Erica Jong dhe Pablo Neruda, 2 ode të përkthyera…

ODE PËR KËPUCËT E MIA
Erica Mann Jong [1942, ShBA]

(Frymëzuar nga Neruda, i cili na i la çorapet e veta)

Poetja e vetmuar
është duke shkruar një ode
për këpucët e veta —
këpucët e saj të cilat
vetëm ajo mund t’i mbathë mirëfilli,
këpucët e saj prej kamoshi vjollcë dhe lëkure të gjelbër,
ngjyrë e gjethishtes së palmes,
çizmet e saj me diamantesh zbukuruar,
çizmet “cowboys” me puplash hijeshuar,
çizmet prej “shtatë legash” të poezisë epike,
çizmet haiku të vogla prej argjendi,
me takat e ulëta që shkëlqejnë,
çizmet e saj “platformë” të vetës së parë,
dhe pandoflat e xhamta pa shpinëz,
modeluar sipas atyre të Cinderella
(njëra e humbur… në mesnatë,
për shkak të një burri që vraponte),
çizmet e saj “të gjuetisë” prej gome indiane,
çizmet e të dashurit përngjitur në kyç,
si pranga të farkuara këmbësh,
këpucëzat rozë të bebeve, bronzuar
për gjeneratat e së ardhmes,
atletet “reebok” të së bijes flakëruar,
mokasinkat pa toja të të dashurit
harruar në dollapin e dhomës së pritjes
që ajo t’i puth
për çdo vit
vit pas viti.

Këpucë të zemrës,
këmbë të dashura
dhjetë gishtërinj t’më lëvizin
drejt dashurisë sime të vërtetë,
“fuck me” është pompë për mbushjen e pasionit të tij,
takat “stiletto” për ta shpuar
nëse ai devijon.

Këpucët na i thonë të gjitha.
Këpucët flasin gjuhën time.
Tap-tap-tap e tyre në pistën e aeroportit
ma shpalosë rrëfimin
për një grua të dashur, të vetmuar e cila fluturon pas dashurisë —
Histori e vjetër kjo, e vjetër
në një palë këpucë
të reja.

– – –
© Erica Mann Jong – Burimi: “Becoming Light: Poems New and Selected”, 1991
© Për përkthimin S. Guraziu – Ars Poetica, 2013

Notë:
Erica Jong, poete dhe shkrimtare amerikane, u bë e njohur veçanërisht me romanin “Fear of Flying” (Frikë nga Fluturimi), publikuar në v.1973. Libri u bë i famshëm për qasjen mjaft “kontradiktore” rreth qëndrimeve të saj ndaj seksualitetit femëror dhe artistikisht ndikoi dukshëm në zhvillimin e të ashtuquajturës “second-wave” (valës së dytë) të feminizmit. Jong konsiderohet njëra nga autoret më të shitura feministe në ShBA, sipas Washington Post, libri “Fear of Flying” është shitur në mbarë botën, duke tejkaluar mbi 20 milionë kopje.

ODE PËR ÇORAPET E MIA
Pablo Neruda [ 1904-1973 ]

Maru Mori m’i solli
një palë çorape që ajo
i thurte me duart e saj
prej bareshe, dy
çorape të buta si lepujt.
I zhyta këmbët në to
si në dy strajca thurur
me fijesh të muzgut
e të lëkurës së dhisë.
Çorape flakëruese,
këmbët e mia ishin
dy peshq të leshtë,
peshkaqenë të detit
kaltrosh, përshkuar
me perin e florinjtë,
dy zogj masiv, dy topa:
kështu qenë nderuar
këmbët e mia nga ato
çorape qiellore.
Dhe aq të përshtatshme,
për herë të parë gishtat
e këmbëve më dukeshin
të papranueshëm si dy
zjarrfikës të molepsur,
zjarrfikës të padenjë
për atë zjarr të endur,
për çorapesh mërdhezur.

Megjithatë i rezistova
tundimit të mprehtë
për t’i mbajtur diku
siç kalamajtë e shkollës
i ruajnë xixëllonjat,
siç shkollarët e ditur
i mbledhin tekstet
e shenjta, i rezistova
impulsit të çmendur
për t’i vënë në një kafaz
të artë dhe çdo ditë
t’u jepja fara zogjsh,
copëzash pjepri rozë.
Njësoj siç eksploruesit
në xhungël
e përshkojnë një dre
të gjelbër fort të rrallë
në hell dhe e hanë
me keqardhje,
unë i shtriva këmbët,
i vesha çorapet
e mrekullueshme
pastaj dhe këpucët.

Morali i odesë sime
është ky: bukuria
është dy herë bukuri,
dhe ajo ç’është
e mirë është dyfish
e mirë, kur bëhet
fjalë për dy çorape
të leshta në dimër.

© P. Neruda – Burimi: Neruda & Vallejo: Selected Poems (Boston: Beacon Press, 1993)
© në anglisht nga Robert Bly – shqipëruar nga S. Guraziu – Ars Poetica, 2013