Sadik Bejko: UJËRA JETËDHËNËS

 

1.

Të pish nga zogjtë ujërat jetëdhënës
Të pikëllimit përditshmërisht.
Ne nuk e falim nënçmimin,
Nuk i falim gëlasat e zogjve
Më me fat se ne
Tek ngjan se fluturuan më lart
Në një qiell krejt të qielltë.
Hiri i përkohësisë bëhet komb
E litari i tij me nyje tendoset
Plot me zogj që ia lëshojnë gëlasat detit.
Detin e kripur ne mund ta kthenim me fund
Si një kupë
Kupë gjer te rrafshi i nëndetit
Plot me lymin e pikëllimit,
Ku prapë e prapë bien gëlasat e zogjve
Që, siç pandehim ne, fluturuan atje lart.

2.
Kokën e Pagëzorit mbaj mbi supe
Kokën e tij të prerë
Të një dashi, blatim nga vitet.

Ku je ti nyja e gjakut tim prerë
Nga i njëjti litar kërthize?
Lër plagën ta mbyllë me baltë shartese
Im atë, lër të çelin sythat
E lisave të rinj në diellin e rrezeve
Pyll dhe më tej se pyll.

Për puthjen e baltës
në dy kërthizat tona
që shtyjnë njëra-tjetrën si dy plagë
të hapura që dhembin,
gjakun e vjetër, rënë pikë-pikë
në gjethet e zverdhura të pyllit në kalbje
po e merr malli
dhe për tokën ku do të shpjerë
barrët me diell dhe ujë
që i teri, i shkoi dëm
në erën dhe në natën mendjelehtë.

3.
Vajzat e kësaj kohe e nxjerrin
Belin dhe vijën e vitheve në diell.
Një turrë me flokë të thinjur
Sa një dash i prerë
Më rëndon mbi qafë –
Kjo kokë e Pagëzorit.
Mbaj damarët e tij pa gjak në trupin tim
Dhe bashkën e thinjur të prerë
Për të trembur belzbuluarat.
Farat e qiparizit
Hidhtësi e gjithë qiparizave të botës
Nuk mjaftojnë për të më nxjerrë
Nga lumi i kërrusur
I mbrëmjeve qirinjfikura
Nëpër çdo enë gjaku
Dhe nga hënat, të fikurat hëna ballit tim.

4,
Ku je plaga ime prej shege me një
Mullagë zogu në sqep?
Eja dhe ftohua
Vlimet e vrerta hënave të mia të fikura
Që nxjerrin tym.

Një lis me brumë druri të fortë
Shqyer nga sopata rrufesh
Vjen e ngjesh, e mbath me bujashka,
Si me eshtra mali shtëpinë,
Dhe trarët që sa nuk rrëzohen
Si fole kashte
Në zjarrin e ftohtë
Të hënave mbi ujërat në dallgë.

Fole kashte që hepon e parfullon
Si flegrat e kumbullës në thëllim
Lumit me akuj që thyhen
Në mermere nate grykave hapur hon.

Dhe një sqepim
Pikthi me puthje në trungje.
Pylli thyen virgjërinë
E lëvozhgave të ashpra
E rrjedh dritën tej, fare përtej.

Gurët bëhen peshqir
Për djersitjen e drurit,
Bëhen rrizë e shtrat për eshtrat e gjyshave
Nën arkitraun e kalbur.

Karafilat në oborr mes plasave
Lidhur tel më tel me bubullimat
thajnë mushkëritë e qiellit
u bëhen jastëk prushi
shtëllungave flokëbardha
mbi supet e kokës së prerë të Pagëzorit.

Mullagat, mullagat si vela hapen
Të pikëluara nga vesa brigjeve,
Prapë brigjeve.

5.
Një lumë me brumë druri më vërshon
Eshtër më eshtër.
Mbyll mugullimat e pluhurit të molave
Gojëhapura si një varg me mullinj mbi gurë.

Pylli im më nis dallgët e drurit netëve.
Zotat e gjyshave të mi presin dru
I bëjnë blojë me duart e rrënjëta
Në mullirin e hënës marrin qumësht
E trumzë blete në brigje.

Një shtyllë gjer në qiell, një hije
E bardhë gjyshash vjen rrotull.

Dardhët e bajamet çelur në flegra balte
Vijnë e më derdhen
Në diell terresh e ujërash
Që humbën burimeve;
Një tufan ashkëlash m’i kalitin kockat
Dhe trumba të blerta mullagash
Dhe mëllënja fishkëllijnë e fishkëllijnë
damarëve të gjakut tim.

Gojë lulesh, luleshtrydhe gjaku
Dhe hidhtësi qiparizash
Bëhen gardh dhe thika gardhesh
në baltën e varrit të njomë të gjumit tim.

Një shtyllë e bardhë hap udhë
E dritëson më përtej se unë.

Borima prej nate xhvishet, zhvirgjërohet
Gjethon, gjethon.

6.
Vilet (bole) të rrushit shtrydhin mushtin.
Gjineshtrat ndezin një zjarr
që e rrëmben shtratit nënolen mbrëmje
për ta trembur
me dhëndrrin-agullim.
Agullim që lind nën rrëshekë shkëndijash
Tek shkep me kazmë
Kapakët e ploçta të gurores natë.

Rilind në napën e lëkurës sime
Si djathë i freskët mëngjesi
Në shtëpinë me gurë të gjyshes
Me borzilokun e vesuar
Në vazon e ujitur
Në dy rriptha varur erërave
Mes dy shtyllave të gurit
Mes dy gjymtyrëve të mia.

7.
Pikthi duartroket në tërë pyllin.

Fyejt e barit marrin brinjët
E zogjve të vdekur
E u fryjnë përtej pikëllimeve të mvrejtura.
Plaçkat e vdekjes
Me zgjyrën e zisë së vjetër
Zi e bashkave prej deleje të zezë
I mblon nën bohçe të bardhë
çdo plakë e mirë.

Ca degë të thara borziloku,
ca gjethe mendre,
farat e tyre bërë pite në çdo palë,
mbase ëndërruan plakat
të mbijnë rish si bishtuku
Nga terri i baltës.

Pikthi duartroket pyllit
Dhe gjithë pyjeve i gëzuar
Çdo mëngjes vë vezë në trugje pleq,
Në kockat e atyre që në mëri
Donin t’i falen vetëm baltës.

Pikthi duartroket e pickon
Hap tunel
Në mërinë e plakave
Martuar për së gjalli me dheun.

8.
Të dua pikëllim si këmba tokën

Si trungu qafëprerë kokën.

Nga libri “Fytyre e panjohur”, 2005