. Nëse mendoj që unë kam filluar pianon në një copë letre në tavoline ndërkohë që bashkëmoshatarët e mi ishin me një apo dy instrumente në shtëpitë e tyre, mund të them që jam nisur nga zero. Nuk kemi pasur në atë kohe mundësi partiturash dhe instrumentesh. Unë mbaj mend që dhe shkolla s’kishte xhama dhe në dimër kur shkoja të studioja (para apo mbas mësimit të përgjithshëm) kisha me vete një plitkë që të ngrohja duart dhe të studioja. Këto vështirësira na kanë forcuar dhe na bëjnë më fleksiblë, padyshim. Prapë një vështirësi tjetër ka qenë dhe që të lija atdheun dhe të kërkoja një shkollim të fortë diku tjetër. Do kishte qenë më e thjeshtë nëse atë kohë do kishim pasur brenda vendit mundësitë e duhura për t’u edukuar.

Na ndodh shpesh të kthejmë vështrimin pas dhe të pyesim veten, si do ishte jeta jonë nëse do të bënim zgjedhje të tjera/të ndryshme. Si ju rezulton bilanci me vendimet tuaja?

Unë me bilancin ndjehem shumë e kënaqur dhe çdo herë zgjedhjet i kam bërë me vetëbindje të plotë. Sipas mundësive dhe situatave gjithmonë kam zgjedhur çfarë kam ndjerë të posaçme dhe të shëndetshme, dhe për këtë falënderoj dhe prindërit e mi që mi kanë respektuar mendimet dhe vendimet e mia.

Nëse arritja më e madhe e njeriut është që vazhdimisht të tejkalojë veten, cilat arritje tuaja përtej vetes do të cilësonit si më triumfueset? 

Sidomos tek muzikanti kjo është një jetë e përditshme, që të luajmë akoma me mirë çdo ditë dhe të tejkalojmë ato çka kemi arritur. Unë në radhë të parë jam shumë e kënaqur me arritjet e mia si muzikantë, por më shumë si organizatore, dhe këto koncerte e festivale dua t’i sjell në salla të madhe në kontinentet e tjera. Mendoj së në atë rrugë jam dhe çdo gjë merr kohën e vet.

Çfarë evokimesh të djeshme e përjetimesh të sotme,  të krijon tingëllimi i fjalës “Atdhe”?

Fjala më e bukur që ekziston! Unë kam pasur fat se jam pritur shumë mirë në Hungari, që në fillim dhe nuk e kam ndjerë veten ndryshe nga të tjerët. Fillimet kishin vështirësitë e tyre dhe gjuha nuk diskutohet, por në përgjithësi gjithmonë ka qenë bukur të jesh shqiptare jashtë shtetit.

Ne, kur jemi jashtë e ndiejmë më shumë domethënien e ruajtjes së kulturës e traditës, plus dhe në kuzhinë, ditë për ditë, i mbajmë gatimet tona. Besoj se kur je më larg, i sheh më mirë vlerat e një kombi dhe unë jam shumë krenare që jam shqiptare. Jemi një popull i punës dhe me tradita familjare shumë të forta, që në perëndim rrallë sheh njeriu lidhje të ngjashme.

Çfarë cilësie mendoni se ka qenë më e mira,trashëgimi e atdheut tuaj, e cila ju ka ndihmuar të integroheni e të jeni i suksesshëm? 

Pyetja nr 4 është dhe pjesërisht përgjigjja. Vështirësitë e forcojnë njeriun akoma më shumë dhe morali i punës është një trashëgimi e fortë. Unë mendoj se shqiptaret integrohen shumë shpejt, dhe kanë një etje të madhe për të mësuar. Ne gjuhët i mësojmë shumë shpejt dhe kulturat e ndryshme që na rrethojnë mund t’i bëjmë tonat, ndërkohë që traditat shqiptare nuk i harrojmë dhe mendoj se kjo na jep një bazë të mirë.

Çfarë do të thotë “emigrant”, bazuar në ekperiencën tuaj personale dhe a keni vuajtur ndonjë pasojë të këtij “statusi” në fillimet apo aktualitetin tuaj?

Unë s’e kam përdorur shumë këtë fjalë në jetën time, por është e drejte që kam 24 vite që jetoj jashtë vendit tim. Për mua është një distancë e madhe gjeografike, por s’është një distancë shpirtërore. Të qënit i huaj në Hungari ka qenë “ekzotike” dhe gjithmonëë njerëzit kanë qenë më kuriozë se nga vij e si është Shqipëria, sepse edhe nuk kanë pasur informacion rreth nesh. Nga ana tjetër, me siguri, që çdo arritje në profesion ka qenë më e vështirë për mua, sepse unë as kam pasur familjen time apo rrethin shoqëror që të më mbështeste në ndonjë gjë, apo qe të vijnë tek koncertet e mia. Unë të gjitha i kam krijuar vetë. Mbështetja familjare që më është dhënë që në fillimet e mia e deri tani më ka mbajtur gjithmonë optimiste në çdo rrugëtim dhe në sfidat. Mami im tre vitet e para ka qenë më shumë tek unë sesa në Shqipëri dhe kjo gjë ma ka lehtësuar fillim.

Si mendoni që mund të përmirësohet bashkëpunimi ndërshqiptar?

Unë kam shumë vite që organizoj koncerte të ndryshme jashtë Shqipërisë, por tani edhe në Shqipëri dhe mundësoj dhe bashkëpunim me muzikantë dhe artistë të ndryshëm prej Shqipërisë dhe Kosovës. Mendoj se është shumë e rëndësishme të mbështesim njëri-tjetrin, si në Atdhe, ashtu edhe jashtë tij.

Çfarë duhej të ishte ndryshe në mëmëdhe?

Kultura gjithmonë bazohet në mbështetjen institucionale. Do ishte mirë të kishim një vëmendje të duhur për muzikantët e rinj dhe për ata që tashmë janë të konfirmuar në sallat e ndryshme të koncerteve. Unë shoh që kultura është e fokusuar shumë në kryeqytet dhe shumë më pak evenimente të ngjashme ndodhin në qytetet e tjera.

Jashtë kulturës dhe artit nuk mund ta shoh qartë se çfarë i mungon Shqipërisë. Unë shoh që në 30 vitet e fundit kemi bërë hapa gjigande dhe të bësh një ndryshim kaq të madh brenda një gjeneracioni është një gjë shumë e mirë. Gjëja që më bën shumë përshtypje është se njerëzit rrinë me orë të tëra nëpër kafene dhe këtë ne e kemi në mentalitet, nuk e di nëse do e ndryshojmë dot në të ardhmen.

A mendoni se është e duhura qasja që qeveria/qeveritë shqiptare kanë ndërmarrë ndaj diasporës dhe çfarë do të kërkonit konkretisht nga qeveria/qeveritë shqiptare? 

Diaspora është një numër shumë i madh i bashkatdhetarëve dhe më duket e duhur nëse Qeveria i mban afër dhe i mbështet disi. Arti kërkon shumë mbështetje nga shteti por besoj dhe njerëzit në profesione të ndryshme do ndjehen mirë nëse mbështeten për arritjet e tyre nga shteti këtu, mendoj, dhe rreth programeve të ndryshme kulturore, edukative shqiptare që mund të bëhen të mundura nga Ambasadat e ndryshme që ne kemi nëpër botë. Kjo është dhe shume e rëndësishme për atë gjeneratë që po lind dhe rritet jashtë.

Ndërkohë që jeni të zënë duke bërë plane, ndryshimi mbetet konstantja e pandalshme e kohës. Cilat janë tuajat për të ardhmen? 

Unë jam në valën e punës dhe kam tre projekte të rëndësishme me të cilat merrem aktivisht, Koncerti rus, Hungarissimo dhe Isralb fest. Ndërkohë që studioj çdo ditë e përgatis dhe organizimet e këtyre serive koncertore, ku disa janë në Hungari dhe Gjermani dhe një pjesë janë në Kosovë dhe Shqipëri.

“The Albanian” tanimë ka mbi 1 milion ndjekës online. Cili do te ishte mesazhi juaj si motivim (mosdorëzim) ?

Një falënderim i veçantë shkon për “The Albanian” që na mundëson lajmin dhe mundohet të na informojë edhe më shumë për kulturën shqiptare apo me të rejat e ndodhitë. Kjo është shumë e rëndësishme për të mbajtur vlerat tona.

 

The Albanian